REFORM İZLEME GRUBU’NUN 23’ÜNCÜ TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Reform İzleme Grubu’nun 23’üncü Toplantısı, 14 Aralık 2010 tarihinde İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın ev sahipliğinde Ankara’da gerçekleştirildi. Toplantıya Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nu temsilen Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu katıldı. Toplantıda ayrıca, Başbakanlık, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve İnsan Hakları Başkanlığı’nın üst düzey temsilcileri de hazır bulundu.

Başta Avrupa Komisyonu tarafından 9 Kasım 2010 tarihinde yayımlanan 2010 yılı Türkiye İlerleme Raporu olmak üzere, Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan son gelişmeler ile 12 Eylül 2010 tarihinde gerçekleştirilen referandumun ağırlıklı olarak tartışıldığı toplantıda ele alınan konular şu şekilde özetlenebilir:

Toplantıda, 12 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen referandum sonrasında onaylanan Anayasa değişikliği ile Türk vatandaşlarının siyasi reformlar çerçevesinde yapılan düzenlemelere desteklerini ortaya koydukları ifade edildi. Söz konusu referandum sonrasında onaylanan Anayasa değişikliğinin Avrupalı çevreler tarafından da olumlu bir adım olarak nitelendirildiğine dikkat çekilen toplantıda, gerçekleştirilen siyasi ve sosyal reform çalışmalarının AB ülkelerinin Türkiye’ye bakışlarında da olumlu yönde değişikliğe yol açmaya başladığı vurgulandı.

Anayasa değişikliği çerçevesinde 27 Eylül 2010 tarihinde, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği koordinasyonunda hazırlanan “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında 5982 Sayılı Kanun Çerçevesinde Mevzuatımızda Yapılması Sözkonusu Düzenlemelere İlişkin Eylem Planı”nın Bakanlar Kurulu’na sunulduğunun vurgulandığı toplantıda, ilgili tüm kurumların katılımıyla Eylem Planı’nın uygulanmasına yönelik “uyum paketi” yönteminin kullanılması da dâhil olmak üzere içerik ve yönteme ilişkin bir çalışma başlatılmasına karar verildi. Ayrıca toplantıda, Anayasa değişikliğinin uygulanması amacıyla çıkarılması gerekecek düzenlemelere ilişkin müstakil kanunların (Kamu Denetçiliği Kurumu Kanun Tasarısı, Kişisel Verilerin Korunması Kanun Tasarısı, Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Türkiye İnsan Hakları Kurumu Kanunu, Ayrımcılıkla Mücadele Kanunu, Kolluk Gözetimi Komisyonu kurulması gibi) listesi belirlendi ve bunlara ek olarak çeşitli alanlarda değişiklikler getiren uyum paketleri hazırlıklarına başlanmasına karar verildi.

Toplantıda, Avrupa Komisyonu tarafından 9 Kasım 2010 tarihinde yayımlanan 2010 yılı Türkiye İlerleme Raporu kapsamında, özellikle ifade özgürlüğü ve kadın hakları gibi alanlarda önümüzdeki süreçte atılması gerekli adımlar ele alındı.

Toplantıda ayrıca, Anayasa Değişiklik Paketi’nde yer alan hususlar doğrultusunda, mevcut insan hakları alanında başlatılan kurumsallaşma çalışmalarına ek olarak, Kamu Denetçiliği Kurumuna ilişkin yasal çalışmanın da hızla tamamlanmasına karar verildi.

Reform İzleme Grubu’nun 23’üncü Toplantısı’nda tartışılan bir diğer konu ise, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanabilmesi amacıyla yapılması gereken mevzuat ve uygulamaya ilişkin değişikliklerdi. Bu çerçevede Mahkeme’nin 15 Haziran 2010 tarihinde aldığı Büyükada’daki Rum yetimhanesinin mülkiyetinin Patrikhane’ye geri verilmesine yönelik kararına uygun olarak, yetimhanenin tapusunun 29 Kasım 2010 tarihinde Patrikhane’ye teslim edildiği ifade edildi. 

Toplantıda ayrıca Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulaması, vize muafiyeti ve Geri Kabul Anlaşması konuları da ele alındı. Bu kapsamda Türkiye ile AB arasında Ankara Anlaşması, Katma Protokol ve Gümrük Birliği’nden kaynaklanan hukuki taahhütler de göz önüne alınarak, Schengen üyesi AB ülkelerinin Türk vatandaşlarına yönelik vize muafiyeti sağlamasına doğru giden sürecin başlatılmasına yönelik girişimlerin sürdürüldüğü ifade edildi. Müzakereleri tamamlanan Geri Kabul Anlaşması ile ilgili olarak ise, anlaşmanın imzalanma sürecinin, Avrupa Komisyonu’nun Türk vatandaşlarına yönelik vize muafiyetine ilişkin çalışmaları yürütmek üzere üye devletlerden alacağı yetkiye bağlı olduğunun altı çizildi. Son dönemde AB’nin üçüncü ülke vatandaşlarına sağladığı vize muafiyetlerinin tartışıldığı toplantıda, Avrupa Birliği’ne bir an önce Türk vatandaşlarına yönelik vize muafiyetine ilişkin çalışmaları başlatması yönünde çağrıda bulunuldu. Bu konuya ilişkin olarak ayrıca, kara ve deniz sınırlarını daha etkin bir şekilde koruyacak entegre sınır yönetiminde çalışmaların hızla sürdürülmesi ve sınır güvenlik teşkilatının kurulmasına ilişkin hazırlanmış olan Sınır Muhafaza Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Taslağı çalışmalarının hızla tamamlanması yönünde karar alındı.

Uyuşturucuyla mücadele konusunda, Türkiye’nin uluslararası etkinliğini artırmak üzere, Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi ile ülkemiz arasında anlaşmanın onaylanmasına yönelik çalışmaların hızlandırılmasına karar verildi.

Toplantıda ayrıca Reform İzleme Grubu’nun 24’üncü Toplantısı’nın Şubat 2011 tarihinde Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in ev sahipliğinde Kahramanmaraş’ta gerçekleştirilmesine karar verildi.