İKV’DEN HAFTAYA BAKIŞ

Yine yoğun bir haftayı geride bıraktık. Şüphesiz bu haftanın en önemli olayı İran’a ilave yaptırım uygulanmasına ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nde gerçekleştirilen oylamaydı. Bilindiği üzere Türkiye, 2009 yılı başından beri BM Güvenlik Konseyi’nin geçici üyesi ve bu görevini 2010 yılı sonuna kadar sürdürecek. Türkiye’nin diğer bir geçici üye Brezilya ile birlikte Güvenlik Konseyi’nde “hayır” oyu kullanması ulusal ve uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Oylamada “hayır”  oyu kullanan bu iki ülke, İran ile, kamuoyunda  “takas anlaşması” olarak bilinen anlaşmaya varılmasında büyük rol oynamışlardı. Bu anlaşma İran’ın az oranda zenginleştirilmiş 1,2 ton uranyumu bir yıllığına saklanmak üzere Türkiye’ye göndermesini, karşılığında ise bir üçüncü ülkeden yüzde 20 oranında zenginleştirilen 120 kilo uranyum almasını öngörüyordu. Bu oylamanın Türkiye’nin İsrail’le yaşadığı kriz sonrasına denk gelmesi ve Lübnan’ın bile çekimser oy kullandığı oturumda Türkiye’nin ilave yaptırımlara “hayır” demesi Türkiye’deki eksen kayması tartışmalarının da yeniden alevlenmesine yol açtı. Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu, 17 Mayıs tarihli anlaşmanın (Tahran Ortak Bildirisi) yürürlükte olduğunu hatırlatırken, “Biz hayır oyumuzla anlaşmanın masada kalmasını sağladık. Yaptırımlar diplomasinin önünü kapatmıyor” şeklinde açıklamalarda bulundu. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “Türkiye, BM Güvenlik Konseyi kararının, 17 Mayıs 2010 tarihli Tahran Ortak Bildirisi’yle açılan, İran’ın nükleer programına ilişkin meselenin diplomasi yoluyla barışçıl şekilde çözümüne yönelik fırsat penceresine halel getirmesinden ve diplomatik gayretlere zarar vermesinden endişe etmektedir” ifadelerine yer verildi.

AB cenahında bu haftanın önemli gelişmesi ise Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış’ın gerçekleştirdiği Brüksel temaslarıydı. Bilindiği üzere AB’de İspanya Dönem Başkanlığı’nın son günleri yaşanıyor. 30 Haziran’da sona erecek İspanya Dönem Başkanlığı’nda Türkiye ile henüz herhangi bir başlık müzakerelere açılmış değil. Özellikle Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı başlığının açılmasıyla ilgili görüşmeler sürüyor. Hatırlatmamız gerekirse, Türkiye ile müzakerelerde şu ana kadar 12 başlık açılmış durumda. Bunlardan sadece Bilim ve Araştırma başlığı geçici olarak kapatıldı.

Bu hafta içinde, 9 Haziran 2010 Çarşamba günü Hollanda’da genel seçimler gerçekleştirildi. Seçim sonuçlarına göre, Mark Rutte’nin liderliğini yaptığı Halkın Özgürlük ve Demokrasi Partisi (VVD) toplam oyların yüzde 20,4’ünü alarak seçimlerde birinci parti oldu. Bu seçimlerden çıkarabilecek iki önemli sonuç olduğunu söyleyebiliriz: ilki, aşırı sağcı parti PVV’nin (Özgürlük Partisi) oylarını bir önceki seçime göre yaklaşık üç kat artırması, ikincisi ise bir önceki koalisyon hükümetinin ana ortağı olan Hristiyan Demokrat Parti’nin (CDA), seçimlerde ancak yüzde 13,7 oy alarak dördüncü parti olması. Geert Wilders’in liderliğini sürdürdüğü Özgürlük Partisi’nin tüm oyların yüzde 15,5’ini almak suretiyle bir önceki seçime göre oylarını 3 kat artırması Hollanda’da siyasi platformdaki aşırı sağcı eğilimin ivme kazandığını gösteriyor.

Haftaya bakışta Kıbrıs’la ilgili son gelişmelerden de bahsetmeliyiz. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon tarafından, BM Kıbrıs Barış Gücü’nün (UNFICYP) Kıbrıs’taki faaliyetlerine ilişkin olarak hazırlanan ve 21 Kasım 2009 ile 20 Mayıs 2010 arasındaki gelişmelerin ele alındığı rapor, 3 Haziran 2010 tarihinde açıklandı. Raporda Barış Gücü’nün görev süresinin 15 Aralık 2010’a kadar uzatılması önerildi. Ayrıca Kıbrıs sorununa Birleşmiş Milletler çerçevesinde kapsamlı çözüm bulunması amacıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Dimitris Hıristofyas arasında yürütülen müzakerelerde son görüşme 15 Haziran 2010’da gerçekleştirildi. Kıbrıs’la ilgili ayrıntılı haberlerimizi bu haftaki bültenimizde bulabilirsiniz.

Türkiye’nin iç gündemine ilişkin bu hafta gerçekleşen önemli bir olay da 8 Haziran Salı günü Anayasa Mahkemesi’nin, ana muhalefet partisi CHP’nin Anayasa Değişikliği Paketi’nin iptaline ilişkin yapmış olduğu başvurunun kabul edildiğini açıklamasıydı. Anayasa Değişikliği Paketi 5 Temmuz’da şekli olarak incelenecek.

Tüm okuyucularımıza iyi haftalar diliyoruz.