9-10 HAZİRAN TARİHLERİNDE ADALET VE İÇİŞLERİ KONSEY TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİRİLDİ
9-10 Haziran 2011 tarihlerinde AB Adalet ve İçişleri Bakanlarının katılımıyla Macaristan İçişleri Bakanı Sándor Pintér ile Adalet Bakanı Tibor Navracsics’in başkanlığında Lüksemburg’da gerçekleştirilen Adalet ve İçişleri Konseyi toplantısının gündeminde, sığınma paketi, Frontex’in güçlendirilmesi, göç paketi, Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen Alanı’na katılımı ile yolsuzlukla mücadele paketi yer aldı.
Sığınma Paketi: Konsey toplantısında, 2012 yılında oluşturulması öngörülen Ortak Avrupa Sığınma Sistemi’ne ilişkin kaydedilen ilerleme görüşüldü. Buna ek olarak, 1 Haziran 2011 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından benimsenen Sığınma Usulleri ve Kabul Koşulları Yönerge önerilerine ilişkin AB Bakanları görüş alışverişinde bulundular. Komisyon’un önerilerinin, AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu arasında uzlaşma sağlanmasını kolaylaştırması bekleniyor.
Frontex’in Güçlendirilmesi: Avrupa’nın dış sınırlarında daha etkili bir denetim mekanizmasının hayata geçirilmesi ve operasyonel yeterliliğinin güçlendirilmesi için Frontex Tüzüğü’nün tadil edilerek, Ajansın hukuki dayanağının değiştirilmesine ihtiyaç duyuluyordu. Bu çerçevede, Avrupa Komisyonu tarafından Şubat 2010’da ortaya koyulan öneriler ile bir yandan Frontex’in personel ve teknik ekipman açısından güçlendirilmesi, üçüncü ülkelerle ve üye ülkelerle olan işbirliği ve yetki alanının genişletilmesi, diğer yandan ise Frontex faaliyetlerinde insan haklarına bütünüyle saygı gösterilmesi amaçlanıyor. Toplantıda, Macaristan Dönem Başkanlığı tarafından AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu arasında yürütülen müzakerelerdeki son durum hakkında AB bakanları bilgilendirildi. Komisyon, Güney Akdeniz’deki mevcut göç baskısını göz önünde bulundurarak, Haziran ayının sonuna kadar taraflar arasında bir anlaşma sağlanmasını ümit ediyor.
Göç Paketi: Geçtiğimiz aylarda Avrupa Komisyonu’nun Güney Akdeniz’den gelen göçün daha iyi yönetilmesine yönelik yayımladığı tebliğler ve önerilerin geliştirilmesi temelinde üye ülkelerin bu konuda adım atmalarının hızlandırılması görüşüldü.
Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen Üyeliği: Toplantıda, Sofya ve Bükreş’in Schengen Alanı’na katılım yönündeki teknik kriterleri karşıladıkları belirtilirken, nihai karar için Eylül 2011 tarihi belirlendi. Fransa İçişleri Bakanı Claude Guéant, söz konusu tarihte Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen’e katılımı hakkında bir karar çıkmasının beklendiğini belirtirken, ilk aşamada hava ve denizlerdeki kontrollerin kaldırılacağını, daha sonra ise kara sınırlarının kişilerin serbest dolaşımına açılacağını belirtti. Bu süreçte, Bulgaristan ve Romanya’nın yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini izlemek üzere bir grup uzmanın yerinde inceleme için görevlendirilebileceği belirtildi. Böylelikle, Almanya gibi aşamalı bir bütünleşme öngören ülkelerin çekincelerinin giderilerek, ikna edilmesi amaçlanıyor.
Özellikle Hollanda, Temmuz 2012’den önce Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen üyesi olmamaları gerektiğini düşünüyor. Hollanda Göç Bakanı Gerd Leers, söz konusu iki ülkenin öncelikle yolsuzlukla mücadele ve yasal reformlar alanında üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeleri gerektiğini belirtti. Leerds açıklamasında “herhangi bir karar almak için henüz çok erken olduğunu” belirtti. Fransa ve Almanya gibi Hollanda da Avrupa Komisyonu tarafından Temmuz ayında yayımlanacak raporu bekliyor. Bu raporda, İşbirliği ve Tahkik Mekanizması çerçevesinde Bulgaristan ve Romanya tarafından kaydedilen “siyasi” ilerleme izleniyor. Ancak, bu rapor olumlu çıksa dahi, Hollanda’nın bir süre daha beklemek isteyeceği belirtiliyor. Bu çerçevede, Eylül ayında ilk aşama için “belki” bir kararın alınabileceği, ikinci aşama için ise Temmuz 2012 ve Komisyon’un güncel raporunun bekleneceği belirtildi. Bu durumda, dönem başkanlığı sırasında bir karar alınmasını hedefleyen Macaristan’ın beklentisi gerçekleşmezken, 1 Temmuz’da AB Dönem Başkanlığını devralan Polonya’nın döneminde bir karar çıkarılmasına çalışılacak. Schengen Alanı’na yeni bir ülkenin katılabilmesi için, 25 üye ülkenin oybirliğine ihtiyaç duyuluyor. Konsey’deki tartışmalardan hemen önce Bulgaristan ve Romanya’nın Schengen üyeliği için yeşil ışık yakan Avrupa Parlamentosu’nun ise danışma rolü bulunuyor.
Yolsuzlukla Mücadele Paketi: Stockholm Programı çerçevesinde, ulusal düzeyde ve AB düzeyinde yolsuzlukla mücadelenin daha etkili bir şekilde sürdürülebilmesi için, Avrupa Komisyonu, 6 Haziran’da bir girişimde bulunmuştu. Yolsuzlukla mücadele alanında yasal araçların daha iyi uygulanması ve uygulamaların yakından izlenmesine yönelik bir değerlendirme mekanizması ve ilgili tüm AB politikalarında yolsuzluk bileşenine daha fazla odaklanılması amaçlanıyor.
9-10 Haziran 2011 tarihli AB Adalet ve İçişleri Konseyi’nin Sınırlar, Göç ve Sığınma başlıklı Sonuç Bildirgesi’nde, uluslarararası koruma, göç, hareketlilik ve güvenlik konularında uzun vadeli sürdürülebilir bir strateji oluşturulması için çabaların ve çalışmaların yoğunlaştırılması gerektiği belirtildi. Sonuç bildirgesinde, yasal göç ve dış sınırların korunması, Schengen Alanı’nın güçlendirilmesi, sığınma müktesebatının uygulanması ve 2012’ye kadar Ortak Avrupa Sığınma Sistemi’nin oluşturulması, Göçe Küresel Yaklaşım’ın geleceği ve üçüncü ülkelerle işbirliği konuları yer aldı. Buna ek olarak, Geri Kabul konusunda AB Stratejisi’ni Tanımlayan Konsey Sonuç Bildirgesi’nde, üçüncü ülkelerle yürütülen “Vize Kolaylığı” müzakerelerinde, geri kabul anlaşması önkoşulunun eklenmesi politikasının sürdürüleceği belirtilirken, Komisyon metninde, ilgili üçüncü ülkenin işbirliğinde bulunmasını güvence altına almak için, “ülkeye özel” teşviklerin devreye sokulabileceği belirtiliyor.
