PORTEKİZ BORÇ SORUNU YAŞARKEN AB’DEN MALİ YARDIM ALMAMAKTA DİRENİYOR
Yüksek borç düzeyi ve borçların çevrilebilirliği ile ilgili sorun yaşayan Portekiz’e AB tarafından yardım yapılması olasılığı üzerinde konuşulurken, Avrupa Komisyonu 10 Ocak’ta bir açıklama yaparak Portekiz ile mali yardım konusunda henüz görüşmede bulunulmadığını belirtti.
Almanya ve Fransa ise Portekiz’e uluslararası yardım alması için baskı yapıyorlar. Portekiz’in piyasalardan bu hafta 3 ila 10 yıl vade ile 1 milyar Avro borçlanması gerekiyor. Portekiz’in on yıllık tahvillerde borçlanma faiz oranı %7 ile sınır değerin oldukça üstünde bulunuyor. Portekiz’in bu yıl 20 milyar Avro borçlanması gerekiyor.
Büyüme oranı düşük ve hatta geçtiğimiz yıl negatif büyüme kaydeden ve kamu borcu yüksek düzeyde olan Portekiz’de Başbakan José Socrates bir açıklama yaparak ülkenin borcunu yardım almadan çevirebileceğini ve 2010’da GSYİH’nın yüzde 7,3’ü düzeyinde olan kamu borcunun kemer sıkma önlemleri sayesinde bu yıl yüzde 5’in altına çekilebileceğini söyledi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet ise 14 Ocak’ta yaptığı açıklamada Avrupa Komisyonu’nun Birlik içinde ekonomi yönetiminin güçlendirilmesi için yaptığı önerilere ilişkin fazla ilerleme kaydedilemediğini, 2011’de AB genelinde bütçe disiplininin sağlanması için çağrıda bulundu. AB istatistik kurumu Eurostat, Avro Alanı’nda 2010 üçüncü çeyrekte tahminlerin altında büyüme oranları gerçekleştiğini açıklamıştı.
Ekonomi çevreleri ise Portekiz’in borçlarıyla ilgili kaygıların giderilmesi için Yunanistan ve İrlanda’dan sonra yakın gelecekte kurtarma yardımına ihtiyacı olabileceğini, ülkenin önümüzdeki üç yılda borçlarını karşılayabilmesi için gerekli paranın 80 milyar Avro’ya ulaşacağını belirtiyorlar. Ülkenin borçlarını kendi kendine çevirebilme kapasitesi yüzde 7’ye varan borçlanma faiz oranları nedeniyle gittikçe güçleşiyor. İrlanda da geçtiğimiz haftalarda borçlanma maliyetlerinin aynı seviyelere ulaşması nedeniyle yardım için AB’ye başvurmuştu. Portekiz Hükümeti harcamaları kısarak ve kemer sıkma politikası uygulayarak durumu kontrol altına almaya çalışıyor ancak ülkenin problemi borçların sürdürülebilirliğini sağlayacak büyümenin yetersiz olması. Portekiz’in yüzde 1 küçülme ile bu yıl da resesyonda kalacağı tahmin ediliyor. Ülke, Yunanistan, İtalya, Belçika ve İrlanda’dan sonra en yüksek borçluluk oranına sahip bulunuyor. Avrupa Merkez Bankası Portekiz de dahil olmak üzere, Yunanistan ve İrlanda gibi mali sorun yaşayan ülkelerin bonolarını satın aldığını açıkladı. Ancak yatırımcıların güveni düşerken borçlanma maliyetleri de söz konusu ülkelerde artıyor.
Finlandiya Maliye Bakanı Jyrki Katainen ise genel kanının aksine Portekiz’in dış yardıma ihtiyacı olmayacağını, Portekiz ve diğer borçlu ülkelerin yatırımcılara borçlarını geri ödeyebileceklerini göstermek için bir dizi önlem almaları gerektiğini belirtiyor. Katainen ortak Eurobond çıkarılması fikrine ise, üye ülkelerin kamu borcunu iyileştirmek yerine daha da kötüleştireceği gerekçesiyle karşı çıkıyor.
