Türkiye-AB GÜNDEMİ: Türkiye-AB İlişkilerinde Sıcak Gündem

2024 yılının ikinci döneminde Türkiye-AB ilişkilerinde karşılıklı temasların artmasıyla olumlu bir ivme yakalandığını söylemek mümkün. Belirli alanlarda somut adımlar atılmamış olsa da iki taraftan da iş birliğini artırma mesajları geliyor. Türkiye-AB ilişkilerinin gelişmesini engelleyen sorunlar devam ederken, dünyanın değişen koşulları tarafları iş birliği içinde hareket etmeye zorluyor. Suriye’nin istikrara kavuşması, göçün düzenlenmesi ve düzensiz göçün önlenmesi, Suriyelilerin durumu gibi ortak fayda sağlayacak iş birliği alanları bulunuyor. ABD’de Başkan Trump’ın ikinci kez yönetime gelmesi sonrasında AB ve transatlantik ilişkilere yönelik yaklaşımı ve yükseltmeyi düşündüğü gümrük tarifeleri Türkiye ve AB’nin ekonomik ve ticari alanlarda daha fazla dirsek teması içinde olmalarını gerektiriyor. Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin güncellenmesi konusunun bu dönemde daha da acil bir öncelik olarak ele alınması bekleniyor. Öte yandan, Kıbrıs sorunu, temel haklar ve hukukun üstünlüğü kriterleri gibi engeller var olmaya devam ediyor ve ilişkilerde uzun soluklu bir ivme yakalamak için engelleri aşmak için de ciddi bir irade gösterilmesi gerekiyor.

6 Yılın Ardından Yüksek Düzeyli Ekonomik Diyalog Toplantısı Yapılması Planlanıyor

Avrupa Komisyonunun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Marta Kos, AP Dışişleri Komitesi oturumunda, Türkiye ile ilişkilere dair açıklamalarda bulundu. “Türkiye ile mart, nisan aylarında ekonomi konusunda üst düzey bir diyalog kurmayı planlıyoruz” diyen Kos, Türkiye’nin mültecilere yaptığı yardımları da vurgulayarak, AB’nin Ankara ile gelişmiş diyaloğu teşvik etme kararını belirtti. Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ekonomik Diyalog Toplantısı, en son 28 Şubat 2019’da İstanbul’da düzenlenmişti. İlişkilerde uzun süredir devam eden gerilemeler, başta Gümrük Birliği modernizasyonu ve vize süreçlerinde artan red oranları nedeniyle daha da gerginleşmişti. Von der Leyen’in ikinci döneminin ilk ziyaretini Ankara’ya gerçekleştirmesi ve Kos’un üst düzey diyalog kurma söylemi, ilişkilerde uzun bir sürenin ardından yeni bir dönemin sinyallerini vermeye başladı. 

Avrupa Komisyonunun Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Hadja Lahbib’in Ziyareti

Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komisyon Üyesi Hadja Lahbib, Türkiye-AB ilişkileri, deprem sonrası destek ve bölgesel krizler konusunda temel konuları ele almak üzere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir görüşme gerçekleştirdi. Bakan Fidan, Türkiye’deki deprem sonrası AB’nin yardım, destek ve projelerinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, bu konudaki iş birliğinin devam edeceğini vurgularken, Lahbib, Türkiye’nin AB için aday ülke ve stratejik ortak olduğunu belirterek, Türkiye’nin AB sivil koruma mekanizmasındaki güçlü iş birliğine dikkat çekti. İkili Suriye başta olmak üzere bölgedeki krizler konusunda Türkiye ve AB’nin iş birliği içinde çalışmaya devam edeceğini teyit etti.

Slovakya Başbakanı Fico’nun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Ziyareti

Slovakya Başbakanı Robert Fico’nun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyareti sırasında Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya arasında stratejik ortaklık tesis edilmesine ilişkin ortak bildiri ile 3 anlaşma imzalandı. Görüşmede iki lider karşılıklı iş birliğini derinleştirmenin yollarını değerlendirdiklerini dile getirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, imzalanan ortak bildiriyle ilişkileri stratejik ortaklık seviyesine çıkardıklarını belirtti. 2019 yılında 1 milyar dolar civarında seyreden ticaret hacminin son 4-5 yılda 3 milyar dolar seviyesini yakaladığını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, ortak hedef olarak 5 milyar dolara ulaşmayı arzu ettiklerini ve bu sene ilk toplantısına Türkiye’nin ev sahipliğini yapacağı ekonomi ve ticaret ortak komitesinin çalışmalarının bu hedefe ulaşmada katkıda bulunacağını belirtti.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisinin Ankara Ziyareti

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Ankara ziyareti kapsamında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş ve ile bir araya geldi. Gündemde Türkiye-AB ilişkileri, Suriye, Ukrayna ve Gazze ile ilgili gelişmeler vardı. Son ziyaretin 2022’de yapılmasını da hatırlatan Kallas, yeni dönem için iş birliğini derinleştirecek birçok alan olduğunu ve bu konuda çalışmalarını sürdüreceğini ifade etti. Bakan Fidan ise, AB üyeliğinin Türkiye için stratejik bir hedef olduğunu vurgulayarak, AB’nin Türkiye’nin üyelik perspektifini güçlendirecek yeni bir vizyon sunmasını bekliyoruz diye ekledi. Yüksek Düzeyli Siyasi ve Sektörel Diyalog Toplantıları ile Ortaklık Konseyi toplantılarının yeniden başlatılması için AB’nin gerekli iradeyi göstermesini bekliyoruz diyen Fidan, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerine vakit kaybetmeden başlanılması gerektiğini ve böylece ilişkilerde yeniden dinamik bir gündem oluşturulmasının mümkün olacağını belirtti. Başta Suriye olmak üzere bölgesel gelişmeleri de görüşen ikili, Türkiye ve AB arasındaki iş birliğinin önemini karşılıklı olarak bir kez daha vurguladı.

Hatice Zeynep Şen, İKV Uzman Yardımcısı