İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
23-29 MART 2009

AB DÖNEM BAŞKANI ÇEK CUMHURİYETİ`NDE BAŞBAKAN MİREK TOPOLANEK BAŞKANLIĞINDAKİ HÜKÜMET GÜVEN OYLAMASINDA DÜŞTÜ

AB Dönem Başkanlığı’nı yürüten Çek Cumhuriyeti’nde merkez sağ hükümet güven oylamasını kaybederek devrildi. Çek Parlamentosu’nun 24 Mart’ta muhalefetin sunduğu "güvensizlik önergesinin" görüşüldüğü oturumda 200 milletvekilinden 101'inin güvensizlik oylarıyla Hükümet düşürüldü.  Böylelikle, küresel ekonomik krizle birlikte, Letonya ve Macaristan’ın ardından Doğu Avrupa’da bir hükümet daha düştü. Çek Cumhuriyeti’nde hükümet bir süredir ekonomik krizi iyi yönetememekle eleştiriliyordu.

Başbakan Mirek Topolanek, oylamanın sonucunu kabul ettiğini, Anayasa'nın öngördüğü şekilde hareket edeceğini açıkladı. Çek Cumhuriyeti anayasasına göre güven oylamasıyla düşürülen hükümetin derhal istifasını sunması gerekiyor. Anayasa, Cumhurbaşkanı yeni hükümeti kurma görevini bir başkasına verinceye kadar eski hükümetin görevde kalmasını da öngörüyor. Ayrıca AB dönem başkanlığını yürüten Çek Hükümeti, bu görevine sürenin sonuna kadar devam edebilecek.

Yılbaşından bu yana AB dönem başkanlığını da yürütmekte olan Başbakan Mirek Topolanek başkanlığındaki hükümete karşı, kurulduğu Ocak 2007'den bu yana dört kez güvensizlik önergesi verilmiş ancak oylamada yeterli çoğunluk sağlanamamıştı. Siyasi gözlemciler Çek Cumhuriyeti tarihinde ilk kez bir hükümetin güven oylamasıyla düşürüldüğünü belirtiyor.

Hükümete karşı güven oylaması önergesi veren muhalefet lideri ve sosyal demokrat parti başkanı Jiri Paroubek, Başbakan Topolanek'i küresel kriz nedeniyle ülkede baş gösteren ekonomik sorunlara çözüm üretememekle suçladı. Hükümetin elini zayıflatan faktörlerden biri ekonomik kriz, diğeri ise hükümet içinde AB konusunda farklı yaklaşımların bulunması oldu. Çek Cumhuriyeti Başkanlığı’nın yeterince güçlü bir başkanlık profili sergileyememesi bir süredir endişeyle izlenen bir durumdu. Çek Cumhuriyeti’nin, 6 aylık dönem başkanlığını üstlendiği AB için önem taşıyan Lizbon Anlaşması’nı halen onaylamaması da eleştirilerin hedefi haline gelmişti.

Avrupa Komisyonu, Çek Cumhuriyeti’nin 30 Haziran'da sona eren AB Dönem Başkanlık görevini etkin bir şekilde yürüteceğine güvenin tam olduğu mesajını verdi. Açıklamada, iç siyasi konuların anayasal çözümünün demokratik sürecin bir parçası olduğu belirtilerek, “Komisyon’un, bu sürecin Dönem Başkanlığı'nın tam işleyişini garanti altına alacak bir şekilde yürüyeceğine güveni tamdır” ifadesine yer verildi.