AB GÜNDEMİ: Güvenilir Bağlantı Tallin Zirvesi Tartışmalarının Anahtarı

Güvenilir Bağlantı Tallin Zirvesi Tartışmalarının Anahtarı

AB ülke liderleri dijitalleşme ve teknolojik gelişmelerin güvenlik, devlet, sanayi, toplum ve ekonomiye ektilerini görüşmek üzere Tallin Dijital Zirvesi’nde bir araya geldi. 2017’den beri her yıl düzenlenen Tallin Dijital Zirvesi bu yıl 7 Eylül 2021 tarihinde “Güvenilir Bağlanırlık“ ("Trusted Connectivity”) temasıyla gerçekleşti.  

Zirvenin bu yıl ki konuları arasında dijital teknolojiler, sınır ötesi alt yapı projeleri ve jeopolitik alanlar arasındaki bağlantılar ön plana çıkıyor. Ana teması güvenilir bağlantı olan etkinliğe, üst düzey politikacılar, düşünce liderleri ve girişimciler katıldı. Açılış konuşmasında Başbakan Kaja Kallas, demokratik devletleri, güvenilir bağlantı ilkelerinden yararlanarak birbirleriyle ortaklıklar kurmaya ve uluslararası veri aktarımı ve veri akışı politikalarının uyumlaştırılmasını teşvik etmeye çağırdı. Kallas, “Bu ortaklıklar, mevcut olanları iyileştirmek ve dijital ve siber güvenlik bileşenlerine öncelik veren sınır ötesi altyapı projelerini finanse etmek için yeni mekanizmalar oluşturmak için kullanılmalıdır” dedi. Dijital Zirve, aralarında G7'nin Build Back Better World ve OECD'nin Blue Dot Ağı'nın da bulunduğu son altyapı girişimlerinin üst düzey ve çok paydaşlı tartışılması için ilk fırsatı sunuyor.

Altyapı Güvenilir Bağlantı İçin Baş Rolde

Ana tema olan güvenilir bağlanırlık kapsamında, içinde bulunduğumuz yüzyılın temel sorunlarından biri olan alt yapının geliştirilmesi ve bunun için gerekli yatırımların bulunması gerektiği ön plana çıkıyor. Ekonomik büyümenin devamı ve günlük hayatın sorunsuz işleyişi için iyi işleyen bir alt yapı temel faktör. Ancak değişen ve büyüyen dünya şartlarıyla birlikte dijital çözümler oldukça gelişti ve alt yapının önemi de değişti. Altyapı artık sadece malları ve enerjiyi taşımak için kullanılan bir araç değil aynı zamanda günümüzde güçlü bir dijital ağı da içeriyor. Altyapı tüm bu verilerin oluşturulduğu, iletildiği, saklandığı, kullanıldığı ve korunduğu yolları kapsıyor ve bu nedenle günlük yaşam ile sıkı bir şekilde iç içe bulunuyor.

Modernleşmiş altyapı, yeni teknolojinin, inovasyonun ve iş modellerinin uygulanması için önemli bir temel oluşturuyor. Bu durum altyapı inşasını kimin finanse ettiği ve altyapının kullanımı üzerindeki etkisnin giderek daha önemli hale ulaştığı anlamına geliyor. Katılımcılar Tallin Dijital Zirvesi’nde güveni sağlamanın ve verilerin serbest dolaşımının sınır ötesi altyapı yatırımlarını daha şeffaf ve dolayısıyla da özel sektör için daha çekici hale getirmenin yollarını tartıştılar. Dijitalleşmeyi, ulaşılabilir bilgilerin herhangi bir bilgisayar, akıllı telefon, tablet vb. teknolojik araçlar tarafından okunabilecek, o ortamlarda düzenlenebilecek ve iş akışlarına dâhil edilecek şekilde dijital ortama aktarılması sürecine verilen ad olarak tanımlamak mümkün. Dijitalleşme aynı zamanda toplumun ve ekonominin “Dijital Dönüşüm”ü için kullanılan genel bir terim anlamına da geliyor. İçinde bulunduğumuz endüstriyel çağda dijital teknolojiler ve yeni iş kollarıyla birlikte dijitalleşme süreci kaçınılmaz bir sonuç haline geliyor.

“Avrupa, Dijital ve Jeopolitik Stratejisinin Etkisini Artırmak ve Daha Bağımsız Olmak İçin Çaba Göstermeli"

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Tallin Dijital Zirvesi’nde yaptığı konuşmada AB’nin dijital değişim ve gelişiminde etkili olan, stratejiye yönelik bazı açıklamalarda ve değerlendirmelerde bulundu. Michel, iklim dostu bir kıta olmanın ve dijital dönüşümün AB'nin stratejik gündeminin merkezinde yer aldığını belirtti. Aynı zamanda yeni tip COVID-19 virüsüyle mücadele için de sürdürülebilir dönüşümün ne kadar acil ve önemli olduğunu vurguladı. Michel, dijitalin en hızlı büyüyen sektörlerden biri olduğuna ve büyük oranda istihdam sağlayıp ekonomiye önemli katkılarda bulunduğuna da dikkat çekti.

