Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in daveti üzerine 23-24 Ekim tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirdiği resmî ziyaret kapsamında taraflar arasında AB ve Özbekistan Geliştirilmiş Ortaklık ve İş Birliği Anlaşması (Uzbekistan Enhanced Partnership and Cooperation Agreement-EPCA) imzalandı.
Komisyon tarafından paylaşılan bilgilere göre bu anlaşma, ticaret ve yatırım, sürdürülebilir kalkınma ve bağlantısallık, fikri mülkiyet hakları, bilimsel araştırma ve yenilikçilik, eğitim politikaları, çevresel sürdürülebilirlik ve iklim değişikliğiyle mücadele, hukuk devleti ilkeleri, temel hak ve özgürlükler ile sivil toplumun güçlendirilmesi gibi birçok alanda iş birliği yapılmasına destek olacak yeni bir yasal çerçeve olma niteliğine sahip. Dış ve güvenlik politikalarında iş birliğinin güçlendirilmesiyle çatışmaların önlenmesi ve kriz yönetimi, risk azaltımı, siber güvenlik, bölgesel istikrar, silahsızlanma, yayılmanın önlenmesi, silahların kontrolü ve ihracat denetimi gibi konularda ortaklığın derinleşeceği aktarılıyor.
Anlaşmanın imzalanmasının ardından basınla paylaşılan açıklamada, yeşil ve dijital dönüşüm için gerekli olan kritik ham maddeler alanını da kapsayan iş birliği anlaşmasının, 2024 yılında AB ile Özbekistan arasında imzalanan Mutabakat Zaptı (Memorandum of Understanding) üzerine inşa edildiği belirtildi. Kritik hammaddelere ek olarak, mal ve hizmetlere yönelik pazarlara karşılıklı imtiyazlı erişim konusunda ikili müzakerelerin tamamlandığı, bu gelişmenin de Özbekistan’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne (World Trade Organisation-DTÖ) katılım sürecinde önemli bir dönüm noktası olduğu aktarıldı.
Melike Sönmez, İKV Uzman Yardımcısı