ATAD, AB ÜLKELERİNDE ÇALIŞAN TÜRK ÖĞRENCİLER VE “AU PAIR”LERİN İŞÇİ STATÜSÜNDE KABUL EDİLMESİ GEREKTİĞİNE HÜKMETTİ

Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD), 1/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı (OKK)’nın yorumlanması için İngiliz Temyiz Mahkemesi (Court of Appeal, Civil Division) tarafından yapılan önkarar (preliminary ruling) başvurusuna ilişkin hükmünü 24 Ocak’ta açıkladı.

Divan, bir Türk vatandaşının, bir üye devlete au-pair ya da öğrenci olarak girmiş olmasının, işçi statüsünde kabul edilmesini ve böylelikle 1/80 sayılı OKK’nın 6/1. maddesi anlamında “bir üye devletin işgücü piyasasına yasal olarak girmiş” sayılmasını engellemeyeceğini ve buna bağlı olarak da, bu kişinin söz konusu hükme dayanarak çalışma ve bunun tabii sonucu olan ikamet izninin yenilenmesini isteyebileceğini söyledi.

İngiltere’de au-pair olarak çalışan ve bir yıllık çalışma izni bulunan Ezgi Payır ile bu ülkeye öğrenci vizesiyle gelerek kalma süreleri boyunca verilen izin kapsamında haftada 20 saat çalışan Burhan Akyüz ve Birol Öztürk isimli Türk vatandaşları, Türkiye ile AB arasındaki 1/80 sayılı OKK’nın 6/1. maddesine dayanarak çalışma izinlerinin bir yıl daha uzatılması için İngiliz makamlarına başvurmuş; ancak, ilgili makam, bu kişileri işçi statüsünde saymayarak yenileme taleplerini reddetmişti. Bunun üzerine Payır, Akyüz ve Öztürk, mahkemeye başvurmuş; mahkeme de (Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma’nın 234. maddesi uyarınca) önkarar istemiyle 30 Haziran 2006’da ATAD’a başvurmuştu. ATAD Kanun Sözcüsü (Advocate General) ise davaya ilişkin olarak 18 Ocak 2008’de açıkladığı görüşünde; Payır’ın işçi statüsünde sayılmasına karşın, diğer iki davacının öğrenci olmaları ve ülkeye giriş amaçlarının da çalışmak değil, eğitim görmek olduğu gerekçesiyle 1/80 sayılı kararın 6/1. maddesi anlamında işçi sayılamayacaklarını belirtmişti.

1/80 sayılı kararın 6/1. maddesi, bir üye devletin işgücü piyasasına yasal olarak girmiş olan Türk işçilerine belli şartlarla çalışma izinlerinin uzatılması hakkını veriyor. Hatırlanacağı üzere Divan, 1990 tarihli Sevince kararında, 1/80 sayılı OKK’nın 6/1. maddesinin üye devletlerde doğrudan etkili olduğuna hükmetmişti.