Komisyon, savunma alanındaki kuvvet hareketliliği ve drone savunması gibi kapasite eksikliklerini gidermek amacıyla, Avrupa Savunma Fonu (European Defence Fund-EDF) kapsamında 910 milyon avro yatırım yapıyor. Ayrıca, bir ilk olarak Ukrayna da EDF projelerine dahil ediliyor. Söz konusu yatırımlarla, Avrupa’nın Yeniden Silahlandırılması Planı ve Savunma Beyaz Kitabı doğrultusundaki hedeflerle uyumlu bir savunma yaklaşımı geliştirilerek Avrupa’nın ortak savunması güçlendirilecek. Kiev’deki AB Savunma İnovasyon Ofisi’nin çalışmaları da Ukrayna ile AB arasındaki ortak güvenlik ve inovasyon hedeflerinin güçlendirilmesine katkı sağlayacak.
2021-2027 dönemi için ayrılan 7,3 milyar avroluk bütçe kapsamında, EDF’nin temel amacı ortak Avrupa savunmasını geliştirmek olarak belirlenmiş durumda. Norveç ve 26 AB üyesi ülkeden katılımcı kuruluşlara açık olarak yapılan çağrı sonucunda, başarılı bulunan proje teklifleri seçildi. 45 milyon avro, mevcut savunma ürünlerinin değiştirilmesini ya da yerlerine yenilerinin konulmasını amaçlayan “yıkıcı teknolojiler” projelerine tahsis edildi ve dokuz proje seçildi. Örnek olarak, METASTEALTH projesi yeni nesil görünmezlik (stealth) materyalleri geliştirmeyi hedefliyor. Yeni seçilen projeler arasında, Ukrayna’nın İHA’larını yapay zekâ ile geliştirmeyi amaçlayan bir proje de bulunuyor. Diğer örnekler arasında ortak Avrupa helikopteri üretmeyi hedefleyen bir proje ile ortak bir otonom mayın temizleme sistemi geliştirilmesini amaçlayan proje de bulunuyor.
Bu projeler, değerlendirme sürecini başarıyla tamamlayarak STEP Mührü almaya hak kazandı. Bu mühür, projelerin özel ve kamu yatırımlarını çekme potansiyelini artırıyor. STEP Mührü alan tüm projeler, ilerleyen günlerde STEP Portalı’nda yayımlanarak duyurulacak. Yıl sonundan önce, Komisyon ile başarılı bulunan projeler arasında hibe anlaşmalarının hazırlık süreci başlatılacak ve anlaşmalar imzalanacak. Bu projeler, AB’nin savunma kapasitesini artırarak yenilikçi ve iş birlikçi bir savunma ekosistemine katkı sağlayacak.
Melike Sönmez, İKV Uzman Yardımcısı