Avrupa Komisyonu, 2030 yılı için AB’nin iklim ve enerji politikalarını ön plana alan adımların ilki olarak Yeşil Kitap’ı 27 Mart 2013 tarihinde yayınladı. “2030 İklim ve Enerji Politikaları Çerçevesi” (A 2030 Framework for Climate and Energy Policies) adı altında sunulan stratejik belge, 28 Mart 2013 ile 2 Temmuz 2013 tarihleri arasında; AB vatandaşlarının, kamu kurumlarının ve AB dışında faaliyet gösteren ilgili tüm paydaşların görüşlerine açık olacak.
Görüşlerin alınacağı sorular ise şunlar:
2020 hedeflerinin kabul edildiği 2010 yılından beri AB’ni olumsuz etkileyen pek çok alanın ekonomik konular üzerinde yoğunlaştığı biliniyor. Yenilenebilir enerji teknolojilerindeki değişimin piyasa üzerindeki etkisi de belirtilmekte. Bu nedenle belgenin hazırlanmasında dikkat edilen başlıca iki faktör, üye ülkelerin bütçe problemleri çerçevesinde “ekonomik kriz” ve “yenilenebilir enerji teknolojilerindeki değişimler” olarak açıklanıyor. Bu doğrultuda belgenin amacı, sera gazı emisyonlarını azaltma ve enerji verimliliği gibi temel unsurlar olmakla beraber AB’nin ekonomik büyümesinin ve rekabetçi ortamının bozulmaması, 2030 yılı için iklim ve enerji politikaları ile çeşitli sektörleri de kapsayan eş güdümlü bir hazırlık sürecinin başlatılması olarak gösteriliyor.
Öte yandan AB’nin 2020 hedeflerine ulaştığı bir süredir konuşulmakta. Bilindiği gibi bu hedefler; sera gazı emisyonunda yüzde 20 azaltım, enerji tüketiminde yüzde 20 azaltım ve enerji kaynaklarının yüzde 20’sinin yenilenebilir enerji kaynakları olması. Nitekim Aralık 2012 tarihinde düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (Doha) AB’nin 2020 yılından sonra planladığı iklim değişikliği politikalarında ne tür önlemlerin yer alacağı merak konusuydu. 2030 yılı için öngörülen hedeflerin yasal zemine taşınması öncesinde önemli bir süreç olarak gsöterilen stratejik çerçeve belgesi ile bir bakıma AB’nin yakın gelecek planlarına hız verdiği belirtiliyor. Belgenin çıkarıldığı 27 Mart tarihinde gerçekleşen konferansta ortak basın açıklamasında bulunan Avrupa Komisyonu’nun İklim Eylem Komiseri Connie Hedeegard ve Enerji Komiseri Günther Oettinger, birlikte hazırladıkları belge ve 2030 çerçevesi için belirlenen hedefin eş güdümlü olarak “Düşük Karbon Ekonomisi 2050, 2050 Enerji Yol Haritası ve 2011 yılında hazırlanan ve ulaşım sektörüne ilişkin Beyaz Kitap hedefleriyle bağlantılı olduğunu kaydetti. Oettinger, 2020 yılı için konuşulanların artık bittiğini; dolayısıyla 2030 yılına odaklanılması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Görüşlerin toplanıp analiz edilmesinin 2013 sonbaharında yapılması planlanıyor. Yıl sonuna kadar da çerçeve metninin yasal hale getirilmesi ve özellikle Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşecek Avrupa Parlamentosu seçimleri düşünüldüğünde 2015 yılına kadar Parlamento ve Konsey’in onayını alarak nihai halini alması öngörülüyor. Bilindiği gibi AB’nin 2050 yılına ait azaltım hedefi yüzde 80-95 olduğu hatırlanırsa, 2030 yılında yüzde 40’lık bir emisyon azaltımına ihtiyaç duyulduğu belgede vurgulanıyor. Ayrıca bu son çalışmaların 2015 yılında onaylanıp 2020 yılında yürürlüğe girmesi planlanan uluslararası bağlayıcılığı olan küresel bir iklim değişikliği anlaşması üzerinde devam eden müzakerelere de katkı sağlaması göz önünde bulunduruluyor.
27 Mart tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından ayrıca 2030 çerçevesiyle birlikte “karbon yakalama ve depolamayla ilgili bir tebliğ” de kabul edildi. Karbon yakalama ve depolamayla ilgili mevcut durumu değerlendiren tebliğde bu alandaki engeller de ortaya koyuluyor. Hâlihazırda ikisi Norveç’te olmak üzere toplam 20 adet küçük çaplı karbon yakalama ve depolama projesi yürütülüyor. Ancak bu projelerin hiçbiri AB sınırları içerisinde yer almıyor. Bu alandaki en temel sorunları uzun vadeli bir iş planının yapılmaması ve teknolojik maliyetlerin yüksekliği oluşturuyor. Bunun yanında depolama yapılacak yer ile karbondioksit kaynakları arasında ulaşım altyapısının yeterli olması da gerekiyor. Tebliğ karbon yakalama ve depolamanın AB sınırları içerisinde gelişmesi için çeşitli çözümler sunmayı hedefliyor. Bu kapsamda başlatılan paydaşlarla istişare süreci Temmuz ortasına kadar devam edecek.
Yeşil Kitap’a şu internet adresinden ulaşılabilir: http://ec.europa.eu/energy/consultations/doc/com_2013_0169_green_paper_2030_en.pdf