AVRUPA KOMİSYONU’NUN GENİŞLEMEDEN SORUMLU ÜYESİ FÜLE AB İLE MAKEDONYA ARASINDA “YÜKSEK DÜZEY KATILIM DİYALOĞU”NU BAŞLATTI

Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden ve Komşuluk Politikası’ndan Sorumlu Üyesi Štefan Füle 15 Mart tarihinde Makedonya ile Yüksek Düzey Katılım Diyaloğunu (High Level Accession Dialogue- HLAD) başlatmak üzere Üsküp’te temaslarda bulundu. Makedonya Başbakanı Nikola Gruveski ile görüşen Füle, diyalog ile Makedonya’daki reform sürecinin desteklenmesini ve reform sürecine yeni bir ivme kazandırılması ile Makedonya’nın AB üyelik perspektifinin güçlendirilmesini amaçladıklarını ifade etti.

Avrupa Komisyonu’nun Ekim 2011’de Türkiye’nin AB ile yürüttüğü müzakere sürecine ivme kazandırmak için sunduğu “pozitif gündem” ile benzerlikler taşıyan diyalog da kesinlikle katılım müzakerelerine bir alternatif oluşturmuyor, aksine ülkenin AB’ye katılım sürecini tamamlamayı amaçlıyor.

Yüksek Düzey Katılım Diyaloğu ile, Avrupa Komisyonu ile Makedonya hükümeti arasındaki işbirliği artırılarak ülkenin reform gündeminin güçlendirilmesi amaçlanıyor. Diyalog, ifade özgürlüğü, hukukun üstünlüğü, kamu yönetimi reformu, seçim sistemi reformu ve serbest piyasa ekonomisinin güçlendirilmesi olmak üzere beş öncelik alanında yürütülecek. Diyalogla ilgili karar metninde, bu beş öncelik alanında yapılması gerekenler ve sorumlu kurumların belirlendiği açıklandı. Makedonya hükümetinin bu öncelik alanlarında gerçekleştirilecek reformlarla ilgili detaylı bir takvimi Nisan ayı ortasında kadar kabul edeceği ve bunların Avrupa Komisyonu tarafından diyalog kapsamında izleneceği belirtildi. Yüksek Düzey Katılım Diyaloğu kapsamındaki görüşmelerin Mayıs ve Eylül 2012’de gerçekleştirilmesine karar verildi.

Diyalogda ilerleme kaydetmekte kararlı görünen Üsküp, çalışmalara ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanında başlayacağını açıkladı. Makedonya hükümeti 14 Mart’ta iftira ve hakaretlerin suç değil, cürüm olarak cezalandırılması konusunda anlaşmıştı. Bu kapsamda, gazetecilikte profesyonelliğin artırılması için bir diyaloğun da başlatılacağı bildirildi.

Komisyon’un Ekim 2011’de açıkladığı 2011-12 Genişleme Stratejisi ışığında, Yargı ve Temel Haklar (23’üncü fasıl) ve Adalet, Özgürlük ve Güvenlik (24’üncü fasıl) konularının öncelikli olarak ele alınması yaklaşımı kapsamında bu alanlarda teknik diyaloğa yakın bir tarihte başlanacağı da açıklandı.

Belirlenen beş öncelik alanındaki hedefler şu şekilde:

16 Aralık 2005 yılından beri AB aday ülkesi statüsünde olan Makedonya, Avrupa Komisyonu’nun ve Avrupa Parlamentosu’nun 2009 yılından beri AB ile katılım müzakerelerine başlanması yönünde görüş sunmalarına rağmen, ülkenin Yunanistan ile arsındaki isim anlaşmazlığı sebebiyle müzakereler açılamıyor. Bilindiği gibi, Atina, Üsküp’ün Makedonya ismini kullanmasının, kendi kuzey topraklarındaki Makedonya bölgesi üzerinde hak iddiası iması taşıdığı iddiasıyla Batı Balkan ülkesinin NATO’ya katılımını ve AB ile üyelik müzakerelerine başlamasını engelliyor. Bu da, Makedonya kamuoyunda büyük bir hayal kırıklığına ve Üsküp yönetiminin AB üyeliği için gerekli reformları yerine getirmesinde ivme kaybına yol açıyor. Füle’nin başlattığı Yüksek Düzey Katılım Diyaloğu, Yunanistan’ın AB Bakanlar Konseyi’ndeki vetosu sebebiyle resmi anlamda adım atılamamasına rağmen, AB’nin bir dönüşüm aracı olmaya devam etmesini ve Batı Balkan ülkesindeki reformlar sürdürülmesini amaçlıyor. Böylece, AB’nin özellikle son zamanlarda basın ve ifade özgürlüğü alanında eleştirdiği Makedonya hükümeti üzerinde etkisi devam edecek. Ayrıca, AB Konseyi’nden Makedonya’nın üyeliği lehinde bir karar çıkması halinde, ülke müzakerelere hazır olacak.