TERÖRÜN FİNANSMANI VE SUÇTAN ELDE EDİLEN GELİRLERİN AKLANMASI, ARANMASI, ELKONMASI VE MÜSADERESİNE İLİŞKİN AVRUPA KONSEYİ SÖZLEŞMESİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Terörün Finansmanı ve Suçtan Elde Edilen Gelirlerin Aklanması, Aranması, Elkonması ve Müsaderesine İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi 1 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe girdi. 1990 tarihli Suç Gelirlerinin Aklanması, Aranması, Zapt Edilmesi ve Müsadere Edilmesine İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin (Strazburg Konvansiyonu olarak da biliniyor), uluslararası gelişmeler doğrultusunda yeniden gözden geçirilerek güncellenmiş halini oluşturan söz konusu Sözleşme, 16 Mayıs 2005 tarihinde imzaya açılmıştı. Sözleşme 23 ülke tarafından imzalanmış, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Malta, Moldova, Polonya ve Romanya tarafından ise onaylanmıştı. Türkiye, Sözleşmeyi 28 Mart 2007 tarihinde imzalamıştı.

Strazburg Konvansiyonu’na ek olarak, kara para aklamanın yanı sıra, terör finansmanını da suç sayan Sözleşme kapsamında, Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşme’nin 2. Maddesinde yapılan “terörün finansmanı” tanımı benimsenmiş ve Sözleşmenin III., IV. ve V. bölümlerinde yer alan tüm hükümlerin (tedbir, müsadere, soruşturma yetkileri ve teknikleri, önleyici tedbirler, uluslararası adli işbirliği, mali istihbarat birimleri arasındaki idari işbirliği) terörün finansmanı için de uygulanması öngörülüyor. Sözleşmede ayrıca mali istihbarat birimi (Financal Intelligence Unit-FIU) tanımı ile aklama suçu ve terörün finansmanı kapsamında alınacak kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi gibi önleyici tedbirlere de yer veriliyor.

Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ile ilgili açıklamada bulunan Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Terry Davis, terörün finansmanının Sözleşme kapsamında suç sayılmasının, terör ile mücadelede büyük bir adım olduğunu söyledi. Yakın zamanda Sözleşmeyi imzalayan ülkelerin, Sözleşmeyi onaylamalarını beklediğini belirten Davis, terör nedeniyle dünya üzerinde hiç kimsenin güvende olmadığını, bu yüzden bu alandaki uluslararası işbirliğinin artırılması gerektiğini ifade etti.

Öte yandan Avrupa Birliği, 11 Eylül 2001 tarihindeki terör saldırıları sonrasında, teröre karıştıklarından şüphe edilen kişi ve kurumların isimlerinin yer aldığı ve 22 Aralık 2007 tarihinde güncellediği terör listesinin, Haziran 2008 tarihinde yeniden güncellenerek yayımlanacağını duyurdu. AB, 54 kişi ve 48 terör örgütünden oluşan listede bulunan kişi ve örgütlerin tüm mal varlıklarının dondurulmasını öngörüyor.

Hatırlanacağı üzere Avrupa Topluluğu Adalet Divanı (ATAD), 18 Ocak 2007 tarihinde aldığı kararla, terör örgütü PKK’nın AB terör örgütleri listesine alınmasına adli itiraz yolunu açmış ve örgüt yandaşlarının AB terör örgütleri listesinden çıkarılma talebinde bulunmaya hakkı olduğu görüşüne varmıştı. Osman Öcalan tarafından ATAD’a yapılan başvuruda, örgütün 2002 yılında dahil edildiği AB terör örgütleri listesinden çıkarılması talep edilmişti. Adalet Divanı, 15 Şubat 2005 tarihinde, Avrupa Konseyi’nin, PKK'yı AB terör örgütleri listesine alan kararına yönelik bu itirazı reddetmiş ve Osman Öcalan'ın “artık var olmayan” söz konusu örgütü temsil etme yetkisi bulunmadığını belirtmişti. PKK adına Osman Öcalan ve Kürdistan Ulusal Kongresi adına Şerif Vanlı tarafından temyize götürülen kararda ATAD, Osman Öcalan'ın adli başvuru hakkı olduğu görüşünü onaylayarak, PKK yandaşlarının AB terör örgütleri listesi kapsamından çıkarılma talebinde bulunmaya hakkı olduğuna ve bu kişilerin taleplerinin tekrar incelenmesine karar vermişti.

PKK ve KONGRA-GEL tarafından açılan bu davaları 2008 yılı Nisan ayı içinde esastan karara bağlayan ATAD, terör listesine dahil edilme aşamasında, durumun söz konusu örgütlere bildirilmediği ve savunmalarının alınmadığı gerekçesiyle, söz konusu Konsey kararını, usulen AB Hukukuna aykırı bularak, bu iki örgüt yönünden iptal etmişti. Ancak söz konusu karar, PKK ile KONGRA-GEL'in terör örgütü olup olmadığına ilişkin olmayıp; bu iki örgütün AB Konseyi tarafından terör örgütleri listesine alınma sürecinin usulen AB hukukuna uygun olmadığını saptıyordu.