SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI’NIN İNKÂRINI SUÇ SAYAN YASA TASARISI FRANSA SENATOSU’NDA ONAYLANDIKTAN SONRA ANAYASA MAHKEMESİ’NE GÖTÜRÜLÜYOR

Fransa Senatosu’nun 23 Ocak 2012 tarihinde sözde Ermeni Soykırımı’nın inkârını suç sayan yasa tasarısını kabul etmesi dünyada ve Türkiye’de tepkiyle karşılandı. Türk Dışişleri Bakanlığı, Uluslararası Af Örgütü ve Avrupa Parlamentosu Avrupa İçin Liberaller ve Demokratlar İttifakı Grubu (ALDE) yaptıkları açıklamalarla Fransız Senatosu’nun kararını sert bir dille eleştirdi. Tüm eleştirilerin ortak noktası, üçüncü bir ülkenin siyasetçilerinin yaklaşık bir asır önce olduğu öne sürülen bir iddianın doğru olup olmadığı hakkında hüküm verme hakkı ve yetkisi olmadığıydı.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu yaptığı açıklamada, Fransız Senatosu’nun görev ve yetkilerini aşarak tarihsel olayların yargıçlığı rolünü oynamaya başlamasını endişe verici bulduğunu ifade etti.  Davutoğlu, tarihi olayların yorumunu, tek taraflı görüşlerden hareketle başka halkları yargılama, uluslararası hukuk ilkelerini de göz ardı ederek soykırım gibi ciddi bir suç iddiası üzerinde hüküm beyan etme hakkını kendilerinde gören Fransız siyasetçilerin tavırlarının belirleyemeyeceğinin altını çizdi. Davutoğlu ayrıca, alınan kararın bunun da ötesine geçerek, ifade özgürlüğü ve bilimsel araştırma özgürlüğüne darbe vurduğunu sözlerine ekledi.

Avrupa Parlamentosu'nun üçüncü büyük siyasi grubu olan ALDE grubu, Fransa Senatosu’nun 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının reddini suç sayan yasa teklifini kabul etmesine sert tepki gösterdi. ALDE’nin gölge Türkiye Raportörü Alman AP Üyesi Alexander Graf Lambsdorff, yazılı açıklamasında, “Fransa Senatosu’nun bu kararıyla zaten sıkıntılı olan Türkiye-AB ilişkilerine ilave bir yük bindiğini” vurguladı. 1915'te Türklerin Ermenilere soykırım uyguladığı iddiasının hiçbir şekilde Fransa'nın müdahil olduğu bir vaka olmadığının altını çizen Lambsdorff, bu nedenle Fransa Senatosu’ndaki oylamanın hem hukuksal, hem etik açıdan uygunsuz olduğunun altını çizdi.

Merkezi Londra’da bulunan Uluslararası Af Örgütü de, yaptığı basın açıklamasında Fransa Senatosu'nun söz konusu yasa tasarısının onaylamasının ülkedeki düşünce özgürlüğüne büyük bir darbe vurduğunu belirtti. Basın açıklamasında, 2001 yılında Fransa'nın sözde Ermeni Soykırımı’nı yasal olarak tanıyan bir kanunu onayladığı hatırlatılarak bu kanuna cezai bir yaptırım eklemenin sakıncaları dile getirildi. Açıklamada, Uluslararası Af Örgütü Avrupa ve Orta Asya Direktörü Nicola Duckworth'ün, "Eğer bu yasa uygulanırsa, Fransa, ifade hürriyetinin desteklenmesi konusunda uluslararası sorumluluğuna ters hareket etmiş olacak." sözlerine yer verildi.  

Sözde Ermeni Soykırımı’nın İnkârını Suç Sayan Yasa Tasarısı Anayasa Mahkemesi’ne Götürüldü

23 Ocak 2012 tarihinde Fransa Senatosu’nda kabul edilen “Sözde Ermeni Soykırımı iddialarının inkârına 1 yıl hapis cezası ve 45 bin Avro para cezası öngören yasa teklifi”,  Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Fransız Anayasa Mahkemesi’ne götürüldü. Yasa iptali için en az 60 senatör ve milletvekilinin imzası gerekirken, toplanan iki ayrı iptal başvurusuna 77’si senatör ve 65’i milletvekili olmak üzere, toplamda 142 politikacı imza attı.

Yapılan başvurularla, Senato tarafından kabul edilen ve 15 gün içerisinde Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından imzalanıp onaylanması gereken yasanın yürürlüğe girmesi de durdurulmuş oldu. Söz konusu yasanın iptali ya da değişikliliği Anayasa Mahkemesi üyeleri tarafından 30 gün içerisinde görüşülerek karara bağlanacak.

Anayasa Mahkemesi’nin yasayı, 2001 yılında Senato’dan çıkan ve 1915 olaylarını Soykırım olarak kabul eden yasa ile birlikte ele alması ve her iki yasa ile ilgili ortak karar alması bekleniyor. Mahkemenin yasayı iptal etmesi için 11 üyeden 6’sının ret oyu vermesi gerekiyor.