Avrupa’yı birbirine bağlı diğer dünya ülkelerinden daha bağımsız hale getirmeyi amaçladıklarını söyleyen Michel, AB’nin dijital ve jeopolitik stratejisinin öneminin ve etkisinin arttırılmasını ve daha bağımsız hale gelmesi için çaba sarf edilmesi konusunda da istekli olduklarını dile getirdi. Bunun içinde ortak bir vizyon oluşturulması gerektiğinin önemini vurgulayarak ve bunun Avrupa’nın değerlerine ve standartlarına uygun olması gerektiğini belirtiyor. Michel, Avrupa’nın son dönemde bazı bloklar tarafından bağlanırlığı oluşturmak için kullandıklarına işaret etti ve bu alanda çalışmaların arttırılması gerektiğini vurguladı.

Dünyanın En Gelişmiş Dijital Toplumu Estonya

Hızla gelişen, değişen ve büyüyen çağda dijital dönüşüm mecburi bir geçiş sürecini de beraberinde getiriyor. Özellikle dünyanın evrildiği bu noktada, teknoloji ve yaşamın birlikteliği dijitalleşme ve dijital dönüşümü artık yararlanabileceğimiz bir alternatif yol değil, geleceği şekillendiren bir sistemin de temel organı haline getiriyor.

Yenilikçi teknolojilere ve yapılacak olan yatırımlara gösterilen büyük hassasiyet sayesinde geleceğe yön vermek daha kolay ve ulaşılabilir hale geliyor. Bu durum da hem mevcut varlığı hem de gelecekte ki varlığın belirlenme sürecinde önemli rol oynuyor. Wired dergisi tarafından "dünyanın en gelişmiş dijital toplumu" olarak adlandırılan Estonya, ülkenin kamu hizmetlerinin %99'unu yöneten modern, çevrimiçi hükümet ekosistemi ile ünlü.

Bununla birlikte yeni iş birliği modelleri de ön olana çıkıyor. Estonya hükümeti dünyanın dört bir yanındaki herkesi, dünyanın önde gelen bir dijital hükümet ortamında çığır açan yeni fikirlerini, prototiplerini, ürünlerini veya tamamen yeni dijital hizmetlerini oluşturmaya veya denemeye davet ederek, Dijital Test Platformu Çerçevesi’ni (Digital Testbed Framework) küresel olarak başlattığını duyurdu. Küresel olarak ortakları çekmek isteyen yeni ve yenilikçi bir işbirliği model olan platform özellikle Start-up'lara, ücretsiz kullanım sağlıyor. Girişim, basitlik ve verimlilik göz önünde bulundurularak tasarlanmış olan bu model sayesinde kullanıcılar herhangi bir bürokrasi veya uzun satış veya onay süreçlerinde gezinmek zorunda kalmadan, ülke çapında bir dijital devlet test ortamında canlı pazar testi ve onayı yoluyla devlet düzeyinde BT çözümlerini güvenli ve hızlı bir şekilde üretebiliyor. Bu işbirliği modeli aracılığıyla, kullanıcılar kendi ortaya çıkan ticari çözümlerini geliştirmeye yardımcı olmak için devlet teknoloji birikimi, bilgi birikimine erişebilecekler. Ayrıca, fikirlerini "kauçuk damgası" atmak ve kavram kanıtı elde etmek için dünyanın dijital olarak en gelişmiş ülkelerinden biriyle ortaklık kurmalarına da olanak tanıyor.

Örneğin, Dijital Test Ortamı Çerçevesi, Estonya Parlamentosu ve Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından yeniden kullanılabilir. Estonya Sağlık Kurulu, Estonya için resmi COVID-19’a maruz kalma bildirimi uygulaması olan HOIA'yı oluşturmak için kullanıyor.

Dijital Fikirler Dünyanın Dört Bir Yanına Duyuruluyor

Özet olarak altyapının önemi günlük yaşantımızın her alanında büyük yer kaplıyor. Dijital Zirve bu bağlamda bölgesel güvenliğe ve büyümeye doğru atılmış bir adım oluyor. Ayrıca günlük işlerimizin temelini oluşturan altyapı daha hızlı geliştirilip yenilenebilir ve daha farklı projelerin önünü açabilir olarak değerlendiriliyor.

Dijital Zirve’ye katılanlar da güven, şeffaflık ve verilerin serbest dolaşımının sınır ötesi altyapı yatırımlarını özel sektör için nasıl daha çekici hale getirebileceğini tartışma fırsatı buluyor. Özel sektör, demokratik dünyanın finansal motorunu oluşturuyor, ancak şimdiye kadar altyapı alanında yeterince kullanılmıyor. Zirve boyunca hükümet liderleri, uluslararası kuruluşlardan ve özel sektörden temsilcilerin yanı sıra, jeopolitik gerilimler, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve siber tehditler de dâhil olmak üzere 21. yüzyılın zorluklarıyla yüzleşmede kamu-özel sektör ortaklıklarının önemini yineledi. Bunun, özellikle dijital teknolojilere olan güven nedeniyle, siber tehditleri azaltmaya yönelik uygulanabilir ve önemli bir adım olacağı konusunda genel bir fikir birliği ön plana çıkıyor. Estonya hükümeti Dijital Zirve’nin ışığında, dünyanın dört bir yanından herkesi gelip çığır açan yeni fikirlerini, prototiplerini, ürünlerini veya tamamen yeni dijitallerini oluşturmaya veya denemeye davet ederek Dijital Test Platformu Çerçevesi’ni küresel olarak başlattığını duyurdu.

Mukaddes Çakır, İKV Uzman Yardımcısı