AVRUPA KOMİSYONU’NUN GENİŞLEMEDEN SORUMLU ÜYESİ FÜLE HIRVATİSTAN VE BOSNA-HERSEK’TE TEMASLARDA BULUNDU
Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, 26 Kasım 2012 tarihinde Hırvatistan’a bir ziyaret gerçekleştirdi. 4’üncü Balkan Sivil Toplum Forumu’na iştirak eden Füle, bölgedeki ülkelerin AB entegrasyon sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Füle, Arnavutluk’un aday ülke ilan edilmeye yaklaştığını, ancak katılım müzakerelerine başlamaya hazır olmadığını belirtti. Komisyon, 10 Ekim 2012 tarihinde Arnavutluk’un belirlenen 12 öncelikten çoğunu yerine getirdiğine kanaat getirerek, ülkeye AB’ye adaylık statüsü verilmesini önermişti. Makedonya ile müzakerelere başlanmasının ülkede reformları hızlandıracağına inandığını ifade eden Füle, katılım sürecinde bir sonraki aşamaya geçmenin ülkede etnik gruplar arasındaki ilişkileri de güçlendireceğine dikkat çekti. Sırbistan’da reform ivmesinin canlandırılması gerektiğini belirten Füle, Aralık ayında reformlardaki eksiklikleri gidermeye yönelik bir eylem planını kabul etmeye hazırlandıklarını da belirtti. Haziran 2012’de katılım müzakerelerine başlayan Karadağ’ın tarama sürecinin 2013 yazında tamamlanmasını beklediklerini kaydeden Füle, bundan sonra bazı başlıkların açılabileceğini söyledi. Füle, Kosova’nın İstikrar ve Ortaklık Anlaşması’na yönelik müzakerelere başlamaya büyük oranda hazır olduğunu ifade etti ve kısa vadeli önceliklerin yerine getirilmesinin ardından müzakere çerçevesini Kosovalı yetkililerle paylaşacaklarını belirtti.
Ziyareti kapsamında Hırvatistan Cumhurbaşkanı İvo Yosipoviç, Başbakanı Zoran Milanoviç, Başbakan Yardımcısı Neven Mimitsa ve Parlamento Başkanı Yosip Leko ile görüşmeler gerçekleştiren Füle, basına yaptığı açıklamada, Komisyon’un Ekim ayında açıkladığı Kapsamlı İzleme Raporu çerçevesinde Hırvatistan’ın üyelik hazırlıklarını 1 Temmuz 2013 tarihinden önce tamamlaması için yerine getirmesi gerekenleri ele aldıklarını belirtti. Hatırlanacağı gibi, Avrupa Komisyonu Ekim 2012’de Hırvatistan’ın üyelik tarihine kadar rekabet politikası, yargı ve temel haklar ve adalet, özgürlük, güvenlik alanlarında belirlenen 10 eylemi yerine getirmesi gerektiğini açıklamıştı. Hırvatistan’ın müktesebatın tercüme edilmesi konusunda ilerleme kaydetmesi gerektiğini belirten Füle, tarım ve çevre başlıkları ile yapısal fonlar konusunda da çabalarını artırması gerektiğini kaydetti. Hırvat yetkililerin gerekenleri yerine getireceğinden kuşkusu olmadığını belirten Füle, Hırvatistan’ın 1 Temmuz 2013’te üyelik yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır olacağına inandığını ifade etti.
Hırvat yetkililerle bölgesel konuları da ele alan Füle, Hırvatistan’ın üyelik tarihinden önce komşuları ile sorunlarına müşterek kabul edilebilir çözümler bulması gerektiğini de vurguladı. Hırvatistan’ın bir “başarı hikayesi” olmasını arzuladıklarını belirten Füle, Batı Balkanlar’daki diğer ülkeler için bir rol modeli olabileceğini de ifade etti.
Füle, 27 Kasım 2012 tarihinde, Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da ilki Haziran 2012’de gerçekleşen Katılım Sürecine İlişkin Yüksek Düzey Diyalog’un (HLDAP) ikinci toplantısına katıldı. Hatırlanacağı gibi, Avrupa Komisyonu 27 Haziran’da Bosna-Hersek ile Katılım Sürecine İlişkin Yüksek Düzey Diyalog’unu başlatarak, Bosna-Hersekli yetkililere yılsonuna kadar AB’ye üyelik başvurusunda bulunabilmesi için yerine getirilmesi gereken şartları ve süreleri içeren bir yol haritası sunmuştu (bkz. İKV e-Bülteni 27 Haziran-3 Temmuz).
Füle, Bosna-Hersekli yetkilileri Anayasa’nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Seydiç-Finci kararı doğrultusunda tadil edilmesi yönünde siyasi uzlaşıya varamadıkları ve AB ile ilgili konularda koordinasyonu sağlamak üzere gerekli koordinasyon mekanizmasını oluşturamadıkları gerekçesiyle eleştirdi. Yol haritası uyarınca, ülkenin Anayasasının 30 Kasım’a kadar AİHM’in 22 Aralık 2009 tarihli Sejdic-Finci kararı doğrultusunda 3 kurucu halk olan Boşnak, Sırp ve Hırvatlar haricindekilerin de parlamento ve devlet başkanlığı gibi üst devlet makamlarına seçilebilmesine imkan sağlayacak şekilde tadil edilmesi gerekmekteydi. AB konularında koordinasyon sağlamaya yönelik mekanizmasının ise 31 Ekim’e kadar oluşturulması öngörülmekteydi.
Füle, ülkenin AB üyelik perspektifinin gerçekçi olduğunu ifade ederken, yol haritasının halen geçerli olduğunu ve bu gecikmelerin ülkenin AB ile entegrasyon sürecini de geciktireceğini vurguladı.
