AB GÜNDEMİ: Almanya’nın Ukrayna’ya Leopard 2 Tank Gönderimini Onaylamasının Anlamı ve Yansımaları

Almanya’nın  Ukrayna’ya Leopard 2 Tank Gönderimini Onaylamasının Anlamı ve Yansımaları

Ukrayna, savaşın başladığı tarih olan 24 Şubat 2022’den beri batıdan daha fazla askerî teçhizat yardımı talep ediyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya'nın savaşta inisiyatifi ele geçirme girişimleri olduğunun ve Batı'nın silah tedariki konusunda karar alma sürecini hızlandırması gerektiğinin altını çizdi. Son zamanlarda ise silah yardımı konusunda özellikle Alman yapımı Leopard 2 tankları oldukça ön plana çıktı. Almanya'dan silah alan ülkelerin bunları üçüncü bir ülkeye verebilmesi için onay vermesi gereken Alman hükümeti Ukrayna'ya muharebe tankı teslim etmek ya da başka devletlere bu konuda yetki vermek konusunda uzun süre çekimser bir tutum sergiledi.

Almanya’nın Leopard 2 tanklarını Ukrayna’ya gönderme konusundaki çekimser tutumu tartışmaları beraberinde getirdi. Almanya bu tutumuyla özellikle Polonya, Finlandiya ve Litvanya gibi AB Üye Devletleri tarafından eleştirildi. Aynı zamanda Almanya, Leopard 2 tanklarına sahip ülkelerin söz konusu tankları Ukrayna’ya yardım kapsamında yollamasına izin vermesi konusunda da baskı altında bulunuyordu. Birleşik Krallık’ın Ukrayna'ya Challenger 2 tankları gönderme sözü vermesiyle birlikte Almanya'nın üzerindeki baskı daha da artmıştı.

Almanya Tankları Gönderme Konusunda Neden Çekimserdi?

Hatrılanacağı üzere, Rusya-Ukrayna savaşı Almanya’nın uzun süredir devam eden askerî politikasının değişmesine sebebiyet vermiş, savaşın başlamasından sonra Başbakan Olaf Scholz, ülkenin savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmış ve Almanya İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez bir savaş bölgesine silah gönderme kararı almıştı.

Alman hükümetinin tank gönderimi konusunda uzun bir süre karar alamamasının en büyük nedeni tank göndermenin çatışmayı tırmandıracağı ve NATO'yu Rusya ile savaşın doğrudan tarafı hâline getireceğine dair endişelerin olmasıydı. Uzmanlara göre, Almanya’nın tank sevkiyatı konusunda çekimser kalmasının bir diğer nedeni de Alman tanklarının Rus askerlerine karşı kullanılması ve bunun İkinci Dünya Savaşı'nı hatırlatmasından duyulan endişe idi.

ABD ve Birleşik Krallık’tan sonra Almanya, Ukrayna’nın üçüncü büyük silah tedarikçisi olarak ülkeye önemli katkılarda bulundu. Leopard 2 tanklarına yönelik tartışmalardan önce Ukrayna'ya 2,1 milyar dolar değerinde silah ve askerî malzeme tedarik etti ve MARS roketatar, Stella uçaksavar, Marder zırhlı araçları ile Patriot hava savunma sistemleri gönderme kararı aldı.

Almanya ayrıca Ukrayna'ya askerî teçhizat dışında farklı açılardan da destek oldu. Dünyanın en büyük dördüncü ekonomisine sahip olan Almanya, kendisi için kilit öneme sahip olan Rus doğal gazına olan bağımlılığı azaltmak için Kuzey Akım 2 projesini askıya aldı. Bunun yanı sıra depolama ve sıvılaştırılmış doğal gaz tesislerine yatırım yaptı ve aslında savaş öncesi bırakmayı planladığı kömür ve nükleer santral seçeneklerine devam etmek gibi birçok zorlu kararın arkasında durdu.

