UKRAYNA’DA İÇ KARIŞIKLIK DEVAM EDİYOR

Rusya’nın baskısı sonucu, Ukrayna hükümetinin AB ile ortaklık anlaşması hazırlık sürecini durdurması kararının yarattığı kaos ortamı, protestoları kısıtlamaya yönelik yasaların gündeme getirilmesi ile giderek yükseldi. Hafta içi hükümetin muhalefet liderleri ile bir araya gelmeme girişimleri de sonuçsuz kaldı.

Geçtiğimiz hafta, AB’den gelen açıklamalar, Birliğin temelindeki değerlerle uyuşmayan Ukrayna yasalarının iptal edilmesi ve Ukrayna hükümeti ile muhalefetin bir an önce siyasi çözüm yolu için bir araya gelmesi gerektiği yönündeydi. Son gelişmelerle 28 Ocak tarihinde Ukrayna Parlamentosu’nun yasaları iptal ettiği açıklandı. Ancak aynı tarihte Ukrayna Başbakanı Mikola Azarov ve hükümetinin istifa kararları, sorunların çözümünü zorlaştırdı. İstifalar, Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç tarafından kabul edildi.

Ülkedeki gösteriler sürerken, Ukrayna’ya AB tarafından yapılan resmi ziyaretlerin sayısı da artıyor. 24 Ocak 2014 tarihinde, Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç ile görüşen Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Štefan Füle’nin ziyareti dikkat çekerken, Füle yaptığı yazılı açıklamada, siyasi istikrar ve güven ortamına ihtiyaç duyan bir Ukrayna profili çizdi. AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ise protestoların birçoğunun barışçıl amaçlı olduğunu ve protestoculara karşı orantısız güç kullanımını kınadığını belirtti. Çözümün siyasi diyaloga bağlı olduğunuaçıklayan Van Rompuy, AB olarak mesajlarının, şiddeti artıran düzenlemelerden kaçınmak ve siyasi istikrarı sağlama yollarını aramak olduğunu belirtti. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, Brüksel’deki AB-Rusya Zirvesi’nin ardından Ukrayna’ya 28 Ocak 2014 tarihinde gerçekleştirdiği ziyaretinde de benzer görüşler etrafında, çözümün siyasi boyutlu olduğunu kaydetti.

28 Ocak 2014 tarihinde gerçekleşen AB-Rusya Zirvesi öncesi ve sonrasında Rusya Devlet Başkanı Vladmir Putin Zirve sonunda Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso ve AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ile gerçekleştirdiği ortak basın açıklamasında, açık bir dille, AB’nin Ukrayna’ya yönelik çağrılarından ve yakın ilişki içine girme çabalarından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Putin, sorunun sadece Ukraynalıların  kararına bağlı kaldığını ve Rusya’nın bu konuda adım atmayacağını belirtti. Avrupa Komisyonu Başkanı Barroso ise Ukrayna’daki istikrarın, Rusya’yı olduğu kadar AB’yi de ilgilendirdiğini beyan etti.

Öte yandan, her yıl düzenli olarak siyasi, güvenlik, diplomatik ve askeri ilişkilerin değerlendirilmesi için toplanan Güvenlik Konferansı Almanya’nın Münih kentinde 31 Ocak ve 2 Şubat 2014 tarihleri arasında gerçekleşti. Ukrayna’nın geleceği tartışmalarının Konferans’a yansıyan bölümünde, Ukrayna’nın, demokrasi öğelerini hatırlatan bir yapıya sahip olması gerektiği, AB ve ABD nezdinden gelen mesajlarla vurgulandı. Ukrayna’nın AB’ye ait olduğunu belirten AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un konuşmasına benzer açıklamalar, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry tarafından da dile getirildi. Son dönemde ABD’nin Ukrayna’ya yaptırım uygulaması gündemdeyken, Kerry açıklamasında, ABD olarak Ukrayna halkına verdikleri desteği hatırlattı ve demokratik Ukrayna modeli çerçevesinde yakın ilişkiler kurulmasını temenni ettiklerini açıkladı.