PORTEKİZ DÖNEM BAŞKANLIĞI ÖNCELİKLERİNİ AÇIKLADI
Portekiz, Avrupa Birliği Dönem Başkanlığı’nı Almanya’dan 1 Temmuz 2007 tarihinde devraldı. Portekiz Dönem Başkanlığı tarafından açıklanan çalışma programı, Almanya ve Slovenya ile ortaklaşa hazırlanan 18 aylık programı temel alıyor. “Daha İyi Bir Dünya İçin Daha Güçlü Birlik” sloganını benimseyen Portekiz’in dönem başkanlığı sırasında uygulayacağı programın üç ana ekseni olacak. Bunlar; Antlaşmaların reformu, Avrupa ekonomilerinin ve toplumlarının modernleştirilmesi ile Avrupa’nın dünyadaki rolünün güçlendirilmesi olarak sıralandı.
Portekiz Dönem Başkanlığı’nın hedef ve öncelikleri dört temel konu çerçevesinde şekilleniyor:
Birliğin Geleceği
Lizbon Stratejisi
Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanı’nın Güçlendirilmesi
Avrupa ve Dünya
Bu temel konular çerçevesinde Portekiz Dönem Başkanlığı’nın hedef ve önceliklerinin tamamına http://www.eu2007.pt/UE/vEN/Presidencia_Conselho/Presidencia_Portuguesa_UE/Priorities_Portuguese_Presidency.htm adresinden İKV tarafından gerçekleştirilen resmi olmayan özet çevirisine ise www.ikv.org.tr adresinden ulaşmak mümkün. Aşağıda ise Portekiz Dönem Başkanlığı’nın programının özeti yer alıyor:
PORTEKİZ DÖNEM BAŞKANLIĞI HEDEF VE ÖNCELİKLERİ
BİRLİĞİN GELECEĞİ
Üye Devletlerin Entegrasyonunun Tamamlanması ve Kurumlar
25 Mart tarihinde Avrupa değerleri ve ideallerine olan bağlılığımız teyit edilmiştir. AB’de yaşamanın ve birlikte çalışmanın benzersiz bir deneyim olduğundan hareketle, AB vatandaşları için daha iyi bir gelecek yaratmak için Üye Devletler arasındaki etkileşim ve kurumların işleyişinin iyileştirilmesi gerekmektedir.
HAK- Kesin Yetki
Portekiz Dönem Başkanlığı, AB Konseyi tarafından Hükümetlerarası Konferans’ı (HAK) düzenlemek ile yetkilendirilmiştir. Bunun amacı nettir: Genişleyen Birliğin etkililiği ve demokratik meşruiyetinin güçlendirilmesinin yanı sıra dış faaliyetlerinin tutarlılığının sağlanması için mevcut Antlaşmalarda değişiklik yapan bir Antlaşma oluşturulması. Bu yetki kesindir: HAK’ın çalışmalarına özgü bir dayanak ve çerçeve oluşturulmasının sağlanması. Bu görevin yerine getirilmesi için bir takvim belirlenmiştir.
Siyasi İradeye Duyulan İhtiyaç
Çalışmalarımız Üye Devletlerin sergilediği irade doğrultusunda yerine getirilecektir, ancak tüm katılımcıların HAK’ta aynı siyasi iradeyi göstermesi gerekmektedir. Bu sürecin ilerletilmesi önümüzdeki tek siyasi seçenektir.
Genişleme
Birliğin reformu, genişleme sürecinde saygı gösterilmesi gereken mevcut taahhütlerin yerine getirilmesini kolaylaştırmalıdır. Bu çabanın, Avrupa’da barış, istikrar ve refaha katkıları açısından sağlayacağı yararlar açıktır. AB, söz konusu kazanımları geliştirmeli ve sağlamlaştırmalıdır.
Batı Balkanlar için Avrupa Perspektifi
Batı Balkanlara yönelik Avrupa perspektifinin geliştirilmesi AB gündeminin temel özelliklerinden biri olmuştur. Ülkelerin istikrara kavuşturulması ve Birlik ile yakınlaştırılmasına yönelik gerekli reformlar yoğunlaştırılmalıdır.
