TÜRKİYE’NİN DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİ AVRUPA PARLAMENTOSU GÜNDEMİNDE

Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Strazburg'da devam eden olağan genel kurul toplantılarının 20 Ocak tarihli oturumunda, Türkiye'deki demokratikleşme sorunu ele alındı. Genişlemeden sorumlu AB Komisyonu Üyesi Olli Rehn ve İspanya Avrupa İşleri Bakanı Diego Lopez Garrido’nun da katıldığı toplantıdan çıkan temel mesaj Türkiye’deki demokratikleşme sürecinin ciddi biçimde duraksadığı, bununla birlikte Türkiye’nin AB üyelik perspektifinin açık tutulması gerektiği yönündeydi.

Oturumda öne çıkan görüşler, siyasi partiler kanununun değiştirilmesi, yeni bir Anayasanın yapılması, ifade ve basın özgürlüğü hususlarında Avrupa standartlarına erişilmesi ve Kürt sorununa barışçıl bir çözüm üretilmesi oldu. Bu oturumun düzenlenmesine 11 Aralık 2009 tarihinde Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılması sonrasında karar verilmişti. Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu üyesi Olli Rehn, bu tarihte yapmış olduğu açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nin DTP’nin kapatılmasına yönelik kararını sert bir dille eleştirmiş, karar sonrasında, aralarında belediye başkanlarının da bulunduğu bazı DTP’li yönetici ve parti üyelerinin tutuklanmalarından duymuş olduğu üzüntüyü dile getirmişti.

20 Ocak tarihli oturumda AB İspanya Dönem Başkanlığı adına açıklamada bulunan İspanya’nın AB İlişkilerinden Sorumlu Bakanı Diego Lopez Garrido, DTP’nin kapatılması konusunda Olli Rehn’in yapmış olduğu eleştirilere katılırken “Mahkemenin vermiş olduğu karar endişe vericidir” ifadesini kullandı. İspanyol bakan, AB üyesi bir Türkiye'nin AB'yi daha da güçlendireceğini belirtirken Türkiye ile yürütülmekte olan müzakerelerin de Türkiye içindeki reform sürecinin vazgeçilmez bir unsuru olduğunun altını çizdi. Garrido ayrıca, Türkiye'ye, Kopenhag kriterlerini yerine getirmesi halinde AB üyesi olacağı mesajının gönderilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Olli Rehn ise, Türkiye’nin ifade özgürlüğü konusunda AB standartları ile ayni çizgide olmadığının altını çizerken içinde bulunduğumuz dönemin Türkiye’nin gerekli yasal reformları yapması için uygun bir zaman olduğunu vurguladı. Oturumda Ergenekon davası üzerinde de duran Rehn, bu davanın büyük önem taşıdığını belirtti ve davada adil yargılanma hakkının güvence altına alınması gerekliliğinin de altını çizdi.

Avrupalı parlamenterler ayrıca dini özgürlükler ve kadın hakları konularında da somut adımlar atılması gerekliliği fikrini ortaya koydular. Sivil-asker ilişkilerinin de masaya yatırıldığı kurulda, Türk hükümeti tarafından Ergenekon soruşturması kapsamındaki tüm potansiyel sanıklara adil davranılması hususunda teminat verilmesi gerekliliğinin altı çizildi. Toplantıda ayrıca Türk siyasilerine siyasal partiler yasasının vakit kaybetmeden AB standartlarına uygun hale getirilmesi için harekete geçilmesi konusunda çağrıda bulunuldu.