AB’DE DİJİTAL ORTAMDA FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ UYGULANMASI TARTIŞILIYOR
Avrupa Parlamentosu (AP) Fransız Üyesi Marielle Gallo tarafından, iç pazarda fikri mülkiyet haklarının uygulanmasının güçlendirilmesine ilişkin olarak hazırlanan rapor, 1 Haziran 2010 tarihinde AP Yasal İşler Komitesi’nde kabul edildi. Telif hakları ile korunan içeriğin korsan olarak kullanılmasının, çevrimiçi hareketlerin gelişmesinin önündeki en büyük engel olduğunun belirtildiği raporda, fikri mülkiyet ihlallerinin önüne geçilmesi amacıyla Komisyon tarafından yeni bir öneri hazırlanması çağrısı yapılıyor.
Raporda öne çıkan en önemli noktalarda biri “korsanlık” teriminin yerine “fikri mülkiyet ihlalleri”nin kullanılması. Bunun, Komite’deki farklı bakış açıları arasında bir uzlaşı bulunması için yapıldığı ifade ediliyor. Öte yandan, söz konusu ihlallere cezai yaptırımlar uygulanması konusunda ilgili AB düzenlemelerinin (2004/48/AT sayılı Direktif) uygulanmasındaki aksaklıkların giderilmesinin gerektiği vurgulanıyor. Bahse konu olan sorunun giderilmemesi halinde AB’de çevrimiçi hareketlerin yasal gelişiminin yavaşlayacağı ve dijital iç pazarın başarıya ulaşamayacağı belirtiliyor. Parlamento’da tartışılan diğer bir önemli husus ise, internete yapılan yükleme (upload) ve internet üzerinden yapılan indirme (download) işlemlerinde fikri mülkiyet haklarını ihlal eden kişilerin cezalandırılmasına ilişkin gelişmeler. Her ne kadar, raporda cezalara dair bir hüküm yer almasa da, yukarıda bahsedilen noktalar nedeniyle, Fransa’da büyük tartışmalara neden olan HADOPI yasası ile karşılaştırmalar yapılıyor. Marielle Gallo, raporun amacının gençleri hapislere göndermek olmadığını belirtirken, telif hakları ihlallerinin denkler arası müzik ve film paylaşımına (peer-to-peer sharing) indirgenmesinin de doğru olmadığını ifade etti. Bilindiği üzere, dijital ortamda telif haklarının korunmasına ilişkin temel iki farklı bakış açısı bulunuyor. Bir grup eserlerin ve eser sahiplerinin fikri mülkiyet haklarıyla korunmasını savunurken diğer bir grup da, internet üzerinden indirme yapılabilen platformlarda denkler arası paylaşımın serbest olması gerektiğini belirtiyor. AP’deki gruplara bakıldığında, Liberal ve Muhafazakâr kesimlerin ilk gruba, Sosyalist ve Yeşillerin ise serbest bırakılmasını savunan gruba yakın oldukları görülüyor.
Sosyalist Parti Grubu ve Yeşiller tarafından yapılan bazı değişiklik önerileri ise Komite’de reddedildi. Bu öneriler; ticari amaç gütmeyen içerik paylaşımının dikkate alınmasına ve Komisyon’un dijital içeriğin özel paylaşımına ilişkin ekonomik boyutları ortaya koymasına odaklanıyordu. Bu bağlamda, Sosyalist parlamenterler Françosie Castex ve Bernhard Rapkay, söz konusu girişimin, vatandaşların veya sanatçıların değil, üreticilerin ve dağıtıcıların çıkarlarını koruduğunu ifade ettiler.
