VENEDİK KOMİSYONU, ANAYASA MAHKEMESİ’NİN ROLÜNÜN SORGULANMAMASI ÇAĞRISINDA BULUNDU

Anayasa konularında Avrupa Konseyi’nin (Council of Europe) danışma organı olan Venedik Komisyonu Başkanı Gianni Buquicchio, 30 Nisan 2014 tarihinde yaptığı yazılı açıklama ile Türkiye’de son günlerde Anayasa Mahkemesi’ne yapılan “anayasal görevlerini aştığına” yönelik sert eleştirilerden kaygı duyduğunu söyledi. Açıklamada, Anayasa Mahkemesi’nin “insan hakları ve hukukun üstünlüğünü koruyan bağımsız ve tarafsız bir yargı organı olarak oynadığı rolün sorgulanmaması” için siyasetçilere ve medyaya çağrıda bulunuluyor.

Venedik Komisyonu Başkanı Gianni Buquicchio, Asya Anayasa Mahkemeleri ve Muadili Kurumları Birliği’nin İstanbul gerçekleşen kongresine katıldığı sırada Türk siyasetçilerinin Anayasa Mahkemesi’ne yaptıkları sert eleştiriler konusunda kendisinin bilgilendirildiğini söyledi. Bu nedenle, Buquicchio açıklamasını Venedik Komisyonu web sitesinden kurumsal düzeyde yapmayı tercih etti.

Açıklamada, Avrupa Konseyinin hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan hakları gibi temel değerlerini muhafaza etmede Anayasa Mahkemesi’nin sahip olduğu hayati role işaret ediliyor ve Mahkeme’nin son verdiği kararların, yargı bağımsızlığı ve ifade özgürlüğünün güçlenmesine sağladığı katkılar vurgulanıyor. Venedik Komisyonu’nun sitesinde “Söz konusu Mahkeme bu kararlarla, Türk Anayasası’nda yer verilen değerleri savunan bağımsız ve tarafsız bir kurum olarak anayasal rolünü etkili bir şekilde yerine getirme ehliyetini ortaya koydu” deniyor.

Hatırlanacağı gibi, 2010 yılında yapılan anayasa referandumunda onaylanan değişiklikler ile Anayasa Mahkemesi’nin görevleri artmış ve Mahkeme’ye bireysel başvuru hakkı tanınmıştı. Bu sayede, insan hakları ihlali durumunda Türkiye’de iç hukuk yolları tüketilmeden ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmaya gerek kalmadan, Türkiye içinde bu ihlallerin Anayasa Mahkemesi nezdinde çözülmesinin yolu açıldı.

Anayasa Mahkemesi, bir alt derece mahkemesi tarafından verilen twitter üzerindeki yasaklama kararını bireysel başvuru yolu ile kaldırmasının ve Başkan Haşim Kılıç'ın yargı bağımsızlığına yönelik uyarılarının ardından “anayasal görevlerini aştığı” yönünde ağır eleştirilere muhatap oldu.

Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu eleştiriler yolu ile “bağımsızlığının zedelenmesi ve Türkiye’de sağlanan önemli ilerlemenin tehlikeye atılması riskine” dikkat çeken Venedik Komisyonu tarafından yapılan bu açıklama, Komisyonu’nun Anayasa Mahkeme’sine verdiği desteği gösteriyor.