8 Şubat 2012 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından Bulgaristan ve Romanya’ya yönelik açıklanan raporlarda, Schengen üyeliği yönünde her iki ülkede de belirli ölçüde ilerleme kaydedildiği, ancak yargı reformu ile yolsuzluk ve organize suçlarla mücadele alanlarında çabaların artırılması gereği vurgulanıyor.
İşbirliği ve Tahkik Mekanizması (Cooperation and Verification Mechanism - CVM) kapsamında hazırlanan ve Bulgaristan ile Romanya’nın sorunlu alanlarda kaydettiği ilerlemenin izlendiği bu ara dönem raporu, 2012 yılının yaz aylarında Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanması öngörülen kapsamlı rapora hazırlık niteliği taşıyor. Dolayısıyla, bu raporlarda olumlu tespitlerin yer alması, üye ülkelerden özellikle Hollanda’nın ikna edilmesi açısından büyük önem taşıyor. Hâlihazırda, Hollanda, oybirliği gereken bu alanda, Komisyon raporlarına dayanarak, Bulgaristan ve Romanya’nın Schengen üyeliğine hazır olmadığı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Bulgaristan
Söz konusu raporda, Bulgaristan’ın belirgin çaba gösterdiği, ancak yargı sisteminde başta yargıçlar olmak üzere, atamalar ve değerlendirmelerin daha şeffaf ve objektif olması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, yargı alanında yolsuzluğun giderilmesi konusunda çabaların sınırlı kaldığı ve yüksek yargı makamlarında seçim sürecinin reformundaki eksiklerin giderilmesi konusunda endişelerin sürdüğü belirtiliyor.
Soruşturma yöntemlerinin geliştirilmesi konusunda bazı tedbirler alınmasına karşın, soruşturmaları etkileyen eksikler konusunda daha ayrıntılı bir değerlendirme yapılması gerektiği dile getiriliyor. Yüksek düzeyli yolsuzluk, sahtecilik ve organize suçlar alanlarında alınan kararların ve verilen cezaların, caydırıcı etki yaratması açısından, nihai kararların paylaşılması gerektiğinin altı çiziliyor.
Romanya
Romanya özelinde ise, gösterilen çabalar takdir edilmekle birlikte, Komisyon, ceza kanunu ve ceza usullerinin uygulanmasına ilişkin çalışmaların daha etkili bir şekilde yürütülmesi gereğine vurgu yapıyor. Raporda, ayrıca, yüksek yargı makamlarının, yargı sistemindeki bütüncüllük ve hesap verebilirlik konularına çözüm bulma konusundaki kapasitelerinin yeterliliği sorgulanıyor. Bu konunun özellikle vatandaşlar nezdinde endişe yarattığının altının çizildiği raporda, yüksek düzeyli yolsuzlukla mücadele alanında daha etkili adımların atılması gereği vurgulanıyor. Yolsuzlukla mücadele alanında kapsamlı bir ulusal stratejinin belirlenmesine karşı, bunun uygulanmasında parlamento ve hükümet dâhil tüm kurumların desteğine ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.