AB’DE TREN YOLCULARI YENİ HAKLARA SAHİP OLUYOR
Tren yolcuları, Avrupa Komisyonu’nun 1371/2007 numaralı tüzüğünün 3 Aralık’ta yürürlüğe girmesiyle birlikte, AB içinde herhangi bir yerde yolculuk yaparlarken, yolcuları ve kişisel eşyalarını koruyan yeni haklara sahip oluyorlar. AB Komisyonu’nun Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Antonio Tajani, sözü edilen bu yeni haklar sayesinde daha güvenli ve daha kaliteli bir hizmet sunulacağını belirtiyor. Tajani, hava ve demiryolu yolcularının bu haklardan yararlanmalarının temininden sonra, su ve karayollarını kullanan yolcuların da bunlardan istifade edebilmesinin hedeflendiğini vurguluyor.
3 Aralık’tan itibaren geçerli olan tüzükle gelen bazı yeni düzenlemeler şunlar: Trene binişte sakat ya da hareket imkânı sınırlı kişilere eşit şartların garanti edilmesi; yolcu bagajlarının kaybolduğu ya da zarar gördüğü durumlarda yolcuların tazminat haklarının iyileştirilmesi (her bagaj için 1285 Avro’ya kadar varan tutarlar), ölüm ya da sakatlık durumunda acil ekonomik ihtiyaçları karşılamaya yönelik, önceden yapılan bir ödeme yoluyla yolcu haklarının güçlendirilmesi (ölüm durumunda bu ödeme 21.000 Avro’ya kadar çıkıyor).
Seferlerin ertelenmesi ya da iptali durumunda yolcuların tazminat haklarına ilişkin üzerinde durulması gereken noktalarsa şunlar: Öngörülen en düşük tazminat oranları 1-2 saat arasındaki gecikmelerde bilet fiyatının %25’i, 2 saat ve üzerindeki gecikmelerde ise bilet fiyatının yarısı kadar. Ayrıca bu tüzük yolculara, yolculuk öncesinde ve yolculuk sırasında bilgilendirilme hakkı da veriyor (örneğin gecikmeler konusunda). Bunun dışında yolcuların bilet satın almaları kolaylaştırılıyor, istasyon ve trenlerdeki güvenliğin sağlanması için demiryolu şirketleri ve istasyon yöneticileri yükümlülük ve zorunluluklarını kabul etmeye zorlanıyor. Şirketlere, yeni tüzüğün kapsadığı hak ve yükümlülüklere yönelik bir şikâyet mekanizmasının kurulmasının zorunlu kılınması, üye devletlerin, yolcuların, haklarını gerektiği şekilde kullanamadıklarını düşündükleri durumlarda şikâyetlerini sunabilmelerinin sağlanması konusunda yükümlü kılınması, Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşme’den (COTIF - Convention for the International Carriage by Rail) kaynaklanan mevcut yolcu haklarının genişletilmesi de tüzükteki diğer önemli noktaları oluşturuyor.
Üye devletlere, yolcu haklarına ilişkin yeni kurallara uyum sağlama sürecinde, bu kurallardan bazılarını uygulamamayı talep etme hakkı veriliyor (sadece ulusal alanda sunulan hizmetler için bu süre 15 yıla kadar çıkabiliyor). Yerel hizmetler diğerlerinden farklı yapıda oldukları için, üye devletler bu gibi hizmetler için istisnai taleplerde bulunabiliyorlar fakat sınır aşan durumlarda böyle bir hakka sahip olamıyorlar.
