AB DIŞİŞLERİ KONSEYİ TOPLANTISINDA SURİYE’DEKİ DURUM VE AB İNSAN HAKLARI VE DEMOKRASİ ÇERÇEVESİ GÜNDEMDEYDİ

25 Haziran’da Lüksemburg’da gerçekleştirilen AB Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısının ana gündem maddelerini Suriye’de giderek kötüleşen durum, Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Bosna-Hersek’teki gelişmeler ve 1 Temmuz’da uygulanmaya başlayacak İran’a yönelik petrol ambargosu ile İnsan Hakları ve Demokrasi Stratejik Çerçevesi ve Eylem Planı oluşturdu.

Mısır’daki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tarihsel öneminin vurgulandığı Dışişleri Konseyi toplantısında, AB’nin Mısır’ın demokratikleşmesine tam destek verdiği belirtildi. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi tebrik ederek ve görevinde başarılar diledi.

AB Dışişleri Bakanları 23 Ocak’ta kararlaştırıldığı üzere, 1 Temmuz itibarıyla İran’a yönelik petrol ambargosunun yürürlüğe gireceğini teyit ettiler.

Suriye

AB Dışişleri Bakanları, Esad rejiminin halka karşı sürdürdüğü şiddet politikasına karşı Suriye hükümetine uygulanan yaptırımların kapsamını bir kez daha genişletme kararı aldılar. Şiddetin başladığı Mart 2011’den bu yana Suriye’ye yönelik yaptırımların on altıncı halkasını oluşturan önlemler kapsamında, aralarında Esad rejimine destek sağlayan bir banka, televizyon kanalı ve bakanlıkların bulunduğu 6 kurum, kuruluş ve şirket yaptırımlar kapsamına alındı. Böylelikle, AB yaptırımları kapsamındaki kişi sayısı 129, kurum sayısı ise 49’a ulaştı. AB Dışişleri Bakanları ayrıca, Esad yönetiminin tabi olduğu silah ambargosunu, silah taşıyan gemilerin sigortalanmasının yasaklanmasını kapsayacak şekilde genişletme kararı aldılar. 22 Haziran’da Türk F-4 uçağının uluslararası hava sahasında Suriyeli yetkililer tarafından vurularak düşürülmesini kabul edilemez bir davranış olduğunu belirterek, olayı kınadıklarını ifade eden AB Dışişleri Bakanları, Türkiye’yi ölçülü ve sorumlu ilk tepkisi dolayısıyla kutladılar. Olayın acilen kapsamlı bir şekilde araştırılması gerektiğini belirten AB Dışişleri Bakanları, Esad yönetimini bu konuda Türkiye ile işbirliği yapmaya çağırdılar.

İnsan Hakları ve Demokrasi Stratejisi ve Eylem Planı kabul edildi

AB Dışişleri Bakanları, insan hakları ve demokrasiye ilişkin konuların AB dış politikasının her yönüne dahil edilmesini amaçlayan bir İnsan Hakları ve Demokrasi Stratejik Çerçeve Belgesi ve bunu uygulamaya yönelik bir Eylem Planı’nı kabul ettiler. Böylelikle, AB ilk kez bu hayati politika alanında geniş kapsamlı birleşik bir birleşik Strateji Çerçeve’ye sahip olmuş oldu.

Stratejik çerçevede verilen yedi önemli mesaj şu şekilde:

• İnsan haklarının AB politikalarının tüm alanlarında var olması,
• İnsan haklarının evrenselliğinin desteklenmesi,
• Tutarlı hedefler konulması,
• AB Dış Politikasının tüm yönlerinde insan haklarının bulunması,
• İnsan hakları konusunda AB önceliklerinin uygulanması,
• İkili ortaklarla çalışılması,
• Çok taraflı kuruluşlarla çalışılması,
• AB içerisinde birlikte çalışılması.

Eylem Planı önümüzdeki iki buçuk yıllık süre içinde 36 alanda atılacak 97 eylem ortaya koyuyor. Planın uygulamaya konmasından Avrupa Dış Eylem Servisi ile birlikte yakın tarihte atanması öngörülen İnsan Hakları Özel Temsilcisi sorumlu olacak; ayrıca Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi ve Üye Devletler de kendi yetki alanları içinde sorumluluk alacaklar. Stratejik Eylem Planı çerçevesinde AB’nin insan hakları ve demokrasi konusunda belirlenen amaçlara ulaşmaktaki performansı, her yıl sunulacak bir rapor ile değerlendirilecek.

Bosna-Hersek

AB Dışişleri Bakanları, Bosna-Hersek’te 2012 yılının başından bu yana nüfus sayımı kanununun kabul edilmesi ve 2012 yılı bütçesinin onaylanması başta olmak üzere atılan olumlu adımlardan duydukları memnuniyeti dile getirirken, bir yandan da ülkedeki siyasetçilerin kullandığı ayrılıkçı etnik söylemden ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumdan duydukları endişeyi ifade ettiler. AB Dışişleri Bakanları, ülkedeki AB Polis Misyonu’nun (EUPM) görev süresi 30 Haziran itibarıyla dolmasının ardından AB’nin ülkedeki mevcudiyetini artırma taahhüdünde bulundular. Toplantıda, Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden ve Komşuluk Politikası’ndan Sorumlu Üyesi Füle’nin 27 Haziran’da Bosna-Hersek ile bir Yüksek Düzey Katılım Diyaloğu başlatacağı da duyuruldu.