Gümrük Kanunu’nun 71, 73, 84 ve 85’inci maddelerine dayanılarak hazırlanan Ortak Transit Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle 2003’te 25182 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ortak Transit Yönetmeliği geçerliliğini yitirmiş oldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca yapılan açıklamada, Türkiye’nin, Ortak Transit Sözleşmesi’ne taraf olmak üzere yürüttüğü mevzuat, teknik ve organizasyona ilişkin hazırlıkların son aşamada olduğu vurgulandı. Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi (New Computerised Transit System - NCTS) Programı (malların elektronik mesajlar kullanılarak beyan ve takip edilmesi sistemi) geliştirilerek bu programın test uygulamasının gerçekleştirildiği, Ortak Transit Rejimi’nin işleyişine ilişkin diğer gerekli hazırlıkların da tamamlandığı aynı açıklamada belirtildi. Ortak Transit Sözleşmesi’ne taraf olabilmek için, Avrupa Komisyonu tarafından ülkemize bir değerlendirme ziyareti gerçekleştirilmesi ve söz konusu ziyarette ülkemizin ulusal NCTS uygulaması ve konuya ilişkin gerçekleştirdiği hazırlıkların yerinde görülmesi gerekiyor. Anılan ziyaretin olumlu sonuçlanması halinde Türkiye sözleşmeye taraf olmak için resmî olarak davet edilecek. Türkiye, Ortak Transit Sözleşmesi’ne taraf olana kadar ortak transit işlemleri sadece ulusal düzeyde gerçekleştirilecek. Türkiye’nin 2012 yılı Temmuz ayında sözleşmeye taraf olması bekleniyor.
Ortak Transit Rejimi’ne geçilmesiyle sağlanacak en büyük faydanın bürokratik engellerin azaltılması olduğu söylenebilir. Söz konusu rejimle taşımacılığın, Türkiye’den Avrupa’daki bir destinasyona tek belge ile gerçekleştirilmesi mümkün olacağından maruz kalınan bürokratik işlemler de büyük oranda azalacak. Ortak Transit Rejimi, Ortak Transit Sözleşmesi’ne taraf olan ülkeler arasında, gümrük vergilerinin bir nevi askıya alınması suretiyle gerçekleştirilen bir uygulama.
Her şeyden öte, AB’ye uyum bağlamında da büyük önem arz eden Ortak Transit Rejimi, Gümrük Birliği’nin ruhuna daha çok uyan bir sistem. Maddi anlamda ve zamansal olarak pek çok fayda getirebileceği gibi gümrük yönetimi alanında da pek çok kolaylık sağlayabileceği söylenebilir. Bekleme süreleri açısından düşünüldüğünde, Ortak Transit Rejimi’nin ihracatı zorlaştırıcı etkileri azaltacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca yapılan açıklamaya http://www.gumruk.gov.tr/tr-TR/euygulamalar/ncts/Sayfalar/default.aspx linkinden ulaşılabilir.