YUNANİSTAN AB DÖNEM BAŞKANLIĞI’NI DEVRALDI

Yıllardır ekonomik ve finansal krizle mücadele eden ve dış yardımla ayakta durmaya çalışan Yunanistan, Avrupa Birliği (AB) Dönem Başkanlığı’nı 1 Ocak 2014 tarihinde Litvanya’dan devraldı. AB üyelik sürecinde beşinci kez AB Dönem Başkanlığı’nı yürütecek olan Yunanistan’ın, 30 Haziran 2014 tarihinde dönem başkanlığını İtalya’ya devredecek olmasıyla da, 1 Ocak 2013 tarihinde İrlanda ile başlayan, Litvanya ve Yunanistan’ın da dâhil olduğu “Üçlü Program” (Trio) sona ermiş olacak.

Bilindiği üzere, “Üçlü Program” (Trio) ilk olarak Aralık 2011 tarihinde başlatıldı. Söz konusu program, üçlü dönem başkanlıkları çerçevesinde belirlenen ekonomik büyüme ve istikrar, iş imkânlarının artırılması ve kolaylaştırılması, Tek Pazar’ın derinleştirilmesi ve mali istikrar reformlarının artırılması gibi önceliklerin gerçekleştirilmesi bakımından başkanlık eden AB Üye Devletleri’ne ciddi sorumluluklar getirmekte. Öte yandan, Mayıs 2014 tarihinde yapılacak olan Avrupa Parlamentosu seçimlerinin Yunanistan’ın dönem başkanlığı dönemine denk gelmesi de “Üçlü Program”ın (Trio) kalan altı aylık sürecini ve Yunanistan’ın başkanlık performansını daha da önemli kılmakta.

AB’nin önemli bir geçiş süreci yaşadığı bir dönemde AB Dönem Başkanlığı’nı üstlenen Yunanistan için bu görev, hiç şüphesiz 2009’dan bu yana ekonomik kriz ile mücadele eden AB’nin tekrar ayağa kalkması açısından hem çok önemli hem de zorlu olacak. Başladığı günden bugüne ciddi boyutlara ulaşan ekonomik kriz, finansal istikrarın sağlanması ve kamu maliyesinin sağlamlaştırılması için sınırlayıcı olarak nitelendirilebilecek mali politikaların uygulanmasını gündeme getirdi.

Ekonomik ve finansal krizin sebep olduğu iktisadi durgunluk ve artan işsizlik oranları, AB vatandaşlarının büyük bir kısmının AB kurumlarına olan güvenini sarsmakla beraber, bu kurumların etkin bir ekonomi politikası benimsemesi ve uygulaması bakımından kredibilitelerinin artmasına neden oldu. Bununla birlikte, krizden direkt etkilenen ülkelerin başında yer alan Yunanistan’da uygulanan katı mali politikalar sebebiyle ülkenin sosyal bütünlüğü de ciddi oranda zarar gördü. Bu gelişmeler ışığında AB Dönem Başkanlığı, Yunanistan’a ekonomik krizden ötürü zarar görmüş imajını düzeltmek ve inanırlılığını yeniden perçinlemek için büyük bir fırsat sunuyor.

Öte yandan, Birlik genelinde refahın ve istikrarın tekrar sağlanması için AB’nin, Ekonomik ve Parasal Birliğin derinleştirilmesi kapsamında ortak paranın korunması, piyasalardaki durgunluğun giderilmesi ve büyümenin teşvik edilmesi kapsamında işsizlikle mücadele için gerekli adımları atması büyük önem taşıyor. Söz konusu gereksinimler doğrultusunda, büyümeyi hedefleyen politikaların geliştirilmesi, işsizlikle mücadele, ekonomik ve sosyal uyumu destekleyici reformlar, Ekonomik ve Parasal Birliğin derinleştirilmesi ile birlikte genişleme politikaları, Yunanistan’ın dönem başkanlığı süresince irdeleyeceği temel konuların başında yer alıyor. Bunun yanı sıra, Mayıs ayında gerçekleşecek olan Avrupa Parlamentosu seçimleri de Yunanistan Dönem Başkanlığı’nın rotasını belirleyen bir diğer önemli faktör olarak belirtiliyor.

