VİZE ŞİKÂYET HATTI PROJESİ MANCHESTER’DE TARTIŞILDI

İKV Kıdemli Uzmanları Zeynep Özler ve Melih Özsöz, serbest dolaşım hakkı kapsamında Vize Şikâyet Hattı Projesi sonuçlarını paylaşmak üzere Manchester’daki Castlefield Galerisi’nde bir sunum gerçekleştirdiler.

Manchester Trienali’ne Türkiye’den katılan tek sanatçı olan Didem Özbek ve Osman Bozkurt (PİST) tarafından hazırlanan ve Lora Sarıaslan’ın küratörlüğünü gerçekleştirdiği Life in the UK / Balance of Probabilities başlıklı sergiye davet edilen Zeynep Özler ve Melih Özsöz, mevcut Schengen vize uygulamalarıyla Türk vatandaşlarının seyahat özgürlüğünün haksız bir şekilde sınırlandığını ortaya koyan ve vize mağduriyetinin “insani” yüzüne dikkat çeken Vize Şikâyet Hattı Projesi sonuçlarını dinleyenlerle paylaştılar. Türk vatandaşlarının kazanılmış hukuki haklarına, müzakereci ülke sıfatını taşıyan ve AB ile Gümrük Birliği ilişkisinde olan bir ülkenin vatandaşları olmalarına rağmen, halen vize sorunu nedeniyle seyahat özgürlüklerinin ciddi şekilde kısıtlandığının altını çizen konuşmacılar, Vize Şikâyet Hattına gelen şikâyetlerin fazlalığına göre yapılan ülke sıralamasında Schengen Alanı’nda yer almamasına rağmen İngiltere’nin üçüncü sırada yer aldığını belirttiler. İnsan hakkı ihlali olarak gördükleri vize uygulamasının kaldırılmasına yönelik çabalarını sürdürdüklerini belirten Özler ve Özsöz, hukuki girişimler ve siyaset dilinin yanı sıra sanatın sarsıcı gücüne güvendiklerini ifade ettiler. 

Bu alandaki ilk ve tek sivil girişim olma özelliğini taşıyan, TOBB desteğiyle İKV ve Brüksel merkezli ECAS (European Citizen Action Service) tarafından hayata geçirilen Vize Şikâyet Hattı Projesi kapsamında hazırlanan yayınlar, uzmanlar ve uygulayıcıların yanı sıra sanatçılara da ilham kaynağı olmayı sürdürüyor. Sanatçılar Didem Özbek ve Osman Bozkurt (PİST) tarafından bu proje için Vize Başvuru Merkezi haline dönüştürülen galerinin dış cephesindeki camlarda, Vize Şikâyet Hattı Projesi kapsamında elde edilen vize şikâyet mektuplarına yer veriliyor. Ayrıca, vizeye başvuranların sunmaları gereken belgelerin niteliği ve niceliğine vurgu yapan bir belge listesi galerinin dış cephesinde gelenleri karşılıyor. Türk vatandaşlarının maruz kaldıkları davranışlara dikkat çekmek adına galerinin girişinde bekleyen güvenlik görevlisi, içeri girişte tüm şahsi eşyaların bırakılmasını istiyor. İkinci adımda ise galerinin iç kısmına geçebilmek için bankomattan numara temin etmeniz gerekiyor. Sırf bu sebepten ötürü galeriyi gezmekten vazgeçenlerin olduğunu belirtmek gerekiyor.

Çok ses getiren sergi kapsamında, konsoloslukların vize bölümünde ve seyahat acentelerinde çalışan 5 kişinin deneyimleri, sorumlulukları ile vize verme/reddetme gerekçelerini anlattıkları filmler, İngilizce altyazı ile barkovizyonlardan yansıtılıyor. “Rüya Seyahat” başlıklı çalışmada ise Türkiye’de yürürlükte olan dört pasaport türü (diplomatik-hususi-hizmet-umumi) temel alınarak sınırlı sayıda üretilen ve gerçeği birebir yansıtan “rüya seyahat pasaport”lar dünya ülkeleri hakkında birçok ilginç bilgi barındırıyor. Bir diğer dikkat çekici çalışma ise sanatçıların vize bürolarından topladığı vesikalık resimlerden oluşuyor. Pasaportlarda kullanılmak üzere yüzü kesilmiş fotoğraflar, fiziksel görünüme göre sınıflandırılarak camekânın ardında sergileniyor. Galeri zemininde yer alan dünya haritasında sadece sınırları serbestçe aşabilen “ayrıcalıklı” ülkelere yer verilmiş. “İngiltere’de Yaşam” başlıklı bölümde ise İçişleri Bakanlığı tarafından zorunlu hale getirilen İngiliz vatandaşlığı için gerekli sınav bulunuyor. Ziyaretçiler testi yaparak, ulusal kimlik anlayışı ile ilgili bilgilerini sınama şansına erişiyorlar.     

Sergi hakkında daha kapsamlı bilgiye http://www.castlefieldgallery.co.uk/ adresinden erişilebilir.

İKV Kıdemli Uzmanları Zeynep Özler ve Melih Özsöz’ün Vize Şikâyet Hattı Projesine ilişkin yenilenmiş sunumlarına ve toplantıda gösterilen Welcome to the UK filmine www.ikv.org.tr adresinden ulaşılabilir.