AVRUPA BİRLİĞİ İLE SIRBİSTAN ARASINDA İSTİKRAR VE ORTAKLIK ANLAŞMASI İMZALANDI
29 Nisan 2008 tarihinde Avrupa Birliği (AB) ile Sırbistan arasında İstikrar ve Ortaklık Anlaşması (İOA) imzalandı. Bununla birlikte Anlaşma’nın üye devletlerdeki onay süreci ancak Sırbistan’ın, Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi (EYUSSM) ile tam işbirliği içinde çalıştığının Konsey tarafından oybirliği ile onaylanmasını takiben başlayacak. İOA ile eş zamanlı olarak imzalanan Geçici Anlaşma’nın da yürürlüğe girmesi için Konsey kararı gerekiyor. Geçici Anlaşma, İOA’daki ticarete ilişkin düzenlemelerin İOA’nın onay sürecinin tamamlamasını beklemeden uygulanmasına imkan tanıyor.
Aynı zamanda iki taraf arasında, İOA’da yer alan ticarete ilişkin düzenlemelerin onay süreci tamamlanmadan uygulanma hakkında kuralları içeren Geçici Anlaşma imzalandı. Geçici Anlaşma’nın yürürlüğe girmesi için de Konsey kararı gerekiyor.
Lüksemburg’da gerçekleştirilen imza töreninin ardından bir açıklama yapan AB Dönem Başkanı Slovenya’nın Dışişleri Bakanı Dimitrij Rupel, imzalanan anlaşmaların, AB’nin Sırbistan ile bütünleşme isteğine ilişkin güçlü bir mesaj olduğunu ve Sırbistan’ın EYUSSM ile işbirliği yapmasını kolaylaştıracağını düşündüğünü ifade etti. Benzer şekilde, Hollanda Dışişleri Bakanı Maxime Verhagen de Sırbistan’a AB’nin parçası olması açısından önemli bir mesaj gönderildiğine ancak Sırbistan’ın gerekli koşulları sağlaması gerektiğine değindi. İOA’nın Sırbistan ile AB arasında imzalanan ilk resmi anlaşma olduğuna ve Sırbistan’ın AB üyelik süreci açısından önemli adımlar atıldığına dikkat çeken Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadic ise, söz konusu düzenlemelerin Kosova’nın gelecekteki statüsüne halel getirmediğini vurguladı. Tadic, Ceza Mahkemesi ile işbirliği konusunda ise, Radko Mladic’in bulunması için gerekli tüm çalışmaların yürütüldüğünü ifade etti.
Diğer taraftan, Sırbistan Başbakanı Vojislav Kostunica, imzalanan Anlaşma’nın anayasal düzene aykırı olduğunu ve uygulanamayacağını düşündüğünü belirtti. Kosova’nın bağımsızlığının birçok AB üyesi devlet tarafından tanındığını hatırlatan Başbakan Kostunica, öncelikle tartışılması gereken gerçeğin bu olduğuna değindi.
Bosna Hersek’in üçlü devlet başkanlığı sisteminde Bosna Devlet Başkanlığı görevini sürdüren Haris Silajdzic konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Sırbistan’ın tüm yükümlülüklerini yerine getirmemesine rağmen bu Anlaşma’yı imzalamış olmasının AB’nin çifte standart uyguladığı anlamına geldiğini vurguladı. Bilindiği üzere aynı tarihte Bosna Hersek ile imzalanması öngörülen İOA, çeviri hazırlıklarına ilişkin teknik eksiklikler nedeniyle imzalanmamıştı. Bosna Hersek ile söz konusu Anlaşma’nın 26 Mayıs’ta imzalanması öngörülüyor.