İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
19-26 OCAK 2007

AVRUPA KOMİSYONU MEYVE VE SEBZE ORTAK PİYASA DÜZENİNE YÖNELİK REFORM ÖNERİLERİNDE BULUNDU

Avrupa Komisyonu, 24 Ocak 2007 tarihinde, meyve ve sebze ortak piyasa düzenine yönelik reform önerilerinde bulundu. 29 Ocak 2007 tarihinde Tarım Bakanları Konseyi’ne sunulacak reform önerilerinin 2008 yılı başında yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Böylece 2003 yılında başlayan Ortak Tarım Politikası (OTP) reform dalgası dışında sadece şarap sektörü kalıyor. Şarap ortak piyasa düzenine yönelik reform önerilerinin ise 2007 yılı içerisinde açıklanması bekleniyor.

Meyve ve sebze ortak piyasa düzeninin reformu ile sektörün piyasa odaklı olması, rekabet gücünün artırılması, üreticilerin gelirlerindeki dalgalanmaların azaltılması, tüketimin artırılması, çevrenin daha fazla korunması ve kuralların basitleştirilmesi hedefleniyor.

Komisyon tarafından getirilen reform önerileri ana hatlarıyla şu şekilde:

  • Meyve ve sebze sektörünün üretimden bağımsız Tek Ödeme Planına dahil edilmesi;
  • Üretici örgütlerinin kurulmasının desteklenmesi: üretici grupları vasıtasıyla pazarlanan ürünlerin oranın %20’den az olan bölgelerde ve yeni üye ülkelerde üretici örgütlerine verilen desteğin %50’den %60’a yükseltilmesi;
  • Kriz yönetimi tedbirlerinin (piyasadan çekme, ürünlerin sigortalanması vb.) %50 Topluluk ortak finansmanı ile üretici örgütleri vasıtasıyla uygulanması;
  • İhracat sübvansiyonlarının ortadan kaldırılması;
  • Meyve ve sebze tüketiminin teşvik edilmesi: üretici gruplarının çocuklar ve gençleri hedefleyen faaliyetlerindeki Topluluk mali katkısının %50’den %60’a yükseltilmesi;  her bir üretici grubunun piyasadan çektiği ürün miktarının %5’inin, %100 Topluluk finansmanı ile hayır kuruluşları, okullar, hapishaneler, hastaneler ve huzur evlerine ücretsiz olarak dağıtılması;
  • Çevrenin korunması: sektörün Tek Ödeme Planına dahil edilmesinden dolayı üreticilerin uymaları gereken çapraz uyum ilkesine (çevrenin korunması, gıda güvenliği, kamu-bitki-hayvan sağlığı, hayvan refahı standartları) ilave olarak üretici örgütlerinin faaliyet programı harcamalarının en az %20’sini çevresel tedbirlere ayrılmalarının zorunlu kılınması; her bir faaliyet programında organik üretime yönelik %60 Topluluk ortak finansmanı öngörülmesi;

AB bütçesinden %3,1 pay alan ve tarımsal üretimin %17’isini oluşturan meyve ve sebze sektörü, fiyatların oluşturulmasında büyük rol oynayan perakende zincirleri ile kaliteli ve daha düşük fiyatlı ithal ürünlerin son on yıldır gittikçe artan baskısı ile karşı karşıya bulunuyor. 1996 yılında sektörde gerçekleştirilen reformdan bu yana üretici grupları, üreticilerin perakende zincirleri karşısında ayakta durmalarına yardımcı olsalar da bazı üye ülkelerde üreticilerin büyük bir oranı üretici gruplarına katılmıyor.