AB VE IMF YUNANİSTAN’A SAĞLANACAK YARDIM PAKETİ ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARDI

Yunanistan, Avrupa Birliği ve IMF, Yunanistan’ın içinde bulunduğu mali krizden çıkması için gerekli kaynağı sağlayacak anlaşmayı imzaladı. Yardım paketine ilişkin anlaşmanın içeriği ve yardım miktarı 2 Mayıs 2010 tarihindeki Eurogrup toplantısında Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası (AMB), IMF ve Yunan yetkililer tarafından karara bağlandı. Anlaşmaya varılan yardım paketi ile Yunanistan’a üç yıl içinde 110 milyar Avro mali yardım yapılması öngörülüyor. Böylelikle, Avro alanı ülkeleri 30 milyar Avrosu ilk yıl içinde olmak üzere toplamda 80 milyar Avro’ya kadar Yunanistan’a karşılıklı kredi vermeye söz verdi. Geri kalan 30 milyar Avro’nun da IMF tarafından karşılanması öngörülüyor. Söz konusu yardım planı ile Yunanistan’ın zayıflayan güvenilirliğinin iyileştirilmesi ve Avro Alanı’nın istikrarının yeniden sağlanması hedefleniyor. Ayrıca, Yunanistan’ın borç stokunun 2014 yılına kadar GSMH’nın yüzde 3’ü seviyesine kadar azaltılması amaçlanıyor.

Yardım paketi gereğince Yunanistan, Avro Alanı ülkelerden aldığı yardım miktarını yüzde beşe yakın bir faiz oranı ile geri ödemekle yükümlü olacak. Avrupa Komisyonu’nun Ekonomik ve Mali İşler’den sorumlu üyesi Olli Rehn sağlanacak mali yardım fonunda ödemelerin Yunanistan’ın yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yapılacağını belirtti. Rehn, ülkenin durumunun üç aylık raporlarla sürekli izleneceğini, ilk değerlendirmenin ise yaz döneminden önce yapılacağını söyledi. Komisyon yetkilileri IMF’nin de kendi değerlendirmesini yapacağını fakat iki kurumun değerlendirmelerinde görüş birliği aranacağını ve bir sonraki kredi diliminin serbest bırakılması için birlikte onay verileceğini belirtti. Üç yılda dilimler halinde tamamlanacak kredilendirme 2013 Aralık ayında son bulacak. Yunanistan aldığı kredinin geri ödemesini 31 Aralık 2016 tarihine kadar gerçekleştirecek.

Yardım paketi desteği sonrasında her şey planlandığı gibi gittiği takdirde ve Yunanistan’ın piyasalarda yeterli güvenilirliği sağlaması halinde, ülke 2011’de tekrar piyasalardan borçlanabilecek hale gelebilecek. Bu durumda öngörülen bütün kredi dilimlerinin Yunanistan’a verilmesi gerekmeyecek. Yunanistan’ın taahhütlerini yeteri kadar yerine getirdiği görüldüğü zaman özel bankalar ve kredi derecelendirme kuruluşları aşamalı olarak Yunanistan’ın kredi notunu yükseltecek ve böylece ülkenin elverişli faiz oranlarıyla piyasalardan borçlanması sağlanacak.

Yunanistan’a verilmesi kararlaştırılan 110 milyar Avro’nun en az 8,5 milyarlık kısmının 19 Mayıs 2010 tarihine kadar verilmesi öngörülüyor. Zira bu tarihte ülkenin 9 milyar Avro tutarında bir borç ödemesi bulunuyor. Yunanistan’a AB tarafından sağlanacak kredi için üye devlet parlamentolarının onay işleminin de ödemeden önce yapılması gerekiyor. Paket kapsamında Almanya’nın 22,4 milyar, Fransa’nın 16,8 milyar, İtalya’nın 14,7 milyar, İspanya’nın 9,79 milyar, Hollanda’nın 4,8 milyar, Belçika’nın 3 milyar, Portekiz’in 2,06 milyar, İrlanda’nın 1,3 milyar Avro kadar yardımda bulunması öngörülüyor. Geri kalan Avro Alanı ülkelerinin tahmini yardım miktarları daha onaylanmadı.

Bu paket ile Avro Alanı ülkelerin ekonomilerinin olumsuz etkilenmesinin engellenmesi hedefleniyor. Yunan Yardım Programı’na katkı sağlayan Avro Alanı ülkelerinden herhangi birinin ekonomisinin de çökme sinyalleri vermesi ve Yunanistan’a sağlanan faiz oranından daha yüksek bir oranla borçlanması halinde (Portekiz’in bu duruma düşmesi olası görülüyor) faiz oranları arasındaki fark tüm Avro Alanı ülkeleri tarafından karşılanacak. Böylelikle Avro Alanı’nın birliğinin ve dayanışmasının sürdürülmesi hedefleniyor.

Bunun yanında, yardım paketinin AB ve IMF tarafından onaylanması ile birlikte Yunan hükümeti ülke ekonomisine ilişkin daha da sıkı önlemler almaya karar verdi. Bu önlemlerin başında bütçede kesinti, kamu açığının 2014’e kadar GSYİH’nın %3’ü düzeyine çekilmesi amacıyla vergi oranlarının yükseltilmesi, KDV oranlarının %21’den %23’e çıkarılması, akaryakıt, alkol ve tütün ürünlerinde %10 oranında vergi artışı, kamu sektöründe çalışan ve emekli maaş artışlarının dondurulması, minimum 60 olan emeklilik yaşının yükseltilmesi yer alıyor. Yunanistan’ın tasarruf tedbirleri kapsamında %13,6 olan kamu açığının GSYİH’ya oranını 2010’da % 8,1’e 2011’de %7,6’ya, 2012’de %6,5’e indirmesi gerekiyor. Ayrıca, Yunan Bankaları’nın ihtiyacı olduğu takdirde istikrarlarının tekrar sağlanması için bir Mali İstikrar Fonu’nun yaratılması öngörülüyor. Yardım paketine ilişkin Yunanistan Parlamentosu’nun 6 Mayıs 2010 tarihinde toplanması ve paketi onaylaması öngörülüyor. Yunanlı vatandaşların yardım paketi ile daha da sıkılaşan ekonomik önlemlere ve tedbirlere ilişkin 1 Mayıs 2010 tarihinde başlayan eylem, grev ve gösterilerine tüm ülke çapında devam etmesi, bu durumun ülkede hayatı felç etmesi bekleniyor.

Öte yandan, Avrupa Ticaret Birliği Konfederasyonu (the European Trade Union Confederation – ETUC) AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ile yaptığı görüşmede Yunanistan’a yapılan mali yardımın bedelini haksız bir şekilde işçilerin ve çalışanların ödememesi gerektiğinin altını çizdi.