BEŞİNCİ AB-GÜNEY AFRİKA ZİRVESİ BRÜKSEL’DE GERÇEKLEŞTİ
5’inci AB-Güney Afrika Zirvesi AB’yi temsilen AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ve Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso ile Güney Afrika’yı temsilen Güney Afrika Cumhurbaşkanı Jacob Zuma’nın katılımıyla 18 Eylül 2012 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirildi. Bilindiği üzere, Güney Afrika, AB’nin Afrika’daki en önemli ortakları arasında bulunuyor; 2007 yılında taraflar Stratejik Ortaklık anlaşması imzalamıştı. AB, Güney Afrika’nın en önemli ticaret ortağı konumunda, ihracatın yüzde 28’i AB ülkeleriyle yapılıyor, ülkeye gelen doğrudan yabancı yatırımın da yüzde 77,5’i AB kaynaklı. AB, Güney Afrika’ya en fazla kalkınma yardımında bulunan donör konumunda, ülkeye gelen dış yardımın yüzde 70’i AB’den geliyor.
AB ile Güney Afrika arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi için bir fırsat niteliğinde olan zirvede, küresel ekonomide meydana gelen gelişmeler, iklim değişikliği, deniz korsanlığıyla mücadele, ticaret politikaları, istihdamın artırılması, büyüme için ortaklık ve Afrika ve Orta Doğu coğrafyasındaki barış ve güvenlik sorunları ele alındı.
AB Konseyi Başkanı Van Rompuy ve Güney Afrika Cumhurbaşkanı Zuma, zirvenin ardından yayınladıkları ortak bildiride, barış ve güvenlik, insan hakları, demokrasi, hukukun üstünlüğü, kapsayıcı sürdürülebilir büyüme gibi müşterek değerlere ve çıkarlara dayalı bir stratejik ortaklık geliştirmeyi taahhüt ettiler.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Zuma, zirvede 15 Afrika ülkesini bir araya getiren Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) ile Ekonomik Ortaklık Anlaşması (EPA) müzakerelerindeki tıkanıklığın giderilmesi için AB liderlerine çağrıda bulundu. EPA müzakerelerinin 2013 yılına kadar tamamlanması beklenmekteydi ancak, AB liderleri şu aşamada müzakerelerin tamamlanması için bir son tarih vermenin mümkün olmadığını belirtiyorlar. AB’den bazı diplomatik kaynaklara göre, Güney Afrika ile müzakerelerde tarım, özellikle şarap ve piyasaya karşılıklı erişim sorunlu alanların başında geliyor. Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, zirvenin ardından yaptığı açıklamada, AB’nin Güney Afrika’nın Ulusal Kalkınma Politikası’nı desteklemek üzere 250 Milyon Avro destek verme kararı aldığını açıkladı.
Taraflar, korsanlıkla mücadele alanında işbirliği yapma kararı alırken, Sahel, Somali ve Zimbabve’de kalkınma ve barışın sağlanması sürecine destek verme kararı aldılar. Taraflar ayrıca, Euratom ile Güney Afrika arasındaki anlaşma kapsamında nükleer enerjinin barışçıl kullanımı için çabalarını artırma ve G-20 aracılığıyla küresel ekonomik iyileşmeyi hızlandırmak için birlikte hareket etme taahhüdünde bulundular.