AVRUPA KOMİSYONU BAŞKAN ADAYLARI BİR TARTIŞMA PROGRAMINDA BİRARAYA GELDİ

Avrupa Komisyonu Başkan adayları, 28 Nisan 2014 tarihinde ilk defa canlı yayınlanan bir programa birlikte katıldılar ve AB’nin geleceği dâhil olmak üzere farklı konulardaki bakış açılarını dile getirdiler. Program, Komisyon başkan adayları arasında büyük görüş ayrılıkları bulunmadığını gösterdi. Mayıs ayında yapılacak olan AP seçimleri öncesinde gerçekleştirilen tartışma programı, AP seçim sonuçlarının Komisyon başkanlarının atanması sürecinde belirleyici olması nedeniyle önem taşıyor.

AB yetkililerinin tüm çabalarına karşın, AP milletvekili seçimlerine Avrupalı seçmenlerin ilgisinin umulan seviyede olmadığı kaydediliyor. Bu nedenle, adayların ekranlara çıkarak kamuoyu önünde tanınırlığının artırılması ve AP seçimlerine katılım oranının yükseltilmesi amaçlanıyor.

AP seçimleri ile birlikte AB Konseyi Başkanı, Avrupa Komisyonu Başkanı ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilciliği makamlarında 5 yıllık sürenin dolması ile görev değişikliğine gidilecek. AB’de üst düzey yöneticiler doğrudan seçimler yolu ile belirlenmiyor ancak Lizbon Antlaşması hükümlerine göre, seçim sonunda yeni AP milletvekilleri, söz konusu pozisyonlarda yapılacak atamalarda belirleyici olacak. Bilindiği gibi, AP’de temsil edilecek vekil sayısı her AB ülkesi nüfusuna göre belirleniyor. AP milletvekilleri mensup oldukları ülkelere göre değil, sahip oldukları siyasi görüşlere göre grup oluşturuyorlar ve kendilerine oy veren AB vatandaşlarının siyasi görüşlerini temsil ediyorlar.

AB kurumları arasında en güçlü konuma sahip olan Avrupa Komisyonu’na başkan seçimi bugüne kadar AB üye ülkeleri tarafından seçiliyor ve sıkı pazarlıklar sonucunda atanıyordu. Bu yıl, Komisyon başkan adayları ilk kez AP’de temsil edilen partilerin aday göstermesi ile belirlendi. AP’de temsil edilen yedi siyasi partiden seçimlerde ağırlıklarını koruması beklenen merkez sağ, sol ve liberal gruplar, AB’nin yetkilerinin artırılması gerektiğini savunuyorlar.

Seçimler kapsamında Avrupa Komisyonu başkan adaylarının ilk tartışma programı niteliğini taşıyan yayın, Hollanda’nın Masstricht Üniversitesi’nde düzenlendi ve Euronews tarafından canlı olarak yayınlandı. Programa, Avrupalı Sosyalistler Partisi adayı Martin Schulz, Avrupa Yeşiller Partisi adayı Ska Keller, Avrupa Halkın Partisi’nden Jean Claude Juncker katıldı. 90 dakika süren programda Avrupa ekonomisi, dış politika ve artan Avrupa şüpheciliği konuları öne çıktı. Tartışma programı, her adayın aynı zamanda mensubu olduğu partinin “seçim kampanyası lideri” sıfatını taşıması nedeniyle, partilerin önceliklerinin kamuoyu önünde ortaya konulmasını sağladı.

Merkez sağ Avrupa Halk Partisi adayı Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker, kriz boyunca Avro Alanı Maliye Bakanları toplantılarına başkanlık etmesi sebebiyle, kemer sıkma projesi olmadığını açıkladı ve ancak “sağlam bir kamu maliyesi” ile büyüme sağlanabileceğine inandığının altını çizdi. Avrupalı Sosyalistlerin ve Demokratların ortak adayı olan AP Başkanı Martin Schulz, şirketlerin gençleri işe alabilmesi amacıyla bir kredi programı üzerinde çalışılması gerektiğini söyledi. Schulz ayrıca, merkez sağ politikalardan geri dönülmesi gerektiğine işaret etti.

Liberallerin adayı olan Belçika'nın eski Başbakanı Guy Verhofstadt, ortak pazar ve parasal birliğin sosyal boyutunun daha çok geliştirilmesi ile “ Avrupa’yı yeniden birleştirmek “ istediğini belirterek,  federal bir Avrupa'yı savundu. Verhofstadt, ortak pazarda daha az düzenleme taraftarı olduğunu ancak bankacılık, savunma ve enerji gibi alanlarda daha fazla ortak politikaya ihtiyaç olduğunu kaydetti. Tek kadın Komisyon Başkan adayı olan Avrupa Yeşiller Partisi temsilcisi Ska Keller, iş imkânlarını artırmasına yönelik çözümlerden birinin yeşil ekonomiye yatırım olduğunu söyledi.

Kamuoyu yoklamaları, merkez sağ Avrupa Halk Partisi’nin, merkez-sol Sosyalistler ve Demokratlar grubunun çok az farkla önünde olduğunu gösteriyor. “Europe Decides” sitesi tarafından yapılan anlık anket sonuçları ise, ilk tartışma programında Komisyon başkan adaylarından Liberallerin adayı Verhofstadt’ın yüzde 55 ile en yüksek, Avrupa Halk partisi adayı Juncker’in yüzde 9 ile en düşük performans sergilediğini gösterdi. Adaylar 15 Mayıs’ta tekrar bir televizyon programında bir araya gelecekler.

22-25 Mayıs tarihlerinde yapılacak AP seçimlerinde, 400 milyon AB vatandaşı oy kullanacak ve önümüzdeki beş yıl için AP’deki 751 vekilini belirleyecek. Seçimlerin ardından, 27 Mayıs’ta bir araya gelecek olan AP’de temsil edilen siyasi parti liderleri ve AP başkanı, sonuçları değerlendirecