AB GÜNDEMİ: Şarj Kablosu Derdine Son: USB-C Standardı Yürürlüğe Girdi

Şarj Kablosu Derdine Son: USB-C Standardı Yürürlüğe Girdi

Teknoloji dünyasında bir süredir tartışılan şarj aletlerinin standart hale gelmesi AB’nin de gündemindeydi. Bu kapsamda AB’de küçük ve orta boylu elektronik cihazlarda USB-C girişi olması zorunluluğu getiren yönerge, 28 Aralık 2024’te yürürlüğe girdi. AB’nin bu standarda uyması gereken cihaz tanımı, 100 watt’a kadar güç dağıtımı ile çalışabilen, kablo ile şarj edilebilen ve radyo dalgaları alan ve ileten cihazlar olarak geçiyor. Bu tanıma uyan cihazlara akıllı telefonlar, tabletler, kulaklıklar, fareler, klavyeler, bluetooth hoparlörler ve taşınabilir oyun konsolları giriyor. Bu bağlamda, 350 watt güç ile çalışan PlayStation 5 gibi cihazlar bu yönergeye dâhil değil. Bu tanımın şu anki tek istisnası dizüstü bilgisayarlar. Bu cihazlar için yönergenin etkili olacağı tarih 28 Nisan 2026. Yönergenin yürürlüğe girmesiyle birlikte artık USB-C girişi bulunmayan cihazlar AB pazarında satılamayacak. Ancak bu laptoplarda farklı bir şarj teknolojisini bulundurma imkânı, USB-C ile de şarj etme özelliği sunulduğu takdirde AB’den kabul görecek.

Her ne kadar belirli kurallar ve tanımlar gelmiş olsa da bazı cihazlar yönergedeki tanımlara uyduğu halde gri bir alanda kalıyor. Drone ve kablosuz şarj aletlerinin kullandıkları kablolarda şimdilik USB-C zorunluluğu bulunmuyor. Komisyonun yaptığı açıklamaya göre, pazardaki gelişmeler ve teknolojik ilerlemeler doğrultusunda yönerge zamanla güncellenebilir. Bu cihazlar hâlihazırda diğer USB modellerini veya kendi özel şarj girişlerini kullanmakta ve bu cihazların satışları herhangi bir güncelleme gerektirmeden devam edecek.

Aslında Haziran 2022’den beri büyük teknoloji şirketleri bu geçişi gerçekleştirmeye başlamıştı. Bu konuda önceki senelerde AB ile tartışan ve kendi geliştirdiği teknolojileri kullanan Apple bile geçtiğimiz sene tüm ürünlerinin şarj girişlerini kendi teknolojisi olan Lightning’den USB-C’ye değiştirerek bu yönergeye uyum sağladı. Kullanıcılar açısından bakıldığında bu geçiş, şarj kolaylığı dışında özellikle akıllı telefon ve tabletlere farklı depolama alanlarına bağlanabilme, yüksek çözünürlüklü monitörlere bağlanabilme gibi ek özellikler de getirmiş oluyor.

Satışlara Etkileri Nasıl Olacak?

Yönergenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, USB-C girişi bulunmayan cihazların satışının durması, henüz tüm ürün yelpazesinde geçiş yapmamış markaların satışlarını bir süre etkileyebilir. Ancak bu geçişin tamamlanmasıyla birlikte cihaz uyumsuzluğunun ortadan kalkması, son kullanıcılar için önemli bir avantaj sağlayacak.

Bu geçişin en önemli iki avantajı, e-atık miktarının ciddi şekilde azalması ve şarj aletlerine yapılan harcamaların büyük ölçüde düşecek olması. Komisyonun yaptığı açıklamaya göre, her yıl 11 bin ton atık, atılan ve kullanılmayan şarj aletlerinden kaynaklanmakta. Ayrıca tüketiciler, gereksiz şarj cihazı alımlarını ortadan kaldırarak yılda yaklaşık 250 milyon avro tasarruf edecek.

Artık kutu içerisinden şarj aleti çıkmasının gerekmemesiyle birlikte kutu üzerinde bunu belirten diyagramlar yer alacak. Her cihaz farklı değerlerde elektrik kullandığı için bu diyagram üzerinde gereken minimum ve maksimum değer de yazacak. Son dönemdeki kutulara bakıldığında veya alışveriş sitelerinde bu ibareleri görmek mümkün.

Doğru Seçenek USB-C Mi?

Aslında USB-C’nin burada çok da doğru bir seçenek olduğu söylenemez. Type-c olarak geçen bu bağlantı içerisinde çok farklı türler barındırdığından farklı bir şekilde kablo çöplüğü oluşturacak. Bugün satılan USB-C girişli cihazlarda farklı USB sürümleri yer almakta. USB 2.0, 3.0 ve Thunderbolt teknolojilerini barındıran bu kablolar ve girişler farklı protokollere sahip olduğu için, son kullanıcı yüksek teknolojili bir cihazdan, ucuz veya yanlış kablo seçiminden dolayı düşük verim alabilecek. Burada çevreye büyük katkı sağlayacak adım, teknoloji devleriyle iş birliğinde olup geleceğe uygun yeni bir genel protokol üretmek ve HDMI, Ethernet gibi kabloları da bu yeni teknolojiye uygun USB kablolarına çevirmek olacaktır.

Bared Çil, İKV Uzman Yardımcısı