21-22 HAZİRAN 2007 AVRUPA KONSEYİ ZİRVE TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİRİLDİ

21-22 HAZİRAN 2007 AVRUPA KONSEYİ ZİRVE TOPLANTISI SONUÇ BİLDİRGESİ

1. Avrupa, birlikte çalışarak geleceğin dünyasında kendi çıkarlarını ve amaçlarını temsil edebileceği kararında birleşir.

2. Avrupa Birliği, bir yandan iç reform sürecine odaklanırken öte yandan Birlik politikasını Avrupa vatandaşlarının yararını gözetecek biçimde şekillendirmelidir.

3. Son dönemde elde edilen olumlu sonuçlar, Avrupa içerisinde modern iletişimin fiyatını düşüren Dolaşım Tüzüğü ile tüketicilerin hakları iyileştirilmektedir.

4. Bahar 2007 Zirvesi’nde alınan kararla, iklim değişikliği ve enerji alanları arasındaki sinerji vurgulanmıştır.

5. Polis ve yargı alanında sınırötesi yakın işbirliği herkes için daha fazla güvenlik anlamına gelmektedir. Aynı zamanda AB, Avrupa çapında sivil özgürlüklerin korunması ve güçlendirilmesi hususunda çalışmaktadır.

6. Vatandaşlarının günlük yaşamına katkı sağlamak ve AB’nin gelecekte çalışabilme kapasitesini korumak için Avrupa Konseyi şu kararları almıştır.

7. Avrupa Konseyi Avrupa vatandaşları ile iletişimin desteklenmesinin önemini vurgular. Bu, özellikle gelecek HAK’ta ve onay sürecinde önemli olacaktır.

I. ANTLAŞMA REFORM SÜRECİ

8. Avrupa Konseyi, antlaşma reform sürecine ilişkin iki yıldır devam eden belirsizliğin ardından, meselenin çözülmesi ve Birliğin ilerlemesi için zamanın geldiğini kararlaştırır.

9. Avrupa Konseyi Haziran 2006’da verilen yetkiyi takiben Dönem Başkanlığı tarafından kaleme alınan raporu memnuniyetle karşılar.

10. Bu amaçla, Avrupa Konseyi bir Hükümetlerarası Konferansın toplanmasına karar verir. Ayrıca Dönem Başkanlığını, Temmuz sonundan önce HAK toplanacak şekilde, AB Antlaşması’nın 48. maddesi uyarınca gecikmeksizin gerekli adımları atmaya davet eder.

11. HAK, bu Zirve Sonuçlarının Ek I’inde yer alan yetkiye göre çalışmalarını sürdürecektir. Avrupa Konseyi gelecek Dönem Başkanlığını yetki şartlarına uygun olarak taslak bir Antlaşma metni hazırlamaya ve bunu en kısa sürede HAK’a sunmaya davet eder. HAK çalışmalarını 2007 yılı sona ermeden önce tamamlayarak Haziran 2009’daki Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde onay için yeterli zamanın kalmasını sağlayacaktır.

12. HAK, devlet veya hükümet başkanlarının, Avrupa Komisyonu temsilcisinin ve Avrupa Parlamentosu’nun 3 temsilcisinin katılımı, Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi’nin üyelerinin yardımı ve Konsey Genel Sekreterliği’nin desteği ile gerçekleştirilecektir.

13. Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu’nu, 2004 yılındaki HAK’ta karar verildiği üzere, 2009’daki seçimler öncesinde Parlamento’nun gelecekteki yapısını belirlemek üzere, Protokol 34’te öngörülen taslak girişimi Ekim 2007’de sunmaya davet eder.

14. Gelecek Dönem Başkanlığı, aday ülkeleri, HAK süresince düzenli olarak bilgilendirmeye davet edilir.

II. ADALET VE İÇ İŞLERİ

15. Tampere ve Lahey Programları temelinde Birliğin özgürlük, güvenlik ve adalet alanı olarak gelişmesinde önemli ilerleme kaydedilmiştir. Avrupa Konseyi bu programların uygulanmasının gerekliliğini vurgular.

16. Son dönemde yaşanan gelişmeler, göçün bütün yönlerini dikkate alan (göç ve kalkınma programı; yasal göç, bütünleşme, sığınmacıların korunması, sınır denetimi, yeniden kabul, yasadışı göç ve insan ticareti ile mücadele v.b.) ve siyasi ilkelere dayalı kapsamlı bir Avrupa göç politikasının geliştirilmesi konusunda hızlı ilerlemeler kaydedilmesi gerekliliğini bir kez daha ortaya koymuştur. Göç politikası, üçüncü ülkelerle ortaklığa dayanmalı ve Birliğin dış politikasına entegre olmalıdır. Konsey, Göç Konusunda Küresel Yaklaşım kapsamında Afrika’daki AB misyonu, Afrika ve Euromed ülkeleri ile somut işbirliği oluşturulması dahil olmak üzere, Afrika ve Akdeniz’e yönelik öncelikli eylemlerin uygulanmasına ilişkin sağlanan ilerlemeleri memnuniyetle karşılar.

17. Konsey, yasa dışı istihdamın yasa dışı göçü tetikleyen bir etmen olduğunu belirtir. Ayrıca üçüncü ülke vatandaşlarının yasa dışı çalıştırılmasının önlenmesine ilişkin bir Direktif önerisi hazırlanmasının önemini vurgular.

18. Avrupa Konseyi, Birliğin Üye Devletlerin dış sınırlarının yönetimine katkıda bulunma kapasitesinin artırılması gereğini yineler ve bu amaçla FRONTEX’in güçlendirilmesinin öneminin altını çizer. Bu amaçla, Konsey, Hızlı Sınır Müdahale Takımlarının kurulması ve Sahil Güvenlik Ağı ile Üye Devletlerin hizmetine sunulmak üzere teknik ekipman oluşturulmasına ilişkin varılan anlaşmayı memnuniyetle karşılar.

19. Avrupa Konseyi, Vize Bilgi Sistemine (VBS) İlişkin Tüzüğü, Üye Devletler arasında kısa süreli vizelerde veri paylaşımı, VBS’nin terörist saldırıların önlenmesi, tespit edilmesi ve soruşturulması amacıyla Üye Devletlerdeki yetkili otoriteler ve Europol’ün erişimine açılmasına ilişkin Konsey Kararı’nı memnuniyetle karşılar.

20. Avrupa Konseyi, AB düzeyinde ve Üye Devletler arasında entegrasyon ve kültürlerarası diyalog alanında gösterilen çabaları memnuniyetle karşılar.

21. Avrupa Konseyi, Avrupa göç politikasının bir parçası olan Avrupa Ortak Sığınma Sistemi’nin 2010 yılı sonuna kadar gerçekleştirilmesine ilişkin taahhüdünü teyit eder.

22. Avrupa Konseyi, Aralık 2007’deki Zirve Toplantısında göç politikasının uygulanmasına ilişkin son durumu Komisyon’un sunacağı ara değerlendirme raporuna dayanarak gözden geçirecektir.

23. Avrupa Konseyi, önceliklerden biri olan Schengen alanının genişletilmesine ilişkin, Schengen Bilgi Sistemi Birimiz Hepimiz İçin (One4All) projesi kapsamındaki hazırlık çalışmasını memnuniyetle karşılar. Konsey, 5-6 Aralık 2006’daki Adalet ve İçişleri Bakanları Konsey Kararları’nda ortaya koyulan gereklilikler uyarınca kara ve deniz sınırlarındaki kontrollerin Aralık 2007 sonuna, hava sınırındakilerin ise en geç Mart 2008’e kadar kaldırılmasına ilişkin çabaları teşvik eder. Aynı zamanda, Konsey, Komisyon’dan SIS II (Schengen Bilgi Sistemi) projesini en geç Aralık 2008’de sonuçlandıracak şekilde çalışmalarını tamamlamasını talep eder.

 

24. Polis ve yargı işbirliği ile terörizmle mücadelenin güçlendirilmesine yönelik çabalar sürdürülmelidir.

 

25. Prüm Antlaşması’nın temel hükümlerinin Birliğin yasal çerçevesine dahil edilmesine ilişkin karar, sınırötesi polis işbirliğini yoğunlaştırmaya yardımcı olacaktır.

26. Konsey, 2007 yılı sonuna kadar kişisel verilerin korunması konusunda bir Çerçeve Karar üzerinde anlaşmaya varılmasını talep eder.

 

27. Konsey, Üye Devletlerin yasal sistemlerine olan güvenin artırılmasına ve ulusal mahkeme kararlarının karşılıklı tanınmasına katkıda bulunulması amacıyla, cezai işlemlerde usule yönelik haklara ilişkin çalışmaların sürdürülmesi çağrısında bulunur. Bu bağlamda, ırkçılık ve yabancı düşmanlığının belirli biçimleriyle mücadele konusunda üzerinde anlaşmaya varılan Çerçeve Karar, Avrupa’nın hoşgörüsüzlük ile mücadelesinin açık bir işaretidir.

 

28. Avrupa vatandaşlarının çıkarları açısından, ahdi yükümlülükler (Roma I) ile evlilik (Roma III) ve nafaka yükümlülüklerine ilişkin düzenlemeler öngören Tüzükler üzerinde hızlı bir şekilde anlaşmaya varılması gereklidir.

29. Konsey, tüketici sözleşmeleri de dahil olmak üzere Topluluk hukukunda, sözleşme hukukuna ilişkin hükümlerin tutarlılığı ve uyumu ile ilgili çalışmalarını sürdürmeye davet edilir.

30. Konsey, ulusal sabıka kayıtlarına ilişkin bilgilerin Avrupa çapında paylaşılmasına yönelik ilerlemeleri kabul etmekle beraber, ulusal kayıtların Avrupa ağı kapsamında karşılıklı bağlantılı hale getirilmesi gerektiğini belirtir.

31. Konsey, Komisyon’un sanal suç ile mücadeleye ilişkin yayımladığı Tebliği memnuniyetle karşılar ve bu alanda çerçeve tutum geliştirilmesi çağrısında bulunur.

