AVRUPA BİRLİĞİ HAVACILIK SEKTÖRÜNDE REKABET GÜCÜNÜ ARTTIRMAYI HEDEFLİYOR

Avrupa Komisyonu, 27 Eylül 2012 tarihinde Avrupa Birliği havacılık endüstrisinin uluslararası rekabet gücünü artırmayı amaçlayan yasa teklifi paketini kamuoyuyla paylaştı. Komisyon’un teklifi kapsamında Avrupa Birliği’nin aralarında Türkiye’nin de bulunduğu başlıca ortaklarıyla havacılık anlaşmaları müzakere etmesi, haksız rekabeti önleyici mekanizmalar geliştirilmesi ve havacılık sektörüne yatırımı teşvik edici yeni düzenlemeler getirilmesi bekleniyor.

Komisyon, Avrupa'da ekonomi ve istihdama büyük katkı sağlayan havacılık sektörünün rekabet gücünün tehdit altında olduğunu belirterek, en hızlı büyüyen pazarların artık AB dışında yer aldığını ifade etti. Avrupa Komisyonu'nun Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi ve Başkan Yardımcısı Siim Kallas yaptığı açıklamada, AB’nin küresel liderliği bulunan bir havacılık sektörüne sahip olmasının stratejik önemi olduğunu belirtirken, AB dışı ilişkilerdeki yeni iş fırsatlarının doğrudan bir sonucu olarak son on yılda büyük ekonomik kazanımlar elde ettiklerini söyledi. Bunun yanında, mevcut sistemlerin ihtiyacı karşılamadığını ve acil bir değişikliğe ihtiyaç olduğunu vurgulayan Siim Kallas, küresel havacılıktaki büyük değişiklikler karşısında Avrupa Birliği'nin yanıt verebilmesi ve hızla uyum sağlayabilmesi gerektiğini ifade etti.

Avrupa Komisyonu’nun teklif paketinin temel üç bileşeni bulunuyor:

1.Büyüyen pazarlarda AB havacılık sektörü için yeni fırsatlar yaratılması bileşeni kapsamında Avrupa Birliği’nin havacılık alanında önemli ortakları arasında yer alan Çin, Rusya, Körfez ülkeleri, Japonya, Hindistan ve Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği (ASEAN) ülkeleri ile yeni anlaşmalar imzalaması öngörülüyor. Ayrıca, Türkiye, Ukrayna, Azerbaycan, Tunus ve Mısır gibi Avrupa Birliği’ne komşu ülkelerle imzalanacak havacılık anlaşmalarının 2015 yılına kadar tamamlanması bekleniyor. AB için yıllık getirisinin 12 Milyar Avro tutarında olduğu tahmin edilen bu anlaşmalar ile ilgili olarak Komisyon’un AB ülkelerinden yetki alarak 2013 yılı başında bir öncelik listesi hazırlaması bekleniyor. Bu çerçevede aynı zamanda hava trafik yönetimi, güvenlik ve havacılık ürünlerinin sertifikalandırılması gibi alanlarda üçüncü ülkelerle anlaşmalar imzalanması hedefleniyor.

2.AB taşıyıcılarının haksız rekabete karşı korunması bileşeni kapsamında, haksız rekabeti önlemekte yetersiz kaldığı belirtilen mevcut düzenlemenin (868/2004 sayılı Tüzük) yerine daha etkin ve caydırıcı bir düzenlemenin getirilmesi planlanıyor. Kısa vadede ise ikili AB üyesi devletler ve üçüncü ülkeler arasında imzalanacak havacılık anlaşmalarına “adil rekabet hükümleri” eklenmesi öngörülüyor.

3.Havayolu mülkiyeti ve kontrolü bileşeni kapsamında, şirket sahipliği alanında mevcut kısıtlayıcı kurallar bulunduğu belirtilerek, AB-ABD hava taşımacılık anlaşması çerçevesinde havayolu şirketlerinin daha fazla yatırım çekebilmesi için şirket sahipliği ve kontrolü alanında daha fazla serbestlik sağlanması hedefleniyor. Konunun Mart 2013'te gerçekleşecek Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) Hava Trafik Konferansı'nda da görüşülmesi bekleniyor.  

Avrupa Birliği’nde ekonomik büyüme, istihdam ve turizm bakımından hayati öneme sahip olan havacılık sektörü 5,1 milyon kişiye istihdam sağlıyor ve 365 Milyar Avro ile Avrupa Birliği GSYH’sından yüzde 2,4 pay alıyor. Uluslararası Hava Taşımacılık Birliği (IATA) verilerine göre Avrupalı ticari havayollarının 2011 yılında 500 Milyon Dolar olan net kârının bu yıl 1,1 Milyar Dolar zarar olarak gerçekleşeceği ve Asya-Pasifik bölgesinin 2030 yılında, hava trafiğinde yüzde 38'lik paya ulaşarak liderliği ABD'den devralması bekleniyor.