AVRUPA KOMİSYONU 2011 TÜRKİYE İLERLEME RAPORU’NU AÇIKLADI
Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan, Avrupa Birliği’ne tam üyelik yolunda bir yıl içinde kaydedilen gelişmeleri ve gelinen son noktayı özetleyen Türkiye İlerleme Raporu 12 Ekim 2011 tarihinde yayımlandı. 114 sayfadan oluşan rapor siyasi ve ekonomik kriterlerin yanı sıra her müzakere başlığının son durumuna da yer veriyor, hem olumlu gelişmelere hem de aksaklıklara dikkat çekiyor.
Bu sene 14’üncüsü yayımlanan rapor, Türkiye’de demokrasi ve temel haklar konusunda sorunlar bulunduğuna dikkat çekerken, basın ve ifade özgürlüğü konularının özellikle altını çiziyor. Yeni Anayasa yapımına da geniş yer ayıran Komisyon, bu süreçte toplumsal mutabakat sağlanmasının gereğini dile getiriyor. Siyasi kriterler bölümünde Ergenekon ve Balyoz davalarına, tutuklu bulunan gazetecilere ve milletvekillerine, yaşanan yemin krizine de yer veren rapor, yargı bağımsızlığı ve azınlık hakları konularında da görüşlerini sıralıyor.
Rapor ayrıca güvenlik güçlerinin sivil denetimi konusunda gelişme kaydedildiğinin de altını çiziyor. Yolsuzlukla mücadelede dokunulmazlığın bir engel olmayı sürdürdüğü vurgulanırken siyasi haklar ve adalete erişim konularında da düzenlemeler yapılması gerektiğine değiniliyor.
AB Bakanlığı kurulmasını “sürece olan bağlılığın bir göstergesi” olarak değerlendiren rapor, reformlara hız verilmesini, hükümet ve muhalefetin birlikte çalışarak yasa yapma sürecini etkinleştirmelerini ve var olan enerjinin siyasi çekişmelere harcanmamasını tavsiye ediyor. Güneydoğu’daki duruma da hasiyetle eğilen Komisyon, sorunların çözümünü teşvik ettiklerini bir kez daha yineliyor.
Fasıl Açmadan İlerleme
Rapor aynı zamanda bir ilke de tanıklık ediyor. Türkiye müzakerelere başladığından beri ilk kez iki rapor arasında hiçbir başlığın açılmadığı bir dönemden geçiyor. Bugün itibariyle müzakerelerde 35 başlıktan sadece 13’ü açıldı ve bir başlık geçici olarak kapatıldı. İspanya Dönem Başkanlığı sırasında müzakerelere açılan (30 Haziran 2010) “Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı” adlı fasıl en son açılan başlık olmuştu.
Şimdi Ne Olacak?
Rapor, Türkiye kamuoyunda hayal kırıklığı yaratırken, dış basında da geniş yer buldu. Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan konu ile ilgili çeşitli açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin sürece bağlılığını dile getiren Bağış, AB’nin de üzerine düşenleri yapması gerektiğinin altını çizdi. Bilindiği gibi Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) Temmuz 2012’de AB Dönem Başkanlığı görevini altı ay süre ile devralacak olması sürecin daha da zora girebileceği endişelerini doğurmuştu.
2005 yılında başlayan müzakereler 3 Ekim 2011’de altıncı yılını doldurdu. Aynı anda müzakerelere başlayan Hırvatistan 1 Temmuz 2013 tarihinde tam üye olacak. Bu süreçte yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmeler de Türkiye’nin müzakere sürecini olumsuz etkiledi. Rapor bu bağlamda, Türkiye’nin dış ve komşuluk politikasına da değiniyor.
Rapor ile ilgili İKV tarafından hazırlanan görüşe, raporun Türkçe geniş özetine, müzakere ilerleme tablosuna ve öne çıkan unsurları özetleyen sunuma aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