III. EKONOMİK SOSYAL VE ÇEVREYE İLİŞKİN KONULAR

32. İç Pazarın dört temel serbestisinin güçlendirilmesi ve işleyişinin geliştirilmesi, büyüme, rekabet ve işgücü açısından büyük önem taşır. Avrupa Konseyi, sonbahar döneminde, Komisyon’un Tek Pazarın Gözden Geçirilmesi Raporunu sunmasını ve buna ilişkin önerilerini bekler. Avrupa Konseyi, Konsey ve Avrupa Parlamentosu’nu, ulusal teknik kuralların uyumlaştırılmasına halel getirmeden, yeni yaklaşım ve karşılıklı tanıma tüzüklerini hızla kabul etmeye çağırır.

33. Avrupa Konseyi, posta hizmetlerinde iç pazarın tamamlanmasına ilişkin taslak Direktifte sağlanan ilerlemeyi kaydeder. Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyonu konuya ilişkin ivedilikle uzlaşma sağlamaya davet eder.

34. Avrupa Konseyi, Ortak Teknoloji Girişimleri (ARTEMIS, bilgisayar sistemleri, IMI, Yenilikçi Ecza Girişimi, Temiz Gökyüzü, havacılık ve hava taşımacılığı ve nano-elektronik teknolojilerine ilişkin ENIAC) için ilk dört teklif üzerinde hızla anlaşmaya varılması için Konseyi davet eder. Ayrıca Komisyonu 7. Çerçeve Programı kapsamında yer alan “İşbirliği” Özel Programında belirtilen Ortak Teknoloji Girişimlerini sunmaya davet eder. 

35. Avrupa Konseyi, Konseyi Avrupa Teknoloji Enstitüsü Tüzüğü’ne ilişkin genel bir yaklaşım kabul etmeye davet eder.

36. Avrupa Konseyi, Konsey’den Galileo’nun 2007 Sonbaharında uygulanması için karar alınmasını talep eder.

37. Avrupa Konseyi, Komisyonu 2008 yılının başında Avrupa Araştırma Alanı’na İlişkin Yeşil Kitap doğrultusunda girişimlerde bulunmaya davet eder.

38. Sosyal politika alanında, önemli sorunların en kısa zamanda çözümlenmesi amacıyla sosyal güvenlik sistemlerinin koordinasyonuna ilişkin çalışmalar sürdürülmelidir. Avrupa Konseyi Üye Devletleri işyeri sağlığı ve güvenliğine ilişkin Topluluk Stratejisi 2007-2012’yi hızla uygulamaya davet eder.

39. AIDS dünya için ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir. Konsey, Komisyonu AB içinde ve komşu ülkelere yönelik 2006-2009 dönemini kapsayan AIDS Eylem Planını ve 2007-2011 dönemini kapsayan AIDS, Sıtma ve Veremle Mücadele Programını uygulamaya davet eder. İlaç endüstrisi de bu hastalıkla mücadeleye yönelik ilaçlara erişimi kolaylaştırmalı ve dağıtım kanalları konusunda işbirliği yapmalıdır.

40. Avrupa Konseyi, ortak bir iklim ve enerji politikası oluşturma konusunda Mart 2007 Konsey Zirve Sonuç Bildirgesi’nde yer alan çağrıları hatırlatır. Konsey, Komisyon’dan son zamanlarda meydana gelen gelişmeler ve Konsey’in tavsiyeleri ışığında Emisyon Ticareti Şemasını kısa süre içinde güncellemesini beklemektedir.

41. İklim değişikliği konusunun uluslararası güvenlik meseleleri üzerinde de etkili olacağı açıktır. Konsey, Komisyon ve Yüksek Temsilciliği Bahar 2008 Zirvesine kadar bu konuda bir rapor sunmaya davet eder.

42. Avrupa Konseyi, Komisyon tarafından ulaştırma altyapısında yapılacak değişikliklerin getireceği maliyetleri belirlemek amacıyla oluşturacak bir modelin Haziran 2008’e kadar geliştirilmesini destekler.

43. Konsey, denizcilik politikası konusunda 2007 yılı Mayıs ayında düzenlenen Bremen Konferansı’nı memnuniyetle karşılar ve Komisyon’dan Ekim ayında bu konuda bir eylem planı hazırlamasını talep eder.

44. Konsey, G.Kıbrıs ve Malta’yı üye olduklarından bu yana, sağlam ekonomik ve mali politikaya dayanarak elde ettikleri uyumdan ve Kurucu Antlaşma’nın uyum kriterini yerine getirmiş olmalarından dolayı kutlar. Bu çerçevede Komisyon’un her iki ülkenin 1 Ocak 2008’de Avro’ya geçmesi teklifini memnuniyetle karşılar.

IV. DIŞ İLİŞKİLER

Avrupa Komşuluk Politikası

45. Avrupa Konseyi, Avrupa Komşuluk Politikası’nın önemini teyit eder.

46. Avrupa Konseyi, Avrupa Komşuluk Politikası’nın güçlendirilmesine ilişkin Konsey Sonuç Bildirgesi ve Başkanlık İlerleme Raporu’nu teyit eder. Avrupa Komşuluk Politikası’nın tek ve tutarlı bir politika çerçevesi özelliği korunurken, uygulamada ortak ülkelerin özellikleri dikkate alınmalıdır.

Orta Asya

47. Avrupa Konseyi, Orta Asya ile yeni bir ortaklığa ilişkin bir AB stratejisi kabul etmiştir. Bu strateji, AB’nin Orta Asya ile ilişkilerinde genel bir çerçeve teşkil edecektir. Söz konusu strateji genel olarak AB’nin bölge ile işbirliğine yönelik önceliklerini tanımlar. Avrupa Konseyi, bu stratejinin uygulanmasını düzenli olarak gözden geçirmeleri ve 2008 yılının ortasına kadar ilk ilerleme raporunu sunmaları için Konsey’e ve Komisyon’a çağrıda bulunur.

Heiligendamm Süreci

48. Avrupa Konseyi, Haziran 2007’deki G-8 Zirvesi’nde Brezilya, Çin, Hindistan, Meksika ve Güney Afrika ile yeni bir diyalog başlatan Heiligendamm sürecini memnuniyetle karşılar.

AB-Afrika

49. Aralık 2007’de Lizbon’da yapılacak olan ikinci AB-Afrika Zirvesi, ikili ilişkileri geliştirmek ve yeni, kapsamlı bir stratejik ortaklık inşa etmek için önemli bir fırsat sunacaktır.

50. Avrupa Konseyi, Haziran 2005 Zirvesi’nin Sonuç Bildirgesi’ni dikkate alarak ortak bir AB-Afrika stratejisinin Aralık 2007’ye kadar kabul edilebilmesi için Afrika Birliği ile daha yakın ilişkilere verdiği önemin altını çizer. Avrupa Konseyi, Afrika Birliği’ne destek verme yönündeki taahhüdünü teyit eder. Konsey, AB-Afrika Zirvesi’nde bir Afrika-AB enerji ortaklığı oluşturulması niyetini memnuniyetle karşılar.

51. Avrupa Konseyi, “AB ve Afrika: Stratejik Ortaklığa Doğru” başlıklı AB stratejisinde üstlenilen taahhütlerini yineler ve Üye Devletleri stratejide belirtilen hedeflere ulaşmak için gerekli gayreti göstermeye teşvik eder.

Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası

52. Avrupa Konseyi, yeni gelen Dönem Başkanlığın da yapması gerekenleri içeren AGSP’ye ilişkin Başkanlık raporunu onaylar.

 

53. İngiltere ve İrlanda Başbakanları Avrupa Konseyi’ne, Kuzey İrlanda’da tümüyle kapsayıcı, iktidarın ve yetkilerin paylaşılmasına dayanan bir hükümetin yeniden sağlanmasıyla ilgili bilgi vermiştir. Avrupa Konseyi, Komisyon Başkanı ile yeni Kuzey İrlanda İdaresi arasındaki bağlantıyı memnuniyetle karşılamakta ve barış sürecine verilen sürekli desteğin altını çizmektedir.

 

EK I

 

TASLAK HAK YETKİSİ

 

Mevcut yetki Avrupa Konseyi Zirve Sonuç Bildirgesi’nin 10. paragrafı uyarınca toplanan HAK’ın çalışmalarına münhasır bir temel ve çerçeve sağlayacaktır.

 

I. GENEL GÖZLEMLER

 

1. HAK, genişlemiş Birliğin etkinliği ve demokratik meşruiyeti ile dış faaliyetlerinin tutarlılığını güçlendirmek amacıyla mevcut Antlaşmaları değiştiren bir Antlaşma (Reform Antlaşması) hazırlamaya davet edilmiştir. Mevcut tüm Antlaşmaları yürürlükten kaldıran ve onların yerini tek bir metinle alacak olan “Anayasa” geçerliliğini yitirmiştir. Reform Antlaşması, yürürlükte kalacak olan mevcut Antlaşmalara, 2004 yılındaki HAK’tan kaynaklanan ve aşağıda detaylı olarak açıklanan yenilikleri getirecektir.

 

2. Reform Antlaşması, Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Topluluğu’nu Kuran Antlaşma’yı değiştiren iki esas maddeyi içerecektir. AB Antlaşması mevcut ismini muhafaza edecek ve Avrupa Topluluğu Antlaşması’nın ismi “Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma” olarak değiştirilecek, Birlik tek bir tüzel kişiliğe sahip olacaktır. “Birlik”, “Topluluk” kelimesinin yerine geçecektir: iki Antlaşmanın Topluluğun dayandığı Antlaşmalar olduğu ve Birliğin Topluluk yerine geçerek halefi olduğu belirtilecektir. Diğer hükümler, onay sürecine, yürürlüğe girişe ve geçiş düzenlemelerine ilişkin olağan şartları belirleyecektir. Euratom Antlaşması ve mevcut Protokollere ilişkin teknik değişiklikler, 2004 yılında HAK’ta karar verildiği üzere, Reform Antlaşması’na eklenen Protokollerle yapılacaktır.

