İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
27 ŞUBAT-5 MART 2013

İKV TEPAV İLE BİRLİKTE DTÖ GENEL DİREKTÖRÜ PASCAL LAMY’NİN KATILACAĞI BİR KONFERANS DÜZENLİYOR

2005’ten bu yana Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)nün Genel Direktörlüğü görevini yürüten Pascal Lamy Türkiye ziyareti kapsamında İKV ve TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi’nin ortak olarak düzenlediği uluslararası bir konferansta konuşacak. Lamy Dünya Ticaret sistemindeki son gelişmeler ve sorunlar hakkında bilgi verecek.

“Çağımızda Küresel Tedarik Zinciri: Yatırım ve Ticaret Politikalarına Etkileri” başlıklı konferans 14 Mart 2013 tarihinde 10.00-17.00 saatleri arasında TOBB Plaza Konferans Salonu’nda düzenlenecek. Uluslararası ekonominin giderek daha bağlantılı hale gelmesi, özellikle imalat sanayi ve hizmetler sektörlerinde üretim sürecinin birden fazla ülkeye yayılarak küresel bir ölçek alması dünya ekonomisinin belirli bir özelliği haline gelmiştir. Küresel üretim zincirlerinin yükselmesi ile mal ve hizmet ticareti farklı ülke ve firmalar arasında yeni bir ‘değer zinciri’ (value chain) oluşması sonucunu doğurmuştur. Diğer bir ifadeyle, küresel üretim süreci dünya ticaretini bugün itibarıyla bir tür ‘görev ticareti’ (trade-in-tasks) haline getirmiştir. Bu sistem içinde üretim zincirinde daha fazla katma-değer sağlayabilen ülkeler daha kazançlı çıkmaktadır. Bu durum ülkelerin yatırım ve ticaret stratejilerini belirlerken dünya ekonomisinde beliren yeni yönelimleri de dikkate almaları ihtiyacını ve gereğini doğurmaktadır.

Son 20 yıl içerisinde özellikle gelişme yolundaki ülkelerde ihracata yönelik üretimin içinde ithal girdi payı yüzde 40’a yükselmiştir. İmalat sanayiinde toplam ithalatın yarıdan fazlasını (yaklaşık yüzde 56’sı) ara malı oluşturmaktadır. Bu oran hizmet ticareti bakımından yüzde 73 seviyesine gelmiştir. Bu şartlar altında tarife-dışı engeller ve ticarete ilişkin düzenlemeler çoğu zaman küresel üretim zincirlerinin işlevini bozmakta ve ihracata yönelik olan yurt içi üretimi de büyük ölçüde sekteye uğratmaktadır. Diğer taraftan UNCTAD verilerine göre dünya ticaretinde firma-içi ticaretin (aynı yönetim tarafından kontrol edilen ancak farklı ülkelerde kurulmuş olan firmalar) payı oldukça yüksektir. Bu durumda gelişme yolundaki ülkeler (GYÜ) açısından sadece ticaret anlaşmaları yoluyla ticaretin serbestleştirilmesi ya da doğrudan yabancı sermaye teşviki gibi hususlar yeterli olmayacaktır. Buna ilaveten yatırımlar ile ticaret ilişkisinin küresel tedarik zincirlerinin yapısını da dikkate alacak şekilde ele alınması gerekmektedir.

Bu noktalardan hareketle, küresel tedarik zincirlerinin faydalarını maksimize edecek yönde bir ticaret politikasının takibi büyük önem kazanmıştır. Sadece bölgesel (serbest) ticaret anlaşmaları ile yetinmeyip, küresel anlamda ticaretin serbestleştirilmeye çalışıldığı çok taraflı DTÖ sistemi yoluyla ticaret müzakerelerinin ve düzenlemelerinin devam etmesinin sağlanması gerekliliği önemini korumaktadır. Hali hazırda tıkanmış bulunan Doha Turu çok taraflı ticaret müzakereleri tüm gelişme yolunda ülkeler kadar Türkiye bakımından gerek üretim, gerekse istihdam, ihracat imkânları ve rekabet edebilirlik açısından da büyük önemi haizdir.

Diğer ülkeler bakımından olduğu gibi Türkiye için de küresel üretim ve tedarik zinciri içindeki konumunu en iyi şekilde belirlemek ve buna uygun yatırım ve ticaret politikaları takip etmek en az yeni ihraç pazarları açmak kadar önemli hale gelmiştir.

Konferansın amacı dünya ekonomisindeki gelişmeleri ve farklı ülkelerdeki deneyimleri de dikkate alacak şekilde bu konunun önemine dikkat çekmektir. Bu vesileyle Dünya Ticaret Örgütü Genel Direktörü Pascal Lamy’nin yapacağı değerlendirme son derece önemlidir. Sayın Lamy uzun zamandır pek çok konuşmasında bu hususların ve gelişmelerin üzerinde durmakta ve ticaretin serbestleştirilmesinin rolünü vurgulamaktadır.

Konuya ilişkin çalışmaları ile tanınan dünyanın önde gelen uzmanlarının sunuşlarının Türk iş dünyasının yönetici ve temsilcileri ile akademik çevreler açısından önem arz edeceği muhakkaktır.

Konferans programına www.ikv.org.tr  adresinden ulaşılabilir.