AB AFRİKA, KARAYİP VE PASİFİK ÜLKELERİNİN TÜMÜ İÇİN ORTAK TİCARET REJİMİ BELİRLİYOR

AB’nin ticaret ve kalkınma amacıyla müzakere ettiği bu anlaşmalar, 2000 Cotonou Anlaşması’nın ticaret başlıklarının yerine geçecek. AB temel hedefini, bu ülkelerin kalkınmasını tercihli ticareti geliştirerek garanti altına almak ve DTÖ kurallarına uygun hareket etmek olarak belirtiyor. Ayrıca, tüm AKP bölgesine ilişkin tek bir ticaret rejimi oluşturulması amaçlanıyor.

AB’nin önerisi; et, süt ürünleri, tahıllar ile meyve ve sebzelerden oluşan tarım ürünleri dahil tüm ürünleri kapsıyor. Bu hüküm, pirinç ve şekere ilişkin geçiş dönemi belirlenmek şartıyla, anlaşmanın imzalanmasının ardından hemen uygulanacak. Uygulamada tek istisna Güney Afrika olacak ve buradan gelen rekabet gücü yüksek bazı ürünlere vergi uygulanmaya devam edilecek. Öneri;

• Tüm AKP ülkeleri için tüm tarife ve kotaları kaldırıyor.
• Tüm AKP ülkelerine AB pazarına tam erişim sağlıyor. Bu, bölge ülkelerinin eşit pazara erişim şartlarına sahip olması ve komşu ülkelerin de (Kenya ve Gana gibi ülkelerdeki tarım ihracatçılarının ihtiyaçlarına cevap veren bölgesel pazarlar oluşturmak üzere) işbirliğine özendirilmesi anlamına geliyor.
• AKP ülkelerinden, AB’ye eşit şartlar sağlamaları beklenmiyor. Dolayısıyla, ekonomik işbirliği anlaşmaları, tarafların karşılıklı tavizler verdiği serbest ticaret anlaşmalarından farklı. DTÖ kurallarındaki esneklik, AKP ülkelerinin pazara erişimi yıllara yayarak sağlamasına imkan veriyor. Ayrıca, vergilerin kaldırılmasının yerli üreticilere zarar vermesi halinde hassas ürünleri koruma hakkı da saklı bulunuyor.
• AB pazarına tam erişim, Anlaşmaların imzalanmasının ardından, şeker ve pirinçte geçiş dönemi koyulması kaydıyla, hemen uygulanacak. Bu tarih 1 Ocak 2008 olarak planlanıyor. Şeker ve pirinçteki geçiş dönemi ise bu ülkelerin AB reformlarına uyum sağlamalarını ve her iki taraftaki üreticilerin çıkarlarını korumayı amaçlıyor.