 

3. AB Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma anayasal bir niteliğe sahip olmayacaktır. Antlaşmalarda kullanılan teknik terimler bu değişimi yansıtacaktır: “Anayasa” kavramı kullanılmayacak, “Birlik Dışişleri Bakanı” Birliğin Dış İlişkiler ve Güvenliğe İlişkin Yüksek Temsilcisi olarak adlandırılacak, mevcut “tüzük”, “direktif” ve “karar” kavramları korunacak ve “kanun” ve “çerçeve kanun” kavramları kullanılmayacaktır. Benzer şekilde, değiştirilen Antlaşmalarda bayrak, marş ve motto gibi AB’nin sembollerine ilişkin madde olmayacaktır. AB hukukunun üstünlüğü dikkate alınarak, HAK, Adalet Divanı’nın mevcut içtihat hukukunu hatırlatan bir Deklarasyon kabul edecektir.[1]

 

4. Mevcut Antlaşmalara yapılan değişikliklerin içeriği dikkate alındığında, 2004 yılında HAK’ta karar verilen yenilikler AB Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’ya entegre edilecektir. Üye Devletlerle son 6 ay içinde yapılan görüşmeler sonucunda bu yeniliklerde yapılan değişikliklere aşağıda yer verilmektedir. Bunlar, AB’nin ve Üye Devletlerin ilgili yetkileri ve bunların sınırları, Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’nın özel doğası, ulusal parlamentoların güçlendirilmiş rolü, Temel Haklar Şartı’nın iyileştirilmesi ve bir mekanizma kurulması, cezai konularda polis ve yargı işbirliği alanlarına ilişkin olup, Üye Devletlere belirli konularda ilerleme kabiliyeti sağlarken, diğerlerinin katılmamasına fırsat vermektedir.

 

II. AB ANTLAŞMASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

 

5.  Reform Antlaşması’nın 1. maddesi mevcut AB Antlaşması’nda yapılan değişiklikleri içerecektir.

 

Bu yetkilendirmede aksi belirtilmediği takdirde mevcut Antlaşma metni değiştirilmeyecektir.

6. 2004 yılında HAK’ta varılan anlaşma doğrultusunda, birinci ifadenin metni giriş bölümünde ikinci ifade olarak yer alacaktır.

7. AB Antlaşması 6 başlığa bölünecektir: Ortak Hükümler (I), Demokratik ilkelere ilişkin Hükümler (II), Kurumlara ilişkin Hükümler (III), Geliştirilmiş işbirliğine ilişkin Hükümler (IV), Birliğin Dış faaliyetlerine ilişkin genel hükümler ve Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’na ilişkin spesifik Hükümler (V) ve Sonuç Hükümleri (VI). I. IV. (mevcut VII), V., VI. (mevcut VIII) başlıklar 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan değişikliklerle birlikte mevcut AB Antlaşması’nın yapısına uygundur[2]. Diğer yeni iki başlık (II ve III) 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan yeniliklere yer verir.

Ortak Hükümler (I)

8. Mevcut AB Antlaşması’nın  Birliğin değer ve hedefleri, Birlik ve Üye Devletler arasındaki ilişkiler, Üye Devletlerin haklarının askıya alınmasına ilişkin Maddelerini içeren I. Başlığı, 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan yenilikler doğrultusunda değiştirilecektir (bkz. Ek 1, Başlık I).

9. Temel haklara ilişkin Madde, 2004 yılında HAK’ta varılan anlaşma doğrultusunda, Temel Haklar Şartı’na atıfta bulunarak[3], Şarta bağlayıcı nitelik kazandıracak ve Şartın uygulama kapsamını ortaya koyacaktır.

 10. Yetkileri ilgilendiren temel ilkelere ilişkin Maddede, Birliğin sadece Üye Devletler tarafından Antlaşmalar aracılığıyla kendisine verilen yetkiler dahilinde hareket edebileceği belirtilecektir.

Demokratik ilkelere ilişkin Hükümler (II)  

11. Yeni II. Başlık, 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan demokratik eşitlik, temsili demokrasi, katılımcı demokrasi ve yurttaş girişimine ilişkin hükümleri içerecektir. Ulusal parlamentoların rolü  2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan hükümlere kıyasla daha fazla artırılacaktır (bkz. Ek 1 ve Başlık II ).

Ulusal parlamentolara yasa taslaklarını ve yetki ikamesine ilişkin gerekçeli kararlarını vermeleri için tanınacak süre 6 haftadan 8 haftaya çıkarılacaktır (Ulusal parlamentolar, yetki ikamesi ve oransallığa ilişkin Protokoller de bu doğrultuda değiştirilecektir.)

Ulusal parlamentolarda bir yasa taslağına basit çoğunluğun karşı çıkması halinde, Komisyon’un kanun taslağını yeniden inceleyerek mevcut haliyle kabul etme, değiştirme ya da geri çekmesine imkan verecek şekilde yetki ikamesine ilişkin kontrol mekanizması güçlendirilecektir. Komisyon’un yasayı kabul etmesi halinde, gerekçeli kararında neden yetki ikamesi ilkesine uygun olduğunu  açıklaması gerekecektir. Söz konusu gerekçeli karar, ulusal parlamentoların sunduğu gerekçeli kararlar gibi, yasal usulde değerlendirilmek üzere AB yasa koyucusuna iletilmelidir. Bu, özel bir usulü başlatacaktır:

Olağan yasal usul gereği ilk okuma sonlandırılmadan önce, yasa koyucular (Konsey ve Parlamento), Komisyon’un gerekçeli kararının yanı sıra ulusal parlamentoların çoğu tarafından ifade edilen ve paylaşılan gerekçeleri göz önünde bulundurarak, yasa teklifinin yetki ikamesi ilkesine uygunluğunu değerlendirecektir;
Yasa koyucu, yasa teklifinin yetki ikamesi ilkesine uygun olmadığı görüşündeyse, Konsey üyelerinin %55’i veya Avrupa Parlamentosu’nda sağlanacak oy çokluğuyla, yasa teklifini dikkate almayacaktır (yetki ikamesi ve oransallığa ilişkin Protokoller de bu doğrultuda değiştirilecektir).

Genel yeni bir madde ulusal parlamentoların rolünü yansıtacaktır.

Kurumlara ilişkin hükümler (III)

12. 2004 yılında HAK’ta üzerinde uzlaşmaya varılan kurumsal değişiklikler kısmen AB Antlaşması’na kısmen de AB’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’ya dahil edilecektir. Yeni III. Başlık kurumsal sisteme ilişkin genel bir açıklama sunacak ve mevcut sistemle ilgili şu kurumsal değişiklikleri ortaya koyacaktır: Birlik kurumlarına ilişkin Maddeler, Avrupa Parlamentosu (yeni kompozisyonu), Avrupa Konseyi (bir kuruma dönüştürülmesi[4] ve Başkanlık makamı oluşturulması), Konsey (çifte çoğunluk oy sisteminin yürürlüğe girmesi ve değişikliğe gitme olasılığı da dahil olmak üzere altı aylık Dönem Başkanlığı sisteminde değişiklikler), Avrupa Komisyonu (yeni kompozisyonu ve Komisyon Başkanı’nın rolünün güçlendirilmesi), Dış İlişkiler İçin Birlik Bakanı (yeni bir makam yaratılması, ünvanının Birliğin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasına İlişkin Yüksek Temsilcisi’ne dönüştürülmesi) ve Avrupa Birliği’nin Adalet Divanı.[5]

13. Çifte çoğunluk oy sistemi 2004 yılında HAK’ta karar verildiği gibi, 1 Kasım 2014 tarihinde yürürlüğe girecektir. O zamana kadar mevcut nitelikli çoğunluk sistemi (AT Antlaşması Madde 205(2)) uygulanmaya devam edilecektir. 1 Kasım 2014-31 Mart 2017 arasındaki geçiş döneminde, nitelikli çoğunluk ile alınması gereken kararlarda, herhangi bir Konsey üyesi kararın mevcut AT Antlaşması’nın 205(2). Maddesi’nde tanımlandığı şekliyle, nitelikli çoğunlukla alınmasını talep edebilir.

Buna ek alarak, 31 Mart 2017’ye kadar, nüfusun en az %75’ini ya da üye ülke sayısının en az %75’ini temsil eden Konsey üyelerinin Madde [I-25(2)] belirtildiği gibi, Konsey’in nitelikli çoğunlukla aldığı karara engelleyici azınlık oluşturmaları halinde, 2004 yılındaki HAK’ın Nihai Senedi’ne eklenen Deklarayson no:5’te yer alan taslak Karar’da ilgili mekanizma bulunmaktadır. 1 Nisan 2017 itibarıyla aynı mekanizma uygulanacak, Madde [I-25(2)] uyarınca engelleyici azınlık oluşturmak için gerekli yüzdeler sırasıyla nüfusun en az %55’i ya da üye ülke sayısının en az %55’i olacaktır.

Güçlendirilmiş işbirliğine ilişkin hükümler (IV)

14. Başlık IV (mevcut AB Antlaşması’nda önceki Başlık VII) 2004 yılındaki HAK’ta karar verildiği gibi değiştirilecektir. Güçlendirilmiş işbirliği oluşturmak için gerekli olan asgari Üye Devlet sayısı 9’dur.

