IRKÇILIK, YABANCI DÜŞMANLIĞI VE SOYKIRIM İNKARINA KARŞI ÇERÇEVE KARAR KABUL EDİLDİ

19 Nisan 2007 tarihinde Lüksemburg’da biraraya gelen, AB üye ülkeleri Dışişleri ve İçişleri Bakanları, ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve soykırım inkarına karşı Avrupa çapında ceza getirilmesini öngören Çerçeve Kararı kabul etti. Bilindiği üzere söz konusu Çerçeve Karar 2001 yılında hazırlanmış, ancak 2005 yılından beri bu konuda herhangi bir ilerleme kaydedilmemişti.

Kabul edilen Çerçeve Karar kapsamında AB üyesi 27 ülkede, ırkçılık ve yabancı düşmanlığı ile mücadelede kapsamlı yeni hükümler getiriyor. Çerçeve Karar uyarınca;

• Irkçı ya da yabancı düşmanlığına dayalı amaçlarla halkın nefrete ve şiddete teşvik edilmesinin 1 ila 3 yıl arasında cezalandırılmasının önü açılıyor;
• Uluslararası Ceza Mahkemesi Tüzüğü’nün 6., 7. ve 8. maddeleri ile 1945 Uluslararası Askeri Mahkemesinin (Nüremberg Mahkemesi) 6. maddesi kapsamında, ırk, renk, din, köken, milli veya etnik köken nedeniyle bir gruba veya bir grubun üyesine yönelik olarak soykırımın, insanlığa karşı işlenen suçlarla savaş suçlarının açıkça onaylanması, reddi ya da küçümsenmesi suç sayılıyor ve bu suçu işleyenlerin 1 ila 3 yıl arasında cezalandırılmasına imkan sağlanıyor;
• Çerçeve Karara göre ırkçı ve yabancı düşmanlığı içerikli gerekçeler, diğer cezai suçlar (yaralama gibi) bağlamında ağırlaştırıcı sebep olarak görülebilirken, bu gerekçeler, cezanın kararlaştırılması sırasında mahkemelerce değerlendirmeye alınabiliyor;
• Çerçeve Karar, ulusal mahkemelere, Karar kapsamında yer alan cezalarla ilgili olarak soruşturma başlatma zorunluluğu getiriyor. Bu bağlamda zarar gören tarafın şikayette bulunması şartı bulunmuyor.

Çerçeve karar kapsamında AB üyesi ülkeler, Yahudi soykırımı gibi somut bir tarihi olayın soykırım, insanlığa karşı işlenmiş suç veya savaş suçu olup olmadığına ve ceza gerektirip gerektirmediğine yönelik tespiti ulusal ya da ulusalararası bir mahkemeye bırakabiliyor. Bilindiği üzere aralarında Almanya, Fransa, Polonya, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti’nin de bulunduğu 9 AB üye ülkede Yahudi soykırımının inkarı yasak. Ancak İngiltere, Danimarka ve İsveç gibi daha liberal bir hukuk sistemine sahip diğer AB üyesi ülkelerde ırkçı ve yabancı düşmanı ifadeler mahkemelerde düşünce özgürlüğü kapsamında daha geniş yorumlanıyor.

Avrupa Komisyonu'nun Adaletten Sorumlu Üyesi Franco Frattini, söz konusu anlaşmayı büyük bir başarı olarak nitelendirirken, Avrupa'da ırkçı şiddete yer kalmadığını söyledi. Frattini, anlaşma ile fikirleri değil, eylemleri cezalandırdıklarını belirtti. AB Dönem Başkanı Almanya’nın Adalet Bakanı Brigitte Zypries ise ırkçılık ya da yabancı düşmanlığı temelinde şiddetin tüm AB ülkelerinde cezalandırılması gerektiğini ifade etti. Almanya ve diğer bazı AB ülkelerinde bu konuda mevcut ağır cezaların bulunduğunu belirten Zypries, ırkçılık ve yabancı düşmanlığı ile mücadelede tüm Avrupa olarak açık bir sinyal verilmesinin önemli olduğunu söyledi.