Almanya, uzun süren tartışmalar sonrasında, 24 Ocak 2023 tarihinde aldığı karar ile Ukrayna’ya Leopard 2 tanklarının gönderilmesini onayladı. Forsa Institute tarafından yapılan bir anketin sonuçlarına göre, Alman hükümetinin aldığı bu karar Alman halkının çoğunluğu tarafından destekleniyor. Ankete katılanların yaklaşık %53'ü tank teslimatını onaylarken, %39'luk bir kesim bu kararın yanlış olduğunu düşünüyor. Ankete katılanların %41'i ise Batılı ülkelerin savaş tankları göndermesinin Ukrayna'nın savaşı kazanmasını ve Rus birliklerini işgal altındaki topraklardan çıkarmasını sağlayacağına inanıyor.

Tank Sevkiyatı Nasıl Olacak?

Almanya önümüzdeki üç ay içinde Ukrayna'ya ilk etapta 14 adet Leopard 2 A6 ana muharebe tankı tedarik edecek. İkinci etapta da eski Leopard tanklarından ikinci bir tabur oluşturulacak. Ukraynalı askerler de tankın kullanımı ve teknik kısımları konusunda eğitilecek. Ayrıca bir destek paketi sağlanacak ve paket, eğitimin yanı sıra lojistik, mühimmat ve sistemlerin bakımını da içerecek.

Şu ana kadar altı Avrupa ülkesi Ukrayna'yı Leopard 2 savaş tanklarıyla desteklemek için yeşil ışık yaktı. Avrupa ülkeleri tarafından memnuniyetle karşılanan kararın ardından gözler, Rusya'nın uyarılarına rağmen Ukrayna'ya Leopard 2 tanklarını gönderme niyetini dile getiren ülkelere çevrildi. Almanya’nın yanı sıra Norveç, İspanya, Finlandiya, Hollanda ve Polonya da Alman yapımı tankları göndererek Ukrayna’yı destekleyeceklerini açıkladılar.

Hollanda'nın kendi tankı olmamakla birlikte Almanya'dan kiraladığı 18 adet Leopard 2 tankı bulunuyor. Hollanda’nın da Leopard 2 tanklarını göndermek yönünde bir isteği olmasına rağmen Bakanlar Kurulu’nun bu konuda henüz son kararını vermediği biliniyor. Finlandiya tarafından yapılan açıklamalarda da ülkenin Ukrayna'ya Leopard 2 savaş tankları göndererek askerî yardımlarını arttırabileceği ve Rusya'ya karşı mücadeleyi desteklemek için Ukrayna'ya tank göndermeye hazır oldukları belirtilmişti. Norveç hükümeti de 36 Leopard 2 savaş tankından sekizini Ukrayna'ya göndermeyi düşünüyor ancak tıpkı Hollanda gibi bu konuda henüz net bir karar verilmiş değil.

Leopard 2 Tankının Özellikleri Neler?

Münih merkezli bir savunma şirketi olan Krauss-Maffei Wegmann (KMW) tarafından geliştirilen ve Türkiye, Polonya, İspanya, Yunanistan, Finlandiya, İsveç, Danimarka ve İsviçre'nin aralarında bulunduğu birçok Avrupa ülkesi tarafından kullanılan 60 ton ağırlığında ve yaklaşık 10 metre uzunluğundaki Leopard 2 tankları dünyanın en iyi muharebe tanklarından biri olarak kabul ediliyor. Afganistan ve Suriye'de kullanılan Leopard tanklarının yaklaşık üçte ikisi halâ Avrupa'da bulunuyor.

Ateş gücü, hareket kabiliyeti ve sağlam zırhıyla tanınan Leopard 2'nin A4, A5, A6 ve son model A7+ olmak üzere dört modeli bulunuyor. A6 modeli Alman tankı saatte azami 70 km hıza, 450 kilometre menzile, 120 mm yivsiz topa ve 7,62 mm makineli tüfek gibi özelliklere sahip. Ayrıca dört kişilik mürettebatı bulunan tankların birlikler için mayın, tanksavar ateşi ve el yapımı patlayıcılar gibi tehditlere karşı çok yönlü koruma sağladığı belirtiliyor. Alman tankının bir diğer avantajı ise bakım ve onarımının diğer tanklara göre daha kolay olması. Ancak tüm bu özelliklerine rağmen uzmanlar tarafından Alman Leopard tankının kusursuz veya yok edilemez olmadığının da altı çiziliyor.

