AVRUPA PARLAMENTOSU SEÇİMLERİNDE DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ ANAYASAL İŞLER KOMİTESİ’NDE ONAYLANDI

Avrupa Parlamentosu (AP) seçim sistemiyle ilgili değişiklikler getiren taslak, AP Anayasal İşler Komitesi’nde (European Parliament’s Committee on Constitutional Affairs (AFCO)) 19 Nisan 2011 tarihinde gerçekleştirilen oylamada onaylandı. Değişiklik paketinin Mayıs ayında oylanması bekleniyor; fakat teklifin tartışılması gerektiği göz önünde bulundurulduğunda ve Paskalya tatili ile Yeşil Hafta’dan (Green Week) kaynaklanacak olası gecikmeler hesaba katıldığında bu oylamanın Haziran 2011’de gerçekleştirilecek Genel Kurul’a ertelenmesi olasılığı yüksek.

Değişiklik paketinde ilk göze çarpan unsur Parlamento seçimlerinde Avrupa genelinde, ulusaşırı bir yöntemle 25 parlamenterin seçilmesi. Bununla amaçlanan AP’nin meşruiyet açığını bir nebze de olsa kapatmak. Söz konusu 25 parlamenterle birlikte Avrupa parlamenterlerinin sayısı 751’den 776’ya çıkacak. Değişiklikte öngörülen şekliyle her Avrupa vatandaşı, biri ulusal liste diğeri Avrupa genelindeki liste olmak üzere iki farklı oy pusulası ile oy kullanacak. Ulusaşırı listelerin oluşturulmasından Avrupalı siyasi partiler sorumlu olacak. Parlamento’daki dört büyük grubun desteğini alan değişiklik önerileri Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılımı artırmayı hedefliyor. 1979’da gerçekleştirilen ilk Parlamento seçimlerinde seçime katılım oranı yüzde 63 iken, bu oran son Parlamento seçimlerinde (2009) yüzde 43’e kadar düşmüştü.

İlgili pakette parlamenterlerin dokunulmazlık ve ayrıcalıklarıyla ilgili düzenlemelere de yer veriliyor. Bununla amaçlanan Avrupalı parlamenterleri kapsayan yeknesak ve uluslarüstü bir sistem yaratmak. Bu konudaki düzenlemelerin 1965 tarihli olması bu alanda da güncelleştirme yapılmasının gerekliliğini ortaya koyuyor. Söz konusu paket ayrıca kendi ülkesi dışında oy kullanacak vatandaşların oy kullanmalarını kolaylaştıran düzenlemeler içeriyor.

Son olarak pakette öne çıkan bir diğer unsur da seçimlerin gerçekleştirileceği dönemi ilgilendiriyor. Değişiklik paketinde Parlamento seçimlerinin Haziran ayından Mayıs’a alınması öneriliyor. Bu önerinin altında yatan temel etmen, Temmuz ayında gerçekleştirilen Avrupa Komisyonu Başkanlığı seçimlerinden önce Avrupa parlamenterlerine zaman kazandırmak ve özellikle AB üyesi kuzey Avrupa ülkelerindeki yaz tatili dönemi başlamadan önce seçimleri gerçekleştirebilmek.

Bu düzenlemelerin hayata geçirilmesi için kat edilmesi gereken uzun bir yol var. Haziran ayında gerçekleştirilmesi öngörülen oylamadan sonra öneriler AB Konseyi ve Polonya Dönem Başkanlığı tarafından değerlendirilecek. Komisyon’un bir tutum belirlemesinden sonra ise uzlaşma süreci başlayacak.

Söz konusu değişikliklerin 2014 yılında gerçekleştirilecek AP seçimlerinden önce yürürlüğe girmesi için çalışılıyor; bununla birlikte birtakım yeni düzenlemelerin Antlaşmalarda değişikliği zorunlu kılması ve hükümetlerarası konferansların toplanmasını gerektirmesi bu sürecin çok kolay geçmeyeceğinin bir göstergesi.