Söz konusu önceliklerin gerçekleştirilmesi için Yunanistan’ın ele alacağı konular şöyle sıralanabilir:

-AB vatandaşlarının gündelik sorunlarının, endişelerinin ve güvensizliklerinin çözümüne yönelik politikaların ve girişimlerin desteklenmesi yoluyla Birlik genelinde kentsel ve topluluk sorumluluklarının geliştirilmesi; mali kalkınmanın desteklenmesi; istihdam, uyum ve güvenliğin sağlanması; AB’nin ortak değerler barındıran bir topluluk olarak korunması, güçlendirilmesi ve geliştirilmesi;

-Avro Alanı’nda var olan eksiklikleri gidermeye yönelik politika ve eylemlerin geliştirilmesi yoluyla Ekonomik ve Parasal Birliğin derinleştirilmesi; parasal birliğin rücu edilemezliğinin sağlam ve sürdürülebilir bir temele dayalı olarak korunması; Avrupa bütünleşme projesinin kurucu taşlarından biri olan avronun korunması ve bu kapsamda yeni bankacılık birliğinin oluşturulması;

-AB’nin demokratik meşruiyetinin ve mesuliyetinin, AB Üye Devletleri arasında bütünlüğün ve dayanışmanın sağlanması yoluyla desteklenmesi ve Avrupa demokrasisinin adım adım sağlamlaştırılması; vatandaşlık haklarının genişletilmesi.

Eylem planı çerçevesinde, Yunanistan’ın AB Dönem Başkanlığı programı önceliklerinin başında yer alan ekonomik büyümenin yanı sıra öne çıkan gündem başlıkları arasında sosyal adalet ile ilgili düzenlemeler ve kaçak göç ile mücadele konuları yer alıyor. Bununla birlikte, başta Yunanistan olmak üzere birçok AB Üye Devletinin de etkilendiği ekonomik ve finansal krizin bir yansıması olan bankalar sorununa ilişkin olarak, Yunanistan’ın, yeni denetleme mekanizmalarının geliştirilmesi ve uygulanması kapsamında oluşturulan Ortak Çözüm Mekanizması’nın kesinleşmesi için gereken adımları atması bekleniyor. Bu kapsamda Yunanistan, dönem başkanlığı programına bağlı olarak belirlediği eylem planı dört alanı kapsıyor. Bu alanlar:

-Büyüme ve istihdam

-AB-Avro Alanı entegrasyonunun daha ileri bir aşamaya götürülmesi

-Göç ve sınır kontrolü

-Denizcilik politikası olarak belirlendi.

Yunanistan’da 2014 yılında piyasalardaki durgunluğun sona ereceği ve ekonominin yeniden büyüme göstereceği tahminleri yapılırken, Yunanistan, altı ay süresince takip edeceği programı, “lüks olmayan, işlevsel ve hedef odaklı” olarak nitelendirdi. Ancak, Yunanistan’ın içinde bulunduğu ekonomik durum sebebiyle bazı AB Üye Devletlerinin, Yunanistan’ın dönem başkanlığı performansına şüphe ile yaklaştığı belirtiliyor. Yunanistan’ın son dönemdeki ekonomik performansıyla ilgili olarak açıklama yapan Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras ise, “durgunluk kısır döngüsünü sona erdirdik. 2014’te yeni reformlar dalgası başlayacak. Yanlış ve haksızlıklar oldu ancak, bunları düzeltme imkânları mevcut” açıklamasında bulundu.

Son olarak, Yunanistan’ın daha önce AB’nin genişlemesi için destek vereceğini açıklamasına rağmen, genişleme politikalarının dönem başkanlığı öncelikleri arasında yer almaması gözlerden kaçmadı. Öte yandan, AB Bakanı ve Başmüzakereci Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan’ın AB Dönem Başkanlığı’nı devralmasının ardından yaptığı basın açıklamasında, son yıllarda Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkilerde pozitif gelişmeler olduğunu kaydederek, Yunanistan’ın başkanlık döneminde yeni fasılların açılması konusunda ümitli olduklarını ifade etti. Çavuşoğlu ayrıca, “Yunanistan’ın dönem başkanlığında Türkiye-AB ilişkileri daha pozitif bir ortamda geçecektir” dedi.

Yunanistan AB Dönem Başkanlığı resmi sitesine http://gr2014.eu/ adresinden ulaşılabilir.