Birliğin Dış Faaliyetlerine İlişkin Genel Hükümler ve Ortak Dış ve Güvenlik Politkası’na İlişkin Özel Hükümler (V)

15. Mevcut AB Antlaşması’nda Başlık V’e, 2004 yılındaki HAK’ta karar verildiği gibi, iki Madde içeren genel hükümlere ilişkin yeni birinci Bölüm eklenecektir. Bu maddeler Birliğin dış faaliyetinin ilkeleri ve hedefleri ile bu faaliyetin stratejik çıkarlarını ve hedeflerini belirlemede Avrupa Konseyi’nin rolüne ilişkindir. İkinci bölüm 2004 yılındaki HAK’ta değiştirildiği gibi, mevcut AB Antlaşması’nın V. Başlık’ındaki[6]’ hükümleri içerecektir (Avrupa Dış Faaliyet Hizmeti ve savunma alanında yapılanmış sürekli işbirliği buna dahildir). Bu bölüme, Birliğin uluslararası alandaki faaliyetinin Bölüm 1’de ortaya koyulan ilkeler tarafından yönlendirileceği, hedefleri izleyeceği ve Birliğin dış faaliyetine ilişkin genel hükümler uyarınca yürütüleceğini belirten yeni birinci Madde eklenecektir. Bu bölümde OGSP’nin özel kaide ve kurallara tabi olduğu açıkça belirtilecektir. Ayrıca OGSP alanında kişisel verilerin korunmasına ilişkin özel bir yasal zemin olacaktır.[7]

Nihai Hükümler (VI)

16. Başlık VI (mevcut AB Antlaşması’ndaki eski Başlık VII) 2004 yılındaki HAK’ta kararlaştırıldığı gibi değiştirilecektir. Özellikle Birliğin tüzel kişiliğine[8] ilişkin bir Madde, Birlik’ten isteğe bağlı olarak ayrılmaya ilişkin bir Madde yer alacak ve 48. Madde Antlaşmaların gözden geçirilmesine ilişkin usülleri bir araya getirecek şekilde değiştirilecektir (olağan ve iki tane basitleştirilmiş usül). Bu Madde’nin olağan gözden geçirme usulüne ilişkin paragrafında, Birliğe verilen yetkilerin artırılması ya da azaltılmasına göre Antlaşmaların gözden geçirilebileceği açıkça belirtecektir. Birliğe katılım için uygunluk koşulları ve katılım usüllerine ilişkin 49. Madde’de ilkelere yapılan atfın yerini, Birlik değerlerine yapılan atıf, bu değerlerin birlikte desteklenmesine ilişkin taahhüdün eklenmesi, aynı zamanda Birliğe katılıma ilişkin bir başvuru yapıldığında bunun Avrupa Parlamentosu ve ulusal parlamentolara bildirilmesi zorunluluğu ve Avrupa Konseyi tarafından kabul edilen uygunluk koşullarının (bkz. Ek1, Başlık VI) dikkate alınmasına ilişkin atıf alacaktır. Olağan nihai hüküm de uyarlanacaktır (toprak kapsamı, süre, onaylama ve sahih metin ve çeviriler).[9]

III. AT ANTLAŞMASI’NA EKLER

17. Reform Antlaşması’nın 2. Maddesi, yürürlükte olan ve Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’ya dönüşecek olan AT Antlaşması’nda yapılacak değişiklikleri içerecektir.

18. 2004 yılında HAK’ta belirlenen yenilikler, genel usulde yapılacak spesifik değişiklikler ile Antlaşma’ya dahil edilecektir. Ekler; yetki kategorileri ve alanlarını; nitelikli çoğunluk ile oylama ve ortak karar almanın kapsamını; yasama faaliyetleri ve yasama dışı faaliyetler arasındaki ayırımı; özgürlük, güvenlik ve adalet alanlarına ek hükümleri; dayanışma hükmünü; Avro yönetişiminde ilerlemeleri; sosyal hüküm gibi yatay hükümleri; kamu hizmetleri, uzay, enerji, sivil koruma, insani yardım, halk sağlığı, spor, turizm, taşra bölgeler, idari işbirliği ve mali hükümler (öz kaynaklar, çok yıllı mali çerçeve, yeni bütçe usulü) gibi özel hükümleri kapsamaktadır.

19. 2004 HAK sonuçları ile karşılaştırılarak aşağıdaki değişiklikler sunulacaktır (bkz. Ek 2):

Yeni 1. Madde, Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’nın amacı ve AB Antlaşması ile ilişkisini belirleyecektir. İki Antlaşmanın da aynı yasal değere sahip olduğunu belirtecektir.
 AT Antlaşması’nın başlangıç bölümünde yer alan yetki kategorileri ile ilgili Maddede, Üye Devletlerin yetkilerinin kapsamının Birliğin kendi yetkilerini kullanmadığı alanları kapsayacağı açıkça belirtilecektir.[10]
Faaliyetlerin desteklenmesi, koordinasyonu veya tamamlanması ile ilgili Maddenin giriş cümlesi, Birliğin Üye Devletlerin faaliyetlerini desteklemek, koordine etmek ve tamamlamak amacıyla eylemler yürüttüğü vurgulanacak şekilde değiştirilecektir.
2004 yılında HAK’ta değiştirilen haliyle 18(3). Maddede pasaportlar, kimlik belgeleri, oturma izinleri ve benzer belgeler ile ilgili tedbirlerin kabul edilmesini düzenleyen ifadeler kaldırılarak, bu konuda benzer yasal düzenlemeler içeren özgürlük, güvenlik ve adalet alanındaki sınır kontrolleri Başlıklı Maddeye devredilecektir.
2004 yılında HAK’ta değiştirilen haliyle 20. Maddenin (diplomatik koruma ve konsolosluk korunması) yasal gerekçesi, işbirliği ve koordinasyon tedbirlerini düzenleyen direktifleri kapsayacak şekilde değiştirilecektir.
2004 yılında HAK’ta değiştirilen haliyle 286. Maddeye (kişisel verilerin korunması) bir alt paragraf eklenerek, bu Madde uyarınca kabul edilen kuralların, ODGP Başlığında bahsedilecek bu konuya özgü yasal temele dayanarak alınan kararlara halel getirmeyeceği ifade edilecektir (HAK ayrıca kişisel verilerin korunması ile ilgili olarak; cezai durumlarda polis ve yargı işbirliği ile ilgili alanları, ayrıca ilgili Protokollere bu hükümlerin Üye Devletler tarafından uygulanabilirliğini ortaya koyan ifadeler eklenmesini düzenleyen bir deklarasyon yayımlayacaktır).
 42. Madde’ye (sigorta sürelerinin toplanması ve sosyal güvenlik haklarının ihraç edilmesi), Avrupa Konseyi’nin 4 ay içerisinde (bkz.  Ek 2. kısım 1) harekete geçmemesi sonucu ödeme sisteminde prosedürün duraksayacağına yönelik bir ekleme yapılacaktır[11].
2004 HAK’ta değiştirildiği üzere 60. Madde (terörizmle mücadelede mal varlıklarının dondurulması) Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Başlığının genel hükümler Bölümü’nün sonuna taşınacaktır.
Genel ekonomik çıkarlara yönelik hizmetler konusunda (bkz. 2004 yılında HAK’ta düzeltilmiş şekli ile Madde 16) Antlaşmalar’a bir protokol eklenecektir[12].
Özgürlük, Güvenlik ve Adalet alanında uygulanan genel hükümler Bölümü’ne, ulusal güvenlik konusunda üye ülkelerin işbirliği ve eşgüdümü ile ilgili bir hüküm eklenecektir (bkz. Ek 2. kısım 2(a)).
Yargı işbirliği Bölümü’nün medeni hukuk alanında, söz konusu işbirliğine ilişkin Madde’nin 3. paragrafı, 2004 HAK’ta kararlaştırıldığı üzere, aile hukukunda ulusal parlamentolara bir “geçiş” rolü vermek üzere değiştirilecektir (bkz. Ek 2. kısım 2(b)) .
Yargı işbirliği Bölümü’nün ceza hukuku alanında ve polis işbirliği Bölümü’nde, 2004 yılında HAK’ta değiştirildiği üzere, yargı kararlarının karşılıklı olarak tanınması, ceza gerektiren suçlar ve yaptırımların tanımı, Avrupa Kamu Savcısı, polis işbirliği hakkındaki Maddeler’de diğerlerinin katılımını zorunlu kılmamakla birlikte Üye Devletlerin bu alanda daha fazla önlem alabilmesine yönelik yeni bir mekanizma oluşturulacaktır (bkz. Ek 2. kısım 2(c) (d)). Ayrıca, Birleşik Krallık ve İrlanda’nın durumuna ilişkin Protokol’ün kapsamı (1997), Birleşik Krallık’ı aynı koşullarla içerecek şekilde, cezai konularda yargı ve polis işbirliğine genişletilecektir. Bu genişletme, Schengen’i oluşturan önlemlerin ve mevcut önlemlerde yapılan değişikliklerle ilgili olarak Protokol’ün uygulanmasına da yönelik olabilecektir. Bu genişletmede, Birleşik Krallık’ın mevcut Birlik müktesebatında söz konusu alanlardaki pozisyonu göz önünde bulundurulacaktır. İrlanda, genişletmenin yapılması öncesinde pozisyonunu belirleyecektir.
100. Madde’ye (bazı ürünlerin arzında çeşitli zorlukların oluşması durumundaki önlemler), Üye Devletler arasındaki dayanışma ruhu ve özellikle enerji konusunda bazı ürünlerin arzındaki zorluklara ilişkin atıf eklenecektir (bkz. Ek 2. kısım 3).
152. Madde (kamu sağlığı), sağlığa yönelik sınırötesi ciddi tehditlere ilişkin izleme, erken uyarı ve mücadele hakkındaki önlemleri kapsayan (d) paragrafı, 2004 yılında HAK’ta değiştirildiği üzere, teşvik edici önlemler alınmasına ilişkin paragrafa aktarılacaktır. (HAK ayrıca, tıbbi ürün ve malzemelerin kalite ve güvenlik standartlarına ilişkin önlemlerin İç Pazar yönünü netleştiren bir deklarasyon kabul edecektir).
Avrupa uzay politikasına ilişkin Madde’de, 2004 yılında HAK’ta değiştirildiği üzere, Üye Devletlerin kanun ve düzenlemelerini alınan önlemlere uyumlaştırmasının gerekmeyeceği belirtilecektir.
174. Madde’de (çevre), 2004 yılında HAK’ta değiştirildiği üzere, uluslararası düzeyde iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik önlemler alınması gereği özellikle belirtilecektir.
Enerji konusundaki Madde’de, 2004 HAK’ta kararlaştırıldığı üzere, üye ülkeler arasındaki dayanışma ruhuna atfın (bkz. Ek 2. kısım 5) yanı sıra enerji ağlarının geliştirilmesine yönelik yeni bir paragraf (d) eklenecektir.
Birliğin dış faaliyetlerine ilişkin Kısmın başına, Birliğin uluslararası arenada gerçekleştirdiği faaliyetlerin, ilkeler ve hedeflerin yanı sıra, Avrupa Birliği’ni Kuran Antlaşma’nın V. Başlığı’nın 1. Bölümü’nde belirtilen Birliğin dış faaliyetlerine ilişkin genel hükümler doğrultusunda yürütüleceğine yönelik bir Madde eklenecektir.
Uluslararası anlaşmaların yapılmasına ilişkin usul hakkındaki Madde’ye, Birliğin AİHS’ye katılımı ile ilgili anlaşmanın Konsey tarafından, Üye Devletlerin oybirliği ve onayıyla imzalanacağı eklenecektir.
229 A Maddesi (Avrupa fikri mülkiyet haklarına ilişkin uyuşmazlıklara yönelik Avrupa Adalet Divanı kararlarının genişletilmesi) değişmeden kalacaktır.
249. Madde’de (AB yasalarının tanımı: tüzük, direktif ve karar), Birliğin yasal işlemlerine ilişkin yeni 1. Bölüm’de, kararın tanımı 2004 yılında HAK’ta uzlaşıldığı şekliyle uyumlaştırılacaktır.
2004 yılında HAK’ta üzerinde uzlaşılan yenilikler, “kanun” ve “çerçeve kanun” isimlendirmelerinin iptal edilmesinin bir sonucu olarak, yasamaya ilişkin olan ve olmayan ile bu ayrımın sonuçları korunarak uyumlaştırılacaktır. Buna uygun olarak, 249. Madde’den sonra sırasıyla, yasama usulüne uygun olarak kabul edilenler, delege edilmiş olanlar ve uygulamaya dönük olanlarla ilgili olmak üzere üç Madde eklenecektir. Yasal düzenlemelerde, (tüzük, direktif ve karar) yasama usulüne uygun olarak (usule göre veya özel olarak) kabul edilen düzenlemelerin “yasal düzenlemeler” olduğu belirtecektir. Maddelerdeki delege edilmiş olanlar ve uygulamaya dönük olanlarla ilgili terminoloji, 2004 yılında HAK’ta uzlaşıldığı üzere kabul edilecektir
 308. maddeye (esneklik maddesi), 2004 yılında HAK’ta karar verildiği gibi, bu Maddenin ODGP’ye ait hedeflere erişilmesi için zemin oluşturamayacağı ve bu Madde uyarınca kabul edilen herhangi bir hukuki fiilin Madde’de [III-308, ikinci altparagraf][13] belirlenen sınırlara uymasının zorunlu olduğunu belirten yeni bir paragraf eklenecektir.
308. Maddeyi takiben, 2004 yılında HAK’ta karar verildiği gibi, basitleştirilmiş gözden geçirme usulünün kapsamadığı yasal zeminlere istisna getiren bir Madde eklenecektir.

