AVRUPA KOMİSYONU ENERJİ ALANINDA YENİ DÜZENLEMELER HAZIRLADI
Avrupa Komisyonu tarafından doğal gaz ve elektrik iç pazarlarının işleyişinin iyileştirilmesi ve daha rekabetçi bir ortam yaratılması amacıyla hazırlanan taslak yasal düzenlemelerden oluşan üçüncü paketin 19 Eylül 2007 tarihinde açıklanması bekleniyor. Söz konusu paket, bu yılın Mart ayında düzenlenen AB Konseyi Zirve Toplantısı’nda kabul edilen ve Birliğin enerji politikasına ilişkin 2007-2009 dönemini kapsayan planın öncelikleri arasında yer alıyor. Paketteki taslak düzenlemelerin 3 Aralık 2007 tarihli enerji bakanları toplantısında ele alınmasının ardından Aralık ayındaki Zirve Toplantısı’nda kabul edilmesi bekleniyor.
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan paket üç bölümden oluşuyor. Pakette öncelikle enerji operatörlerinin üretim, arz ve dağıtım faaliyetlerinin birbirinden ayrılması ele alınıyor. Bilindiği üzere Avrupa Komisyonu bu faaliyetleri yerine getiren operatörlerin farklı olması gerektiğini savunuyor. Belçika, Danimarka, İspanya, Finlandiya, Hollanda, Romanya, İngiltere ve İsveç Avrupa Komisyonu’nun görüşünü desteklerken Almanya, Avusturya, Bulgaristan, GKRY, Fransa, Yunanistan, Letonya, Lüksemburg ve Slovakya karşı çıkıyor. Enerji pazarında rekabeti artırmak için alınacak olan bu karar, büyük enerji şirketlerinin faaliyetlerini ayırmak zorunda kalmaları anlamına geliyor. Buna göre şirketler, faaliyetlerinin enerji dağıtım ayağını bağımsız yatırımcılara satmak zorunda kalacaklar. Daha esnek olan diğer seçenek ise Bağımsız Sistem Operatörü + (Independent System Operator - ISO+) olarak adlandırılan bir yapının oluşturulması. Söz konusu yapı uyarınca idari kararların ve yatırım kararlarının bağımsız operatörlere devredilmesi koşuluyla şirketlerin kendi faaliyetlerini sürdürmelerine izin veriliyor.
Paketin ikinci bölümünde ulusal doğal gaz ve elektrik piyasaları düzenleyici kurumları arasındaki işbirliğini artırmaya yönelik bağımsız bir AB mekanizması oluşturulması yer alıyor. Ulusal düzenleyici kurumların güçlendirilmesiyle, sınır ötesi hizmetlerin gelişmesinin önündeki en önemli engel olan teknik alandaki ve standartlardaki farklılıkların ortadan kaldırılması hususunda ilerleme kaydedilmesi hedefleniyor. Bunun yanı sıra doğal gaz ve elektrik piyasalarındaki satıcı ve alıcılar için hassas piyasa bilgilerinin yayımlanmasını içeren ve şeffaflığın artırılacağı yeni bir mekanizma öngörülüyor.
Paketin üçüncü kısmında ise teknik standartlar ve yatırım planları konusunda iletim sistemi operatörleri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ele alınıyor. Avrupa Komisyonu mevcut iletim sistemi operatörlerinin (doğal gaz alanında GTE, elektrik alanında ETSO) resmi bir rol üstlenmesini öneriyor.
Avrupa Komisyonu doğal gaz ve elektrik iç pazarlarına ilişkin taslak yasal düzenlemelerden oluşan üçüncü paketin yanı sıra, AB enerji şirketlerinin AB dışındaki yatırımcılar tarafından satın alınmasını sınırlandıran yeni bir rehber de hazırlıyor. Buna göre AB üyesi ülkelerden olmayan yatırımcıların satın alımlarında, karşılıklılık ilkesinin gözetilmesi planlanıyor. Bu da AB içerisinde enerji alanındaki şirketlere yatırım yapmak isteyen ülkelerin kendi enerji pazarlarını AB şirketlerine açması anlamına geliyor.
