İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
25 NİSAN-2 MAYIS 2010

AVRUPA OTOMOBİL ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ “2010 VERGİ REHBERİ”Nİ YAYIMLADI

Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) “2010 Vergi Rehberi” başlıklı çalışmasını 21 Nisan 2010 tarihinde yayımladı. Rehberde, 17 AB üye devletinin binek araçlara karbon vergisi uyguladığı ifade ediliyor. Karbon vergisi olan ülkelerin sayısı 2006 yılında 9 iken 2010 yılında 17’ye yükseldi. 2009 yılı itibariyle Almanya ve Litvanya karbon vergisi uygulayan ülkeler listesine eklenirken, İtalya 1 yıllığına uyguladığı sistemi 2010’da sürdürmedi. Diğer yandan, 15 üye devletin de elektrikle çalışan otomobillere vergi teşviki sağladığı belirtiliyor.

İtalya ve Lüksemburg haricindeki Batı Avrupa ülkeleri bu kapsamda yer alırken yeni üye devletlerden Romanya ve Çek Cumhuriyeti’nde vergi teşviki geçerli. Aynı zamanda, Çek Cumhuriyeti’nde karbon vergisi uygulanması da gündemde.

Karbon vergisi ve elektrikle çalışan araçlara sağlanan vergi teşviklerine ilişkin bazı üye devletlerden örnekler verilebilir. Fransa’da uygulanan karbon vergisi, “ödül-ceza (bonus-malus)” sistemi üzerine kurulu. Aracın karbon salınımının 60 g/km’nin altında olması durumunda azami 5000 Avro; en az on yıllık bir aracın satılarak azami karbon salınımı 155 g/km olan yeni bir araç alınması halinde 700 Avro vergi indirimi sağlanıyor. Diğer taraftan, karbon salınımının 245 g/km’yi aşması halinde 2600 Avro ceza uygulanmasına ek olarak, yıllık 160 Avro vergi alınıyor. “Gri kart” olarak adlandırılan kayıt sertifikalarına, araçların beygir gücüne bağlı olarak 27 ila 46 Avro arasında bölgesel karbon vergisi uygulanıyor. Aynı zamanda, şirket otomobillerine, karbon salınımı 100 g/km’nin altında olanlar için gram başına 2 Avro; 250 g/km ve üzerinde olalar için de gram başına 19 Avro vergi alınıyor.

Fransa’da elektrikle çalışan araçlara verilen teşvikler de benzer bir sistem üzerinden yürütülüyor. Hollanda’da ise, enerji etkinliği A sınıfı olan hibrid araçlara kayıt vergisi üzerinden azami 6400 Avro indirim sağlanıyor. B sınıfı araçlara ise en fazla 3200 Avro indirim uygulanıyor. Bu teşvikler 1 Temmuz 2010’a kadar geçerli ve hesaplamalar karbon salınımı üzerinden yapılıyor. Portekiz’de, elektrikle çalışan araçlar kayıt vergisinden tamamen muaf tutuluyor. Hibrid araçlara ise bu vergi üzerinden yüzde 50 indirim sağlanıyor. Belçika’da indirim doğrudan satış fiyatına yansıtılıyor ve elektrikle çalışan araçların satış fiyatı üzerinden yüzde 30 indirim yapılıyor (azami 9000 Avro tutarında).

Avrupa araç üreticileri, yakıt etkinliğinin artırılması amacıyla mali teşviklerin getirilmesini destekliyor. Böylece, tüketicilerin tercihlerinin daha az yakıt tüketen araçlara kaydırılabileceği ifade ediliyor. Elektrikle çalışan araçların “geleneksel” otomobillerin yerini almasının uzun zamanda gerçekleşebileceği belirtilirken, karbon vergilerinin sürdürülmesinin gerektiğinin altı çiziliyor. Diğer taraftan, üye devletler tarafından uygulanan vergi sistemlerindeki farklılıklar karbon vergilerinin sağladığı çevresel faydaları zayıflatabiliyor. Özellikle araç kayıtlarında uygulanan vergiler, karbon vergilerinin getirilmesini zorlaştırıyor.

ACEA tarafından sunulan veriler, 2009 yılında karbon salınımı 120 g/km olan araçların pazar payının yüzde 25’e yükseldiğini gösteriyor. Salınımı 160 g/km olan araçların oranı ise yüzde 23’e kadar geriledi. Bu oran 1995’te yüzde 80, 2006’da yüzde 39’du.

“2010 Vergi Rehberi”ne ACEA web sitesi (www.acea.be) üzerinden ücret mukabili ulaşılabilir.