İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni

AB GÜNDEMİ: Komisyon, Avrupa Rüzgâr Enerjisi Sektörünü Desteklemek İçin Acil Eylemleri Belirledi

AB`nin rüzgâr enerjisi sektörüne yönelik yeni eylem planı, 2030 iklim ve enerji hedeflerine ulaşma, enerji bağımsızlığını sağlama ve yeşil dönüşümü gerçekleştirme yolunda oldukça önemli bir adım olarak dikkat çekiyor.
AB GÜNDEMİ: Komisyon, Avrupa Rüzgâr Enerjisi Sektörünü Desteklemek İçin Acil Eylemleri Belirledi

Komisyon, Avrupa Rüzgâr Enerjisi Sektörünü Desteklemek İçin Acil Eylemleri Belirledi

Güneş enerjisi gibi yeşil enerji alanında ön plana çıkan bir seçenek olan rüzgâr enerjisi, AB’nin 2030 iklim ve enerji hedeflerinde artık daha büyük bir rol oynuyor. Bu hedeflere ulaşmak için 2022’de kurulu olan 204 Gigawatt (GW) rüzgâr enerjisi kapasitenin 2030 yılına kadar 500 GW’ın üzerine çıkarılması gerekiyor. Ancak belirsiz talep, yavaş ve karmaşık izinler, hammaddelere erişim eksikliği, yüksek enflasyon ve emtia fiyatları, ulusal ihalelerin destekleyici olmayan tasarımı, uluslararası rakiplerin artan baskısı ve vasıflı işgücünün bulunmasına ilişkin riskler gibi çeşitli etkenler, sektörün önündeki temel engeller olarak karşımıza çıkıyor. Komisyonun 24 Ekim 2023 tarihinde kamuoyu ile paylaştığı Avrupa Rüzgâr Enerjisi Eylem Planı ise rüzgâr enerjisi sektörünü destekleyerek bu engelleri aşmayı ve 2030 yılına kadar kullanılan enerjinin en az %42,5’inin yenilenebilir enerjiden oluşmasını amaçlıyor.

Geçtiğimiz eylül ayında Ursula von der Leyen’in Birliğin Durumu konuşmasında açıkladığı Avrupa Rüzgâr Enerjisi Eylem Planı, temiz enerjiye geçişin endüstriyel rekabet gücüyle el ele gitmesini ve rüzgâr enerjisinin Avrupa'nın bir başarı öyküsü olmaya devam etmesini sağlamayı hedefliyor. Eylem Planı kapsamında atılan adımların; şeffaf ve güvenli bir proje akışı, gereken finansmanın sağlanması ve küresel düzeyde eşit koşullarda rekabet edilmesi ile birlikte, sağlam ve rekabetçi rüzgâr enerjisi tedarik zincirinin sürdürülebilirliğine katkı sağlaması bekleniyor.

Plan, Komisyon, Üye Devletler ve sektör tarafından birlikte gerçekleştirilecek acil eylemleri ortaya koymakta ve altı ana alana odaklanmakta:

  •    •Artan öngörülebilirlik ve daha hızlı izin verme yoluyla dağıtımın hızlandırılması: 2022'de 16 GW'lık rekor bir rüzgâr enerjisi kurulumu yapıldı. Bu, 2021'e kıyasla %47'lik bir artış anlamına gelmekte. Ancak, bu artış AB'nin yenilenebilir enerjiye yönelik 2030 hedefine ulaşması için gereken 37 GW/yıl'ın çok altında kalmakta. Komisyon, revize edilmiş AB yenilenebilir enerji kurallarının hızlı bir şekilde uygulanmasını sağlamak ve izin süreçlerinin dijitalleştirilmesine ve Üye Devletlere teknik yardım sağlanmasına daha fazla odaklanmak için Üye Devletlerle birlikte “Accele-RES” girişimini başlattı. Ayrıca Üye Devletler, rüzgâr taahhütleri, şeffaf ihale programları ve uzun vadeli planlama yoluyla proje hattının görünürlüğünü artırmaya teşvik edilmekte. Son olarak Komisyon, bu yılın sonlarında bir Şebeke Eylem Planı ile gerekli elektrik şebekelerinin inşasını da destekleyecek.
  •    •Geliştirilmiş ihale tasarımı: Teklif edilen Net-Sıfır Sanayi Yasaı ve Elektrik Piyasası Tasarımı reformuna dayanarak Komisyon, daha yüksek katma değerli ekipmanları ödüllendiren ve projelerin tam olarak ve zamanında gerçekleştirilmesini sağlayan iyi tasarlanmış ve objektif kriterlere sahip ihalelerin ortaya koyulması konusunda Üye Devletlere destek verecek. AB'nin ötesinde, Global Gateway projeleri stratejik satın alma standartlarının kullanımını artıracak.
  •    •Finansmana erişim: Komisyon, Avrupa'da rüzgâr enerjisi üretimine yönelik yatırım ve finansmanı hızlandırmak için özellikle İnovasyon Fonu aracılığıyla AB finansmanına erişimi kolaylaştıracak. Avrupa Yatırım Bankası (EIB) ise risk azaltma garantileri sunacak.
  •    •Adil ve rekabetçi bir uluslararası ortam: Komisyon, yabancı üreticilere fayda sağlayan adil olmayan ticaret uygulamalarını yakından izleyecek ve sektör için AB standartlarının ve uluslararası standartların benimsenmesini teşvik ederken, dış pazarlara erişimi kolaylaştırmak için ticaret anlaşmalarını kullanmaya devam edecek.
  •    •Beceri: Yenilenebilir enerji için “Büyük Ölçekli Beceri Ortaklıkları”, beceri geliştirme projelerinin geliştirilmesinde önemli bir forum olacak. Komisyon, Net-Sıfır Endüstri Yasası ile Üye Devletlerin işçilere beceri kazandırma eylemlerini desteklemek üzere tasarlanmış, rüzgâr sektörüne odaklanan bir akademi de dâhil olmak üzere Avrupa'da net sıfır endüstri beceri akademilerinin başlatılmasının önünü açacak.
  •    •Endüstri katılımı ve Üye Devletlerin taahhütleri: Komisyon, Avrupa rüzgâr endüstrisinin rekabetçi kalmasını sağlayacak koşulları iyileştirmek amacıyla Üye Devletler ve rüzgâr endüstrisi ile bir AB Rüzgâr Sözleşmesi (EU Wind Charter) üzerinde çalışacak.

