İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
28 HAZİRAN-4 TEMMUZ 2010

HIRVATİSTAN AB İLE MÜZAKERELERDE SONA DOĞRU YAKLAŞIYOR

30 Haziran’da yapılan AB Konseyi Hükümetlerarası Konferansı’nda, Hırvatistan ile müzakerelerde son kalan 3 fasıl olan, Rekabet (8’inci başlık), Adalet ve Temel Haklar (23’üncü başlık), Dış Güvenlik ve Savunma (31’inci başlık) fasıllarının müzakerelere açılmasına,  Kamu Alımları  (5’inci başlık) ve Vergilendirme (16’ncı başlık) fasıllarının geçici olarak kapatılmasına karar verildi.

Hırvatistan şimdiye kadar 35 başlıktan 20’sini geçici olarak kapatmış durumda. Kaydedilen ilerlemeye karşın, Hırvatistan ile müzakerelerin bu yılsonunda bitirilmesi mümkün görünmüyor. AB Dönem Başkanlığını 1 Temmuz’da İspanya’dan devralan Belçika önümüzdeki altı aylık dönem için Hırvatistan’la müzakerelere ilişkin herhangi bir taahhütte bulunmadı.    Prosedür olarak Katılım Antlaşması’nın 2011 yazında imzalanması mümkün. Ancak Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, bu Antlaşma’nın kesin olarak imzalanmasının Hırvatistan’ın kriterleri karşılama becerisi ve müzakereleri zamanında tamamlamasına bağlı olduğunu ifade etti. Belçika Dışişleri Bakanı Steven Vanackere de AB Dönem Başkanlığı programını sunarken Hırvatistan’ın birtakım yoğun çalışmalarda bulunması gerektiğini ve müzakerelerin sonuçlandırılması için bir zaman taahhüdüne girmeyeceklerini belirtti.  

Hırvatistan Dışişleri Bakanı Gordan Jandokovic bu yıl sonuna kadar mümkün olduğunca çok başlık açmayı ve katılım antlaşmasını 2011’in ilk yarıyılında imzalamayı ümit ettiklerini ve 30 Haziran’daki son toplantının müzakere sürecinde önemli bir adım teşkil ettiğini belirtti.

Hatırlanacağı üzere, Hırvatistan’ın AB ile üyelik müzakereleri 2005 Ekim ayında başlamıştı. O tarihten bu yana başlıkların AB tarafından belirlenmiş açılış kriterlerini karşılamaya çalışan Hırvatistan şimdi de 2010 sonuna kadar kapanış kriterlerini karşılamak için çalışacak. 2011 ortalarında Hırvatistan ile Katılım Antlaşması imzalandığı takdirde, Antlaşma’nın AB üye ülkelerinde onaylanması sürecinin hızına bağlı olarak, 2012 veya 2013 yılında ülkeye üyelik yolu açılmış olacak. Katılım müzakerelerinde genelde zor başlıkların son aşamaya kaldığı göz önüne alındığında Hırvatistan ile de, Sermayenin Serbest Dolaşımı, Rekabet, Tarım, Balıkçılık, Ulaştırma, Bölgesel Politika, Adalet ve Temel Haklar ile Çevre gibi başlıkların kapatılması gerekecek. Açılan başlıkların çoğunda görüşmeler hızla ilerlerken yeni açılan son iki başlıkta durumun aynı şekilde olmayacağı genel bir kanı.

     
 

Adalet ve Temel Haklar başlığına ilişkin kapanış kriterleri şu şekilde belirtiliyor:

  1. Yargıda reform stratejisi ve eylem planının güncellemesi ve etkili bir şekilde uygulanması;
  2. Yargının bağımsızlığı, hesap verilebilirliği, tarafsızlığı ve profesyonelliğinin güçlendirilmesi;
  3. Yargının etkinliğinin artırılması;
  4. İç savaş suçları davalarının ele alınmasının iyileştirilmesi;
  5. Organize suçlar, ileri derecede yolsuzluklar da dâhil olmak üzere bütün yolsuzluk vakaları ve kamu alımları gibi hassas sektörlerde etkin, etkili ve önyargısız soruşturma, kovuşturma ve mahkeme kararına dayanan sağlam bir izleme kayıt sisteminin kurulması;  
  6. Yolsuzlukla mücadele ve menfaat çatışması alanlarında sağlam bir izleme kayıt sisteminin kurulması;  
  7. Azınlık haklarının korunmasının güçlendirilmesi;
  8. Mülteci iade konularının çözümlenmesi;
  9. İnsan haklarının korunmasının iyileştirilmesi;
  10. ICTY ile tam işbirliği sağlanması gerekiyor.
 
 

Rekabet başlığına ilişkin kapanış kriterleri şu şekilde belirtiliyor:

Hırvatistan’ın,

  1. Rekabet alanında idari kapasitesini oluşturmaya devam etmesi ve yeterli düzeyde uygulaması
  2. AB müktesebatıyla mevzuat uyumunu tamamlaması
  3. İstikrar ve Ortaklık Antlaşmasının İkinci Protokolü hükümleri çerçevesinde çelik sektörüne ilişkin güncellenmiş ulusal yeniden yapılanma programını kabul etmesi
  4. Gemi inşa sektöründe devlet yardımları kurallarının tam olarak gözetilmesini sağlaması gerekiyor.