20. Buna ek olarak, 2004 yılında HAK’ta karar verilen bazı hükümler AB’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’ya aktarılacaktır (bkz. Ek 2, Bölüm B’deki liste).

IV. PROTOKOLLER VE EURATOM ANTLAŞMASI

20. 2004 yılında HAK’ta karar verilen yeni Protokoller[14] mevcut Antlaşmalara eklenecektir (Ulusal Parlamentoların AB’deki Rolüne İlişkin Protokol, İkincillik ve Oransallık İlkelerinin Uygulanmasına İlişkin Protokol, Avro Grubu’na İlişkin Protokol, Savunma Alanında Daimi Yapısal İşbirliğine İlişkin Protokol ve Birliğin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Katılımına İlişkin Protokol).

21. Reform Antlaşması’na eklenecek bir Protokol, 2004 yılında HAK’ta karar verildiği gibi, mevcut Protokolleri değiştirecektir (10 Protokolün iptal edilmesi dahil).

22. Reform Antlaşması’na eklenecek bir Protokol, 2004 yılında HAK’ta karar verildiği gibi, Euratom Antlaşması’nda gerekli teknik değişiklikleri yapacaktır.

V. DEKLARASYONLAR

23. Mevcut yetkilendirmede atıfta bulunulan Deklarasyonlara ek olarak, 2004 HAK’ında karar verilen Deklarasyonlar da, mevcut HAK’ta ele alınan hüküm ve protokollerle ilgili olduğu ölçüde, kabul edilecektir.

EK 1:   AB KURUCU ANTLAŞMASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

Başlık 1 – Ortak Hükümler

1) Aşağıdaki metnin AB Kurucu Antlaşması’nın dibace bölümüne ikinci paragraf olarak eklenmesi*[15]:

“İhlal edilemez ve vazgeçilemez olan insan hakları, özgürlük, demokrasi, eşitlik ve hukukun üstünlüğü gibi evrensel değerlerin kaynağı olan Avrupa’nın kültürel, dinsel ve hümanist mirasından İLHAM ALMAK,”

2) 1. Maddeye, aşağıdaki cümlelerin eklenmesi:

Birinci alt paragrafın sonuna : “Üye Ülkelerin ortak amaçlarına ulaşmak için yetki devri yaptıkları bu konuda...”

Son alt paragraf şununla değiştirilecektir: “Birlik işbu Antlaşma ve Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma üzerinde temellenecektir. Bu, Avrupa Topluluğu’nun yerini alacaktır.”

2. mükerrer: Birliğin değerleri hakkında 2 numaralı bir maddenin koyulması.*

3) Birliğin amaçlarına ilişkin 2. Madde’nin 3. Madde olarak yeniden numaralandırılması ve aşağıdaki metinle değiştirilmesi[16]:

“1. Birliğin amacı barışı, değerlerini ve halklarının refahını artırmaktır.

2. Birlik vatandaşlarına; dış sınırların denetlenmesi, sığınma, göç, suçun önlenmesi ve suçla mücadeleye ilişkin gerekli önlemleri almakla birlikte, kişilerin serbest dolaşımının garanti altına alındığı, iç sınırları olmayan bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanı sunacaktır.

3. Birlik bir iç pazar kuracaktır. Birlik Avrupa’nın; dengeli ekonomik büyüme ve fiyat istikrarı, tam istihdam ve sosyal gelişmeyi amaçlayan yüksek rekabet gücüne sahip bir sosyal piyasa ekonomisi ve çevre kalitesinin yüksek seviyede korunması ve iyileştirilmesi üzerine kurulu sürdürülebilir kalkınması için çalışacaktır. Bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi geliştirecektir.

Sosyal dışlanma ve ayrımcılıkla mücadele edecek; sosyal adalet ve korumayı, kadın-erkek eşitliğini, kuşaklar arası dayanışmayı ve çocuk haklarının korunmasını geliştirecektir.

Ekonomik, sosyal ve bölgesel uyumu ve Üye Ülkeler arasındaki dayanışmayı geliştirecektir.

Zengin kültürel ve dilbilimsel çeşitliliğine saygı gösterecek ve Avrupa’nın kültürel mirasının korunmasını ve geliştirilmesini sağlayacaktır.

4. Birlik, dünya ile olan ilişkilerinde değerlerini ve çıkarlarını savunacak ve geliştirecek, vatandaşlarının korunmasına katkı sağlayacaktır. Barışa, güvenliğe, dünyanın sürdürülebilir kalkınmasına, uluslararası dayanışmaya ve karşılıklı saygıya, serbest ve adil ticarete, yoksulluğun ortadan kaldırılmasına ve insan haklarının özellikle de çocuk haklarının korunmasına, Birleşmiş Milletler Şartı’nın ilkeleri dahil uluslararası hukuka sıkı sıkıya riayet etmeye ve geliştirmeye katkı sağlayacaktır.

5. Birlik amaçlarını Antlaşmalarla verilen yetkiler çerçevesinde uygun araçlarla gerçekleştirmeye çalışacaktır.”

4) 3. Madde’nin, aşağıdaki metnin başlangıç kısmına gelecek şekilde ve şu andaki 1. paragrafın sonuna bir cümle eklenerek, Birlik ve Üye Devletler* arasındaki ilişkilere ilişkin bir 4. Madde ile değiştirilmesi:

“1. I-11. Madde uyarınca, Antlaşmalarla Birliğe devredilmeyen yetkiler Üye Devletlerde kalacaktır.

2. Birlik, Üye Devletlerin Antlaşmalar önündeki eşitliğine ve temel yapılarında yer alan, siyasi ve anayasal, bölgesel ve yerel yönetimleri de kapsayacak şekilde ulusal kimliklerine saygı gösterecektir. Birlik, Üye Devletlerin toprak bütünlüğü de dahil olmak üzere temel devlet fonksiyonlarına, hukuk ve düzenin korunmasına, ulusal güvenliğin sağlanmasına saygı gösterecektir. Özellikle ulusal güvenlik, her Üye Devletin münhasır sorumluluğu altındadır.

(mevcut 2. paragraf 3 olarak numaralandırılmıştır)”.

5) Temel haklara ilişkin 6. maddenin aşağıdaki şekilde değiştirilmesi:[17] [18] [19] [20]

“1. Birlik, 7 Aralık 2000 tarihli Temel Haklar Şartı’nda belirlenen, [ 2007[21]] tarihinde uyarlanan şekliyle ve Antlaşmalarla aynı değere sahip olan haklar, özgürlükler ve ilkeleri tanır.

Şartın hükümleri, hiçbir koşulda Birliğin antlaşmalarda tanımlanan yetkilerini genişletmeyecektir.

Şarttaki haklar, özgürlükler ve ilkeler, Şartın yorumlanışına ilişkin VII. Başlık’taki genel hükümler ve Şarttaki maddelerin kaynağına ilişkin açıklamalar uyarınca yorumlanacaktır.

2. Birlik, İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi’ne katılacaktır. Söz konusu katılım Birliğin Antlaşmalarda belirtilen yetkilerini etkilemeyecektir.

3. İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi ile teminat altına alınan ve üye devletlerin anayasal uygulamalarından kaynaklanan temel haklar Birliğin genel ilkelerini oluşturacaktır.

6) Birlik ve komşularına  mükerrer 7. maddesinin ilave edilmesi. *

Başlık II- Demokratik ilkelere ilişkin hükümler

7) Birlik içinde Ulusal Parlamentoların rolüne ilişkin yeni bir maddenin eklenmesi aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:

“Ulusal parlamentolar Birliğin iyi işlemesine aktif olarak şu şekillerde katkıda bulunurlar:

a) Birliğin kurumları tarafından bilgilendirilerek ve Avrupa Birliği’nde ulusal parlamentoların rolüne ilişkin Protokole göre kendilerine gönderilen taslak hukuki metinlere sahip bulunarak;

b) Yetki ikamesi ve oransallık ilkelerinin uygulanmasına ilişkin Protokolde belirlenen usuller uyarınca yetki ikamesi ilkesine uyulduğu görülerek;

c) Özgürlük, güvenlik ve adalet alanı çerçevesinde, [III-260]. madde uyarınca, bu alanda Birliğin politikalarının uygulanmasını değerlendirme mekanizmalarında yer alarak ve  Europol’un siyasi kontrolü içinde bulunarak ve [III-276 ve III-273]. maddeler uyarınca Eurojust’ın faaliyetlerinin değerlendirilmesinde yer alarak;

d) [IV-443 ve IV-444]. maddeler uyarınca, Antlaşmaların gözden geçirme usullerinde yer alarak;

e) [49.] madde uyarınca Birliğe üyelik başvurularından haberdar olarak;

f) Avrupa Birliği’nde ulusal parlamentoların rolüne ilişkin Protokol uyarınca, ulusal parlamentolar ile Avrupa Parlamentosu arasında parlamentolar arası işbirliğinde bulunarak.”

Başlık V- Birliğin Dış Faaliyetlerine İlişkin Genel Hükümler ve Ortak Dış ve Güvenlik Politikasına İlişkin Özel Hükümler       

8) 11. maddede 1. paragrafın aşağıdaki şekilde eklenmesi ( 1. paragrafın mevcut metni silinmiştir):[22]

1. Ortak dış ve güvenlik politikası konularında Birliğin yetki alanı, ortak güvenliğe götürebilecek ortak güvenlik politikası çerçevesinin aşamalı olarak oluşturulması da dahil olmak üzere, dış politikanın bütün alanlarını kapsayacaktır.

Ortak dış ve güvenlik politikası özel usullere tabidir. Avrupa Konseyi tarafından, Antlaşmalarda aksi belirtilmedikçe oybirliğiyle hareket edilerek tanımlanacak ve uygulanacaktır. Kanunların kabul edilmesi bunun dışındadır. Antlaşmalar uyarınca ortak dış ve güvenlik politikası, Birliğin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasına İlişkin Yüksek Temsilcisi ve üye ülkeler tarafından uygulamaya geçirilecektir. Bu alanda Avrupa Parlamentosu ve Komisyon’un rolü Antlaşmalar tarafından belirlenmiştir. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın, [III.308]. maddeye uygunluğun gözetilmesi yetkisi ve III-376. madde ikinci alt paragrafında belirtilen bazı kararların geçerliliğinin gözden geçirilmesine ilişkin yetkisi haricinde, bu hükümlere ilişkin yargı yetkisi olmayacaktır.”

Başlık VI.-Nihai Hükümler

9. 49. Madde, birinci alt paragrafta, yeni bir son cümlenin eklenmesi, ikinci alt paragrafın değişmeden kalması:

“Madde 49

Uygunluk şartları ve Birliğe katılım usulü

2. Madde’de atıfta bulunulan değerlere saygı gösteren ve bunların geliştirilmesine bağlı olan herhangi bir Avrupa devleti Birlik üyesi olabilir. Avrupa Parlamentosu ve ulusal Parlamentolar bu başvuru hakkında bilgilendirilir. Başvuran ülke başvurusunu, Konsey’e iletir, Konsey Komisyon’a danıştıktan ve mutlak çoğunlukla Avrupa Parlamentosu’nun onayını aldıktan sonra oybirliğiyle karar verir. Avrupa Konseyi tarafından kararlaştırılan uygunluk şartları dikkate alınacaktır.”

EK 2*[23]

Bu Ekin amacı gerekli olduğu durumlarda metnin tam yazılışına (A) ve belirli hükümlerinin metindeki yerlerine açıklık getirmektir.

AT ANTLAŞMASI’NA YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER

A. Değişikliklerin 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan sonuçlar ile karşılaştırılması

1) Madde 42’ye, sonuna aşağıdaki kısım gelmek suretiyle, 2004 yılında HAK’ta üzerinde anlaşılan değişikliklerin eklenmesi:

“Konsey üyeleri, ilk alt paragrafta bahsi geçen bir taslak kanunun, sosyal güvenlik sistemlerinin kapsamı, maliyeti ve mali yapısını da içeren önemli özelliklerini etkileyeceğini veya bahse konu sosyal sitemin mali dengesini etkileyeceğini düşünürse, konunun Avrupa Konseyi’ne yönlendirilmesini talep edebilirler. Bu durumda, normal yasama süreci dondurulur. Bu dondurma kararından sonra dört ay içinde ve konu tartışıldıktan sonra Avrupa Konseyi:

taslağı normal yasama sürecini dondurma kararını kaldırması için Konsey’e gönderebilir veya
faaliyete geçmeyebilir veya Komisyon’un yeni bir öneri sunmasını talep edebilir; bu durumda ilk öneri kabul edilmemiş sayılır.”

2) 2004 yılında HAK’ta üzerinde uzlaşıldığı üzere IV. Başlığın özgürlük, güvenlik ve adalet alanında*; 1. Başlık (genel hükümler), 2. Başlık (sınır kontrolleri, sığınma ve göç politikaları), 3. Başlık (sivil konularda yargı işbirliği), 4. Başlık (cezai konularda yargı işbirliği) ve 5. Başlık (polis işbirliği) konularını içeren yeni bir Başlık ile değiştirilmesi.

1. Başlıkta (genel hükümler), ilgili maddeye [Madde III-262] aşağıdaki yeni ikinci alt paragrafın eklenmesi:

“İdarelerinin ulusal güvenliğin korunmasından sorumlu yetkili birimleri arasında işbirliği ve eşgüdüm mekanizmaları oluşturulması üye devletlerin isteğine ve sorumluğunda bırakılacaktır.”

3. Başlıkta (medeni konularda yargı işbirliği), [Madde III-269] 3. paragrafın aşağıdaki ile değiştirilmesi:

3. 2. paragrafa halel getirmeksizin, aile hukukuna ilişkin sınır ötesi etkiye sahip hükümler Konsey tarafından özel bir yasama sürecine göre oluşturulacaktır. Konsey, Avrupa Parlamentosu’na danıştıktan sonra oybirliği ile hareket edecektir.

Konsey, Komisyon teklifi üzerine, aile hukukunun sınır ötesi etkiye sahip ve normal yasama süreci ile kabul edilen kanunlara tabi bölümlerine ilişkin karar alabilecektir. Konsey, Avrupa Parlamentosu’na danıştıktan sonra oybirliği ile hareket edecektir.

İkinci alt paragrafta işaret edilen öneri ulusal Parlamentolara bildirilecektir. Bu bildiriden itibaren 6 ay içersinde herhangi bir ulusal Parlamentonun öneriye karşı olduğunu bildirmesi halinde, ikinci alt paragrafta bahsedilen karar kabul edilmeyecektir. Herhangi bir muhalefet olmaması halinde, Konsey kararı kabul edebilecektir.

4. Başlıkta (cezai konularda yargı işbirliği) sırasıyla [Madde III-270] 3. ve [Madde III-271] 4. paragrafların aşağıdaki ile değiştirilmesi:

“3. Konsey üyeleri, ilgili paragraflarda [III-270’in ikinci paragrafı] [III-271’in 1 ve 2’nci paragrafı] bahsi geçen bir taslak kanunun, cezai adalet sistemlerinin temel özelliklerini etkileyeceğini düşünürlerse, konunun Avrupa Konseyi’ne yönlendirilmesini talep edebilirler. Bu durumda, normal yasama süreci dondurulur. Bu dondurma kararından sonra dört ay içinde, konu tartışıldıktan sonra ve görüş birliği oluşması durumunda Avrupa Konseyi normal yasama sürecini dondurma kararını kaldırması için taslağı tekrar Konsey’e gönderecektir.

Anlaşmazlık halinde aynı süre içinde, üye devletlerin en az üçte birinin ilgili taslak direktif temelinde geliştirilmiş işbirliğine gitmeyi istemesi durumunda Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon bu karardan haberdar edilecektir. Bu durumda ilgili maddeler [I-44(2)] ve [III-419(1). Maddeler] çerçevesinde güçlendirilmiş işbirliği izni verilir ve güçlendirilmiş işbirliği hükümleri yürürlüğe girer.”

4. Başlıkta (cezai konularda yargı işbirliği) ve 5. Bölümlerin (polis işbirliği) sırasıyla birinci [III-274] ve üçüncü [Madde III-275] paragraflarına aşağıdaki yeni alt paragrafın eklenmesi:

“Konsey’de oybirliğinin sağlanamaması durumunda üye devletlerin en az üçte birinden oluşan bir grup taslağın (tüzük/önlemler) Avrupa Konseyi’ne yönlendirilmesini talep edebilirler. Bu durumda, normal yasama süreci dondurulur. Konu tartışıldıktan sonra ve görüş birliği oluşması durumunda, bu dondurma kararından sonraki dört ay içinde, Avrupa Konseyi taslağı kabul etmek üzere tekrar Konsey’e gönderecektir.

