İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
19-25 MAYIS 2008

AVRUPA KOMİSYONU ORTAK TARIM POLİTİKASI’NA YÖNELİK YENİ ÖNERİLER SUNDU

Avrupa Komisyonu, Ortak Tarım Politikası’nın (OTP) basitleştirilmesi ve daha etkili hale getirilmesine yönelik yeni önerilerini 20 Mayıs’ta Avrupa Parlamentosu’na (AP) sundu. Söz konusu değişikliklerle AB üreticilerinin piyasa taleplerine daha hızlı cevap vermeleri ve iklim değişikliği gibi tehditlerden daha az zarar görmeleri için gerekli araçların temin edilmesi hedefleniyor.

Bu çerçevede öngörülen tedbirlerden bazıları şu şekilde:

  • Desteklerin üretimden daha fazla bağımsız hale getirilmesi: 2003-2004 reformlarıyla desteklerin birçoğu üretimden bağımsız Tek Ödeme Planı’na (TÖP) dahil edilmiş; ancak, üye devletlere bazı ürünler için desteklerin bir kısmını üretime bağlı olarak vermeye devam etme imkanı tanınmıştı.  Komisyon’un değişiklik önerileri çerçevesinde,  memedeki inek, koyun ve keçi primleri hariç üretimden kısmen bağımsız desteklerin tamamen Tek Ödeme Planı’na dahil edilmesi öngörülüyor. Ayrıca daha önceden TÖP’e dahil edilmeyen kenevir, kuru yem, protein bitkileri ve kabuklu yemişlerin bir an önce; pirinç, nişastalık patates ve uzun keten elyafının ise belirli bir geçiş dönemi sonunda TÖP’e dahil edilmesi planlanıyor.
  • Piyasa araçlarının gözden geçirilmesi: Toprakların %10’unun ekim dışı bırakılması zorunluluğunun ortadan kaldırılarak üretim kapasitesinin artırılması (böylece yaklaşık 5 milyon hektarda daha üretim yapılacağı tahmin ediliyor); sütteki kota sisteminin 2015 yılında tamamen ortadan kaldırılmasının başta küçük üreticilerin üzerinde yaratacağı baskının yumuşatılması için 2009-2010 ve 2013-2014 dönemleri arasında kotaların her yıl %1 olmak üzere kademeli olarak artırılması; müdahale sisteminin sadece zorunlu hallerde kullanılması ve durum buğdayı, pirinç ve domuz etinin müdahale sisteminden çıkarılması.
  • Çapraz uyumun basitleştirilmesi: Komisyon önerileri arasında üreticilerin desteklerden yararlanabilmeleri için uymaları gereken çevre, hayvan sağlığı ve refahı, gıda güvenliği ve kalitesine ilişkin standartların gözden geçirilerek gereksiz yükümlülüklerin ortadan kaldırılması ve suyun daha iyi yönetimi ve çevrenin korunmasına yönelik yeni standartların ortaya koyulması yer alıyor.
  • Doğrudan yardımlardan kırsal kalkınmaya aktarılan paranın artırılması: Halihazırda yılda 5000 Avro’nun üzerinde doğrudan yardım alan üreticilere ödenen miktarın %5’i Kırsal Kalkınma bütçesine aktarılıyor. Komisyon, bu kesinti oranının her yıl %2 artırılarak 2013 yılında %13’e çıkarılmasını öngörüyor. Ayrıca her yıl 100.000-200.000 Avro doğrudan yardım alan işletmelerden  %3; 200.000-300.000 Avro alan işletmelerden %6; 300.000 Avro’dan fazla alan işletmelerden ise  %9 oranında ek kesinti yapılması tasarlanıyor. Bu şekilde yaratılan kaynağın iklim değişikliği, yenilenebilir enerji, su yönetimi ve biyoçeşitlilik alanlarındaki kırsal kalkınma tedbirleri için kullanılması planlanıyor.
  • Asgari ödeme miktarları belirlenmesi:  Komisyon önerileri kabul edilirse, üye devletler sadece en az 250 Avro veya en az 1 hektarlık alan için ödeme yapabilecek. Böylece idari giderlerin azaltılması hedefleniyor. Kıbrıs ve Malta gibi çok küçük işletmelerin yoğun bulunduğu üye devletler için ise özel düzenlemeler yapılması öngörülüyor.

Bilindiği üzere Avrupa Komisyonu 2003/2004 OTP reformlarının işleyişini değerlendirmek, varsa aksaklıkları tespit etmek ve bunun giderilmesine yönelik önerilerde bulunmak ve tarımın gelecekteki önceliklerine ilişkin tartışmalara katkıda bulunmak amacıyla 20 Kasım 2007’de  “OTP Reformunun Sağlık Taramasına Hazırlık” başlıklı bir bildiri yayımlamıştı. Komisyon bildiride yer alan önerilere ilişkin paydaşlarla görüş alışverişinde bulunduktan sonra söz konusu önerilerini yeniden şekillendirdi ve mevzuat önerilerini 20 Mayıs’ta Avrupa Parlamentosu’na sundu. Mevzuat değişikliklerinin 2008 yılı sonunda AB Tarım Bakanları Konseyi’nde onaylanarak 2009 yılından itibaren yürürlüğe girmesi planlanıyor.