Schengen ve Schengen Bilgi Sistemi Birimiz Hepimiz İçin (One4All)
Portekiz, Schengen Bilgi Sistemi Birimiz Hepimiz İçin (One4All) projesi teklifi ile Avrupa’da kişilerin serbest dolaşımına verdiği önemi göstermiştir. Schengen alanındaki Üye Devletler arasındaki sınır denetimlerinin kaldırılmasının kolaylaştırılması hedefi sürdürülecektir.
LİZBON STRATEJİSİ
Ekonomik Boyut
İç Pazar
İç Pazarın daha verimli işleyişini sağlamak, Avrupa’nın geleceği açısından temel bir hedeftir. Dönem Başkanlığı, Komisyon Tebliği’ne dayanarak, İç Pazar’a ilişkin yeni bir gündem oluşturulması için gereken koşulları oluşturacaktır. Mali hizmetlere ilişkin iç pazara, vergi kaçakçılığı ve vergi sahtekarlığıyla mücadeleye özel önem verilecektir. Posta hizmetleri de dikkat edilecek konulardan biridir.
KOBİ’ler ve Sanayi Politikası
Sanayi politikası ve KOBİ’lere ilişkin politikanın ara değerlendirmesi özel olarak ele alınacaktır. Avrupa iş dünyasının temelini oluşturan KOBİ’lerin rekabet gücünün artırılması ve finansman kaynaklarına erişimlerinin güçlendirilmesine odaklanan bir tartışma başlatılacaktır.
Yenilikçilik
Portekiz Dönem Başkanlığı Yenilikçilik Eylem Planı’na ilişkin çalışmalarını devam ettirecek ve Avrupa’da araştırma ve teknoloji politikasının geleceği hakkında bir tartışma başlatılmasını teşvik edecektir. Avrupa Teknoloji Enstitüsü Tüzüğü’ne ilişkin en kısa sürede nihai bir karara varılmasının sağlanması için çaba sarf edecektir.
Denizcilik
Komisyon tarafından sunulacak Eylem Planı temelinde Avrupa Denizcilik Politikası’nın tanımlanmasına çalışılacaktır. Lizbon’da bu konuya ilişkin üst düzey bir toplantı düzenlenecektir. Deniz Çevre Tüzüğü’ne ilişkin müzakerelerin sonuçlandırılmasına ve yasadışı balıkçılık hakkındaki Komisyon yasa teklifine ilişkin tartışma başlatılmasına çalışılacaktır. Ulaştırma sektöründe, Üçüncü Deniz Güvenliği Paketi’ne ilişkin müzakere ve “Deniz Otoyolu” (Motorways of the Sea) ile bağlantılı girişimler temel alanlar olacaktır.
Sosyal ve İstihdam Boyutu
Avrupa İstihdam Stratejisi
Avrupa İstihdam Stratejisi’nin 10. yılı nedeniyle istihdam politikaları ve koordinasyon yöntemlerinin rolüne ilişkin bir tartışma başlatılması amaçlanmaktadır.
Güvenceli Esneklik
Bu kapsamda işgücü piyasasında esneklik ve güvenlik arasında doğru dengenin kurulması için çeşitli unsurlara dikkat gösterilmesi gerekmektedir. Bunlar; Yaşamboyu öğrenme, sosyal koruma mekanizmaları, etkin işgücü piyasaları politikaları, işlevsel esneklik ve Üye Devletlerin uyguladığı farklı modellerdir.
Enerji ve Çevre Boyutu
Enerji
Gaz ve elektrik alanında iç pazarın gerçekleştirilmesi temel bir hedeftir. Yenilenebilir enerjiler alanında gerekli yasal çerçevenin oluşturulması; Avrupa Stratejik Enerji Teknolojisi Planı’nın (SET-PLAN) benimsenmesi; enerji verimliliği ve enerji politikasının dış yönlerine ilişkin AB girişimlerine önem verilecektir.