Anlaşmazlık halinde aynı süre içinde, üye devletlerin en az üçte birinin ilgili taslak direktif [tüzük ve önlemler] temelinde geliştirilmiş işbirliğine gitmeyi istemesi durumunda Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon bu karardan haberdar edilecektir. Bu durumda  ilgili maddeler [I-44(2)] ve [III-419(1). Maddeler] çerçevesinde güçlendirilmiş işbirliği izni verilir ve güçlendirilmiş işbirliği hükümleri yürürlüğe girer.”

[sadece III-275(3)’te: “İkinci ve üçüncü alt paragraflarda belirtilen özel süreç Schengen müktesebatı çerçevesinde çıkarılan kanunlara uygulanmayacaktır.”].

3) Madde 100’de, 1. paragrafın aşağıdaki ile değiştirilmesi:

“1. Antlaşmalarda ortaya koyulan diğer süreçlere halel getirmeksizin, Konsey, Komisyon önerisi üzerine, üye devletlerle dayanışma ruhu içerisinde, başta enerji alanında olmak üzere belirli ürünlerin arzında büyük zorlukların ortaya çıkması halinde, ekonomik duruma ilişkin karar alabilecektir.

4) XIX. Başlıkta (çevre), Madde 174’ün son bölümünün aşağıdaki ile değiştirilerek 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılan değişikliklerin eklenmesi:

“- başta iklim değişikliği ile mücadele olmak üzere bölgesel ve küresel çevre sorunları ile başa çıkmak  üzere uluslararası düzeyde tedbirlerin teşvik edilmesi”

5) 2004 yılında HAK’ta kararlaştırıldığı üzere Madde [III-256]’nin 1. paragrafındaki giriş cümlesinin aşağıdaki ile değiştirilerek enerjiye ilişkin yeni bir Başlık eklenmesi:

“ 1. iç pazarın oluşturulması ve işlemesi çerçevesinde ve çevrenin korunması ile iyileştirilmesine ilişkin olarak, Birliğin enerji politikası, üye devletler arasında dayanışma ruhu içerisinde şunları amaçlayacaktır: (...)”

B. Belirli hükümlerin yerlerine açıklık getirilmesi*

6) Kiliselerin ve dini olmayan kurumların statüsü (genel uygulama hükümlerine ilişkin II. Başlığın sonu);

7) Birlik vatandaşlığı (Bölüm İki);

8) Vatandaşların insiyatifinin sunulmasına ilişkin düzenlemelerin kabul edilmesinin yasal temeli [I-47(4)] (Madde 27’nin başlangıcı);

9) Birlik kurumları, organları, büroları, ve ajanslarının işlemlerinin şeffaflığı (Madde 255, İkinci Bölüme alındı);

10) Sosyal ortaklar ve sosyal diyalog (sosyal politika Başlığının başı);

11) Dayanışma maddesi (Dış Faaliyetler Bölümünde  yeni VII. Başlık);

12) Avrupa Ombudsmanı (Madde 195);

13) Konsey’deki nitelikli çoğunluk oylamasına yönelik kuralların Avrupa Konseyi’nde de uygulanmasına ilişkin hüküm (Avrupa Konseyi’ne ilişkin yeni Kısım 1mükerrerdeki[Madde I-25(3)];

14) Konsey yapılanmasına ilişkin listenin [Madde I-24 (4)] ve bu yapılanmanın başkanlığına ilişkin kararın [Madde I-24(7)] kabul edilmesine ilişkin yasal temeller ve Konsey’in Komisyon teklifine dayanarak hareket etmediği durumlarda Madde 205(2)’nin nitelikli oy çokluğu kuralı ile değiştirilmesi [Madde I-25(2)] (Konsey’e ilişkin Kısım 2);

15) Komisyon’un oluşturulması için rotasyon sisteminin kabul edilmesine ilişkin yasal temel [Madde I-26(6)(a) ve (b)] (Komisyon’a ilişkin Kısım 3);

16) Avrupa Merkez Bankası (Bölüm Beş’te Kısım 4. mükerrer);

17) Sayıştay (Bölüm Beş’te Kısım 5);

18) Birliğin Danışma Organları (Bölüm Beş’te Başlık 3 ve 4);

19) Mali Hükümlere ilişkin özel Başlık II (Birliğin öz kaynakları, çok yıllı mali çerçeve, Birliğin yıllık bütçesi, bütçenin uygulanması ve serbest bırakılması, ortak hükümler ve sahtecilikle mücadele edilmesine ilişkin bölümler);

20) AB Antlaşması’nda Başlık III ile Madde 27A’nın 27E’ye ve Madde 40’ın 40B’ye dönüştürülmesi de dahil güçlendirilmiş işbirliğine ilişkin hükümler ve oylama düzenlemeleri hakkında detaylar [Madde I-44(3)];

21) Madde 309’un Birlik üyeliğinden kaynaklanan bazı hakların askıya alınması durumunda oy kullanma kurallarının detaylarıyla birlikte değiştirilmesi [Madde I-59(5) ve (6)];

22) Genel ve Son Hükümler’e toprak kapsamının detaylarının eklenmesi [Madde IV-440(2)’den (7)’ye].

[1] AB hukukunun üstünlüğü AB Antlaşması’nda tekrarlanmayacak ve HAK şu Deklarasyon üzerinde anlaşmaya varacaktır: “Konferans, Adalet Divanı’nın istikrarlı içtihat hukuku uyarınca, Antlaşmaların ve Birlik tarafından Antlaşmalara dayanarak kabul edilen hukukun, söz konusu içtihat hukukunda belirlenen şartlar altında, Üye Devletlerin hukukları üzerinde üstün olduğunu hatırlatır” Buna ek olarak, Konsey’in Hukuk Hizmetleri bölümünün görüşü (580/07) Konferans’ın Nihai Senedi’ne eklenecektir.

[2] Cezai konularda polis ve yargı işbirliğine ilişkin VI. Başlığın içeriği, Birliğin İşleyişine İlişkin Antlaşma’da özgürlük, güvenlik ve adalet başlığında yer alacaktır, bkz. “ AT Antlaşması’nda yapılan değişiklikler”. 

[3] Bu nedenle, Temel Haklar Şartı’nın metni Antlaşmalara dahil edilmeyecektir.

[4] Oy verme şekilleri de dahil

[5] Bazı hükümlerin birleşmesinden dolayı bazı uyumlaştırmalar olacaktır.

[6] HAK şu Deklarasyonu kabul edecektir: “Konferans, Birliğin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasına İlişkin Yüksek Temsilciliği makamının oluşturulması ve Dış Faaliyet Hizmeti’nin oluşturulması da dahil olmak üzere Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’nı kapsayan Avrupa Birliği Antlaşması’nın hükümlerinin Üye Devletlerin kendi dış politikalarını oluşturma ve yürütme ile üçüncü ülkelerdeki ve uluslararası organizasyonlardaki temsillerine ilişkin mevcut sorumluluklarını etkilemeyeceğinin altını çizer.

Konferans aynı zamanda Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası’nı yürüten hükümlerin üye ülkelerin kendi güvenlik ve savunma politikalarının özel yapısına halel getirmeyeceğini hatırlatır.

Konferans, AB ve Üye Devletlerin, başta Güvenlik Konseyi’nin ve üyelerinin öncelikli sorumluluğu olan uluslararası barışın ve güvenliğin sağlanması olmak üzere Birleşmiş Milletler Şartı’nın hükümleri ile bağlı olmayı sürdüreceklerini vurgular.”

[7] ODGP ile AGSP alanlarındaki faaliyetlerin yürütülmesi sırasında Üye Devletlerce bu verilerin işlenmesi ve taşınması hususunda.

[8] HAK şu Deklarasyonu kabul edecektir: “ Konferans, Avrupa Birliği’nin tüzel kişiliğinin olduğu gerçeğinin, Birliğe herhangi bir şekilde üye ülkelere Antlaşmalarda verilen yetkilerin ötesinde hareket etme ya da yasama hakkı tanımadığını teyit etmektedir.

[9] 2004 yılındaki HAK’ta ODGP Bölümünde değiştirildiği gibi AB Antlaşması’nın 41., 42., 46. ve 50. Maddeleri kaldırılacak; Madde 47 bunların yerine koyulacaktır.

[10] (a) HAK aşağıdaki Deklarasyon üzerinde anlaşacaktır: “Konferans, Avrupa Birliği Antlaşması’nda belirlenen Birlik ile Üye Devletler arasında yetkilerin bölüşümü sistemi uyarınca, Antlaşmalar ile Birliğe yetki tanınmayan alanlarda Üye Devletlerin yetkili olduğunun altını çizer.

Antlaşmaların Birliğin yetkilerini Üye Devletlerle paylaşmasını öngördüğü belirli alanlarda Üye Devletlerin yetkilerinin kapsamı, Birliğin yetkilerini kullanmadığı veya kullanmayı durdurduğu alanlarla sınırlı olacaktır. İkinci durum, ilgili AB kurumlarının, özellikle yetki ikamesi ve orantılılık ilkelerinin gözetilmesine yönelik olarak  bir yasama faaliyetini yürürlükten kaldırması halinde ortaya çıkar. Konsey, bir veya daha fazla Üyesinin (Üye Devlet temsilcileri) ve 208. Madde uyarınca Komisyon’un, bir yasama faaliyetinin yürürlükten kaldırılmasına yönelik teklif sunmasını isteyebilir.

Aynı şekilde, Avrupa Birliği Antlaşması’nın [IV-443]. Maddesi ile düzenlenen olağan gözden geçirme usulleri uyarınca Hükümetlerarası Konferans’ta bir araya gelen hükümet temsilcileri Birliğin kurucu Antlaşmalarının, bu Antlaşmalarda Birliğe tanınan yetkilerin artırılması veya azaltılması amacıyla değiştirilmesine karar verebileceklerdir.”

 (b) Aşağıdaki Protokol Antlaşmalara eklenecektir:

“Paylaşılan yetkilere ilişkin [I-12(2)]. Madde uyarınca Birlik, belirli bir alanda eylemde bulunmuşsa, bu yetki kullanımı sadece Birlik eylemlerine ilişkin unsurları kapsayacak, bütün alanı etkilemeyecektir.”