Tankların Ukrayna’ya Sağlayacağı Avantajlar Neler?

Hem Ukrayna hem de Rusya savaşta Sovyet dönemi tankları kullanıyor. Leopard 2 tankları Sovyet Döneminden kalma tanklara kıyasla teknolojik olarak çok daha gelişmiş. Leopard tanklarının Ukrayna'ya ulaşmaları lojistik açıdan kolay ve birçok Avrupa ülkesinin bu tankları kullanıyor olması da tankların ve yedek parçaların temin edilebilmelerini mümkün kılıyor.

Tanklar, şu ana kadar Ukrayna'ya sağlanan en güçlü doğrudan saldırı silahı olma özelliğine sahip ve Ukrayna’ya uzaktan ateş etmek yerine düşmanla doğrudan karşılaşma şansı veriyor. Leopard 2 ağır silahlı ve zırhlı bir sisteme sahip olduğu için Sovyet döneminden kalma tanklara kıyasla büyük avantaja sahip.

Bununla birlikte Leopard 2 tanklarının Ukrayna'daki savaşta önemli bir etkiye sahip olabilmesi için en az 100 tanka ihtiyaç duyuluyor. Bunun için Avrupa ülkeleri tarafından Ukrayna'ya tedarik edilmek üzere bir tank havuzu oluşturulması gerekiyor.

Tank Sevkiyatına Rusya’nın Tepkisi

Rusya, Leopard tankı ve diğer silah sistemlerinin teslimatını çatışmaya doğrudan katılım olarak nitelendirdi. Rusya’dan gelen bu tepki Leopard tanklarının önemini gösteriyor.

Almanya'nın tank sevkiyatına yeşil ışık yakmasının müttefiklerin Ukrayna'ya tank desteğini hızlandırması bekleniyor. Rusya ise bu hamlenin savaşı tırmandıracağı uyarısında bulunuyor. Rusya'nın Almanya Büyükelçisi Sergei Nechayev, Almanya’nın aldığı kararın son derece tehlikeli olduğunu ve kararın çatışmayı yeni bir seviyeye taşıdığını ifade etmesi son derece önemli.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova da alınan kararın karşılıklı güvene ve zaten oldukça kötü bir durumda bulunan Rus-Alman ilişkilerine geri dönüşü olmayacak şekilde zarar verdiğini ve öngörülebilir gelecekte normalleşme ihtimaline şüphe düşürdüğünü belirtti.

Almanya’nın Leopard 2 kararından sonra siber saldırıya maruz kalması kafalarda Rusya’ya yönelik soru işaretlerinin oluşmasına sebep oldu. Almanya Federal Siber Güvenlik Ajansı (BSI) tarafından yapılan açıklamada, ülkenin önde gelen şirketlerine ve havaalanlarının web sitelerine siber saldırılar yapılması kafalarda bunun Rusya tarafından bir misilleme olduğu fikrinin yerleşmesine sebep oldu. BSI, saldırıyı Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşı çıkanları aktif olarak hedef alan ve kendini Rus "hacktivist" olarak tanımlayan bir grup olan Killnet yaptığı görüşünde.

Batılı yetkililer, Rus hükümetinin bilgisayar korsanlığında dünya lideri olduğunu ve rekabet avantajı elde etmek için yabancı hükümetlere ve endüstrilere karşı siber casusluk yaptığını belirtirken, Rusya ise bu suçlamaları reddediyor. Leopard 2 tanklarının Ukrayna'ya Rusya ile olan savaşında avantaj sağlaması beklenirken diğer ülkelerin yapacağı askeri yardımlar ve Rusya'nın bu yardımlara yapacağı misillemelerin de savaşa yeni bir boyut kazandırması bekleniyor.

Zafer Can Dartan, İKV Uzman Yardımcısı