Çevre
Portekiz Dönem Başkanlığı, iklim değişikliğine ilişkin Birleşmiş Milletler Bali Konferansı’yla ilgili gerekli hazırlık çalışmalarını devam ettirecektir. AB’de iklim değişikliğinden kaynaklanan su kıtlığı ve kuraklık hususları ele alınacaktır.
ÖZGÜRLÜK, GÜVENLİK VE ADALET ALANININ GÜÇLENDİRİLMESİ
Göçe Küresel Yaklaşım
Portekiz Dönem Başkanlığı’nın temel hedefi “Göçe Küresel Yaklaşım”ın uygulanması olacaktır. AB ile geçiş ülkeleri ve göç veren ülkeler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi gerekmektedir. Dönem Başkanlığı; yasal göç kanallarının teşvik edilmesi, göçmenlerin entegrasyonu, sağlık ve göçün yanı sıra göç ve kalkınma politikası, geri kabul ve döngüsel göç alaanında tartışmalar düzenlenmesini teşvik edecektir. Yasal göç hakkında üst düzey bir konferans ile göç konusunda Euromed (Avrupa-Akdeniz) Bakanlar toplantısı düzenlenecektir.
AVRUPA VE DÜNYA
Akdeniz’e Yönelik Yeni bir Yaklaşım
Stratejik açıdan taşıdığı önem nedeniyle tüm Akdeniz bölgesine yönelik yeni bir yaklaşım benimsenecektir. Başta mali araçlar olmak üzere mevcut araçların en iyi şekilde uygulanmasının yanı sıra Güney ve Doğu sınırındaki ortaklarla siyasi işbirliği güçlendirilecektir.
Afrika
Lizbon’da bir AB-Afrika Zirvesi düzenlenmesine önem verilmektedir.
Latin Amerika ve Mercosur
Portekiz, Avrupa ile Latin Amerika ve Karayipler arasında daha yakın ilişkiler geliştirilmesini teşvik etmektedir. AB ve Mercosur arasındaki ortaklık anlaşmasına ilişkin müzakerelerin yeniden canlandırılması; Orta Amerika ve Andean Topluluğu ile müzakerelerin başlatılması öngörülmektedir.
Brezilya
Brezilya ile özel bir siyasi diyalog geliştirilmesi, bu kapsamda ilk AB-Brezilya Zirvesi’nin düzenlenmesi düşünülmektedir.
Stratejik Ortaklar ve Ukrayna
Çin, Hindistan ve Ukrayna ile düzenlenmesi öngörülen Zirveler ortak dış gündemin başlıca maddeleri arasında yer almaktadır. AB-Rusya ilişkilerinin geliştirilmesi için Avrupalı ortaklarla yakın işbirliği içinde hareket edilecektir.
Avrupa Birliği Dönem Başkanı Portekiz’in Başbakanı Jose Socrates 2 Temmuz 2007 tarihinde Porto şehrinde Avrupa Komisyonu yetkilileriyle bir araya geldi. Toplantı sonrasında basın açıklaması yapan Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso yeni dönem başkanlığını “dinamik ve iyi hazırlanmış” olarak nitelendirerek görüşlerinin büyük ölçüde uyumlu olduğunu vurguladı. Başbakan Socrates ise açıklamasında gelecek altı ay süresince ele alacakları öncelikleri yineledi.
Portekiz’in çalışma programında Türkiye’ye yer verilmemekle birlikte, genişleme başlığı altında “Birliğin reformu, genişleme sürecinde saygı gösterilmesi gereken mevcut taahhütlerin yerine getirilmesini kolaylaştırmalıdır” ifadesi yer alıyor. Ayrıca, Jose Socrates tarafından yapılan açıklamada müzakere sürecine bağlı kalınacağı belirtilerek üye ülkelerin tutum ve talepleri göz önünde bulundurulmakla birlikte, sorumlu bir şekilde davranılacağı ve AB’nin güvenilirliğine saygı gösterileceği vurgulandı.