[11] HAK bu Madde ile ilgili olarak bir Deklarasyon eklenmesine karar verecektir: “bu durumda Konferans, Madde [I-21 (4)]’ye uygun olarak Avrupa Konseyi’ne uzlaşma ile karar verme çağrısında bulunur”.

[12] Aşağıdaki Protokol Antlaşmalara eklenecektir:

“Genel çıkarlara yönelik hizmetlere ilişkin Protokol

Genel çıkarlara yönelik hizmetlerin önemini vurgulamak isteyen Sözleşme tarafları,

Aşağıdaki yorumlayıcı hükümlerin Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’ya eklenmesine karar verir:

Madde 1

AT Antlaşması 16. Madde tanımı çerçevesinde genel ekonomik çıkarlara yönelik hizmetlere ilişkin  Birliğin paylaşılan değerleri özellikle şunları içermektedir:

- ulusal, bölgesel ve yerel otoritelerin genel ekonomik çıkarlara yönelik hizmetlerin, mümkün olduğunca kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda sağlanması, işletilmesi ve düzenlenmesi konusunda temel rolü ve geniş takdir yetkisi;

- değişik genel ekonomik çıkarlara yönelik hizmetler arasındaki farklılıklar ve değişik coğrafi, sosyal ve kültürel durumlardan kaynaklanan, kullanıcıların ihtiyaç ve tercihleri arasındaki farklılıklar;

- yüksek düzey kalite, güvenlik ve mali olarak karşılanabilirlik, kullanıcı haklarına ilişkin evrensel erişimin teşvik edilmesi ve eşit muamele;

Madde 2

Antlaşmaların hükümleri, genel ekonomik çıkarlara yönelik hizmetlerin sağlanması, işletilmesi ve organize edilmesine ilişkin üye ülkelerin yetkilerini hiçbir şekilde etkilemeyecektir”.

[13] HAK bu Madde’ye ilişkin olarak iki Deklarasyon kabul edecektir:

1) “Konferans, 308. Madde’de atıfta bulunulan Birlik hedeflerinin, Antlaşma’nın III. Bölüm, V. Başlığı altında yer alan dış faaliyetler bağlamında, [I-3(2) ve (3)]. Maddede ve [I-3(4)] Maddede belirtilen hedeflere işaret ettiğini deklare eder. Bu nedenle, 308. Maddeye dayanan herhangi bir fiilin sadece [I-3(1)]. Maddede belirtilen hedefleri takip edebileceğine ilişkin istisna getirilmiştir. Bu bağlamda Konferans, [I-40(6)]. Madde uyarınca, Ortak Dış ve Güvenlik Politikası alanında kanun çıkarılamayacağını bildirir”

2) “Konferans, Adalet Divanı’nın içtihat hukuku uyarınca, kurumsal sistemin ayrılmaz bir parçası olan 308. Maddenin, Birliğin yetkilerini, kurucu Antlaşmalarda yer alan genel çerçevenin ve Birliğin görev ve faaliyetlerinin tarif edildiği hükümlerde belirlenen sınırın ötesine genişletmek için zemin oluşturamayacağının altını çizer. Hiçbir şart altında, 308. Madde, Antlaşmalarda değişiklik yapacak herhangi bir hükmün kabulü için, değişiklik yapmak için öngörülen usulü takip etmeden, zemin olarak kullanılamaz.”

[14] Bu Protokollerin bazıları, mevcut Antlaşmalar yürürlükten kalkmadığı için gerekli değildir. Mevcut tüm Antlaşmaların, Katılım Antlaşmaları dahil olmak üzere, yürürlükte olacağının altı çizilmektedir.

[15] Bu liste içerisinde * işareti, eklenecek yeniliklerin 2004 yılındaki HAK’ta kabul edilenlerle aynı olduğunu göstermektedir.

[16] Aşağıdaki Protokol, Antlaşmalara eklenecektir:

“İç Pazar ve Rekabete İlişkin Protokol

Taraflar, Avrupa Birliği Antlaşması’nın 3. Maddesi’nde öngörüldüğü üzere iç pazarın rekabetin bozulmadığı bir sistemi içerdiğini göz önünde bulundurarak, Birliğin, gerek görüldüğünde, Birliğin işleyişine ilişkin 308. Madde dahil olmak üzere Antlaşma hükümleri uyarınca tedbir almasına karar vermişlerdir.”

[17] HAK aşağıdaki deklarasyon üzerinde anlaşmıştır: “Konferans şu şekilde beyanatta bulunmaktadır:

Hukuki bağlayıcılığı olan Temel Haklar Şartı, İnsan Hakları ve Temel Özgürlükler Avrupa Sözleşmesi tarafından garanti altına alınan ve üye ülkelerde müşterek olan anayasal teamüllerden kaynaklanan temel hakları teyit eder. 
Şart, Birlik hukukunun uygulama alanını Birliğin gücü dışına genişletmemekte ya da Birlik için yeni bir güç  kurmamakta veya Antlaşmalarla belirlenen güç ve görevleri değiştirmemektedir.”

İki delegasyon bu protokole katılma hakkını saklı tutar.                     

[18]  Polonya tarafından yapılan Tek Taraflı Deklarasyon:

“ Şart hiçbir şekilde Üye Ülkelerin kamu ahlakı, aile hukuku ve insan onurunun korunmasına ilişkin kanun çıkarmasını etkilemez ve kişilerin fiziksel ve ahlaki bütünlüğüne saygı gösterir.

[19] Aşağıdaki Protokol Antlaşmaya eklenecektir:

   “Akit taraflar

    Avrupa Birliği Antlaşması’nın [xx] maddesinde, Birlik, Temel Haklar Şartı’nda belirtilen haklar, özgürlükler ve ilkeleri tanır;

    Şart, yukarıda belirtilen [xx]. madde hükümlerine ve Şartın VII. Başlığı ile tam bir şekilde uyumlu olarak uygulanacaktır;

   Yukarıda belirtilen [xx]. madde, Şartın İngiltere Mahkemeleri tarafından söz konusu maddede belirtilen Açıklamalara tam uyumlu olarak yorumlanması ve uygulanmasını gerektirmektedir;

    Şart hem hak ve hem yükümlülükleri içerir;

    Şart sivil, siyasi, ekonomik ve sosyal hükümler içerir;

    Şart Birlik’te kabul edilen haklar, özgürlükler ve ilkeleri teyit eder ve bu hakları daha görünür hale getirir fakat yeni hak ve ilkeler yaratmaz;

    İngiltere’nin Avrupa Birliği Antlaşması, Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma ve genel olarak Birlik hukuku altındaki yükümlülüklerini hatırlayarak;    

    İngiltere’nin Şartın uygulanmasının netleştirilmesine ilişkin temennisini dikkate alarak;

    İngiltere’nin kanun ve idari fiilleri ile ilişkili olarak Şartın uygulanmasının ve doğruluğunun netleştirilmesi konusunda istekli olarak;

    Bu Protokol’de, özel hükümlerinin uygulanmasına ilişkin referansların, Şartın diğer hükümlerinin uygulanmasına kesinlikle halel getirmediğini teyit ederek; 

    Bu Protokol’ün  Şartın diğer üye ülkelere uygulanmasına halel getirmeyeceğini teyit ederek;

    Bu Protokol’ün  İngiltere’nin Avrupa Birliği Antlaşması, Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin  Antlaşma ve genel olarak  Birlik hukuku altında diğer yükümlülüklerine halel getirmeyeceğini teyit ederek;

    Aşağıdaki hükümlerin Avrupa Birliği Antlaşması’na ekleneceği üzerinde anlaşmaya varmıştır:

Madde I

1. Şart, İngiltere’nin kanunları, tüzükleri ya da idari hükümleri, uygulamaları ya da faaliyetlerinin, temel haklar, özgürlükler ve ilkeler ile çeliştiğini ispatlayacak şekilde, Adalet Divanı’nın ya da İngiltere’deki herhangi bir mahkemenin yetkilerini genişletmez.

2. Özellikle ve şüpheye yer bırakmamak için, Şart’ın IV. Başlığı altındaki hiçbir şey, İngiltere ulusal hukukunda söz konusu haklar yer almadığı sürece, İngiltere’ye uygulanacak hak doğurmaz.

Şart’ın herhangi bir hükmünün ulusal hukuk ve uygulamalara atıfta bulunduğu durumda, söz konusu hüküm İngiltere hukukunda ve uygulamalarında yer aldığı sürece İngiltere’yi bağlar.

[20] İki delegasyon Protokol’e katılma hakkını saklı tutar.

[21] 2004 yılında HAK’ta karar verildiği şekliyle Şart üç kurum tarafından yeniden yürülüğe koyulacaktır [2007]. Bu Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanacaktır.

[22] HAK şu deklarasyonu kabul edecektir: [11. madde paragraf 1’de belirtilen özel usullere ek olarak, Konferans, Dış ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Dış Faaliyet Servisi ile ilgili olan hükümler de dahil olmak üzere Ortak Dış ve Güvenlik Politikasını kapsayan hükümler, mevcut hukuki temeli, sorumlulukları ve her üye ülkenin dış politikasının oluşturulması ve yürütülmesiyle ilgili güçleri, ulusal diplomatik servis, üçüncü ülkelerle ilişkiler ve bir üye ülkenin BM Güvenlik Konseyi’ne üyelik de dahil olmak üzere uluslararası organizasyonlara katılımı etkilemeyecektir.    

Konferans, Ortak Dış ve Güvenlik Politikasını kapsayan hükümlerin Komisyona karar alınmasını sağlamaya yönelik  yeni yetkiler vermediğini ya da Avrupa Parlamentosu’nun rolünü artırmadığını belirtmektedir.

Konferans ayrıca Ortak Dış ve Güvenlik Politikasını yöneten hükümlerin üye ülkelerin dış ve güvenlik politikalarına halel getirmediğini hatırlatmaktadır.

1 Bu Ekin tamamında (*) işareti, metne eklenecek yeniliklerin 2004 yılında HAK’ta kararlaştırılanla aynı olduğunu göstermektedir.