Açık Deniz Rüzgârının Kullanımında Yeni Adımlar

Açık deniz rüzgârının önümüzdeki yıllarda AB'nin iklim ve enerji hedeflerine önemli katkı sağlaması bekleniyor. 2020 Açık Deniz Yenilenebilir Enerji Stratejisini temel alan Üye Devletler, AB'nin beş deniz havzasının her biri için 2030 ve 2040'a yönelik ara hedefler de dâhil olmak üzere, 2050 yılına kadar bu alandaki enerji üretimine yönelik yeni hedefler üzerinde anlaşmaya vardı.

2022'de AB'nin toplam açık denizlerde kurulu türbin kapasitesi 16,3 GW'a ulaştı. Bu, Üye Devletler tarafından taahhüt edilen 111 GW ile 2022 kapasitesi arasındaki boşluğu kapatmak için ortalama olarak neredeyse 12 GW/yıl kurulum yapılması gerektiği anlamına gelmekte. Bu değer, geçen yıl kurulan yeni 1,2 GW'tan 10 kat daha fazla. Bu nedenle Komisyon, özellikle açık deniz yenilenebilir enerji sektörünü destekleme çabalarını ikiye katlamak, şebeke altyapısını ve bölgesel iş birliğini güçlendirmek, izinleri hızlandırmak, entegre Denizcilik Mekânsal Planlamasını sağlamak, altyapının dayanıklılığını güçlendirmek, araştırma ve yeniliği sürdürmek ve tedarik zincirlerini ve becerileri geliştirmek amaçlarıyla ek eylemler belirledi.

Sonuç

Yenilenebilir enerji kaynakları, AB'nin Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşma planının yanı sıra enerji bağımsızlığını yeniden kazanma ve Rusya'dan fosil yakıt ithalatını mümkün olan en kısa sürede sona erdirme yönündeki REPowerEU Planı’nın da önemli bir bileşeni olarak karşımıza çıkıyor. AB, Fit for 55 paketi kapsamında revize edilmiş Yenilenebilir Enerji Direktifi aracılığıyla yenilenebilir enerjinin hızlandırılmış bir şekilde yaygınlaştırılmasına yönelik yasal hedefler belirlemekte ve bunu, açık deniz şebekeleri de dâhil olmak üzere sınır ötesi projelerin çerçevesini güçlendiren TEN-E Yönetmeliği aracılığıyla kolaylaştırmakta. Net sıfır ekonomiye geçişte AB'nin rekabet gücü, kara ve deniz rüzgârı da dâhil olmak üzere, bu geçişi mümkün kılan çevreci teknolojileri kendi ülkesinde geliştirme ve üretme kapasitesine büyük ölçüde bağlı olacak.

AB'nin rüzgâr enerjisi sektörüne yönelik bu eylem planı, temiz enerjiye geçişin hızlandırılması ve Avrupa'nın enerji bağımsızlığını güçlendirmesi için önemli bir adım olarak görülmeli. Bu planın başarıyla uygulanması, AB'nin yeşil dönüşümünü ilerletmesine yardımcı olacak.

Bared Çil, İKV Uzman Yardımcısı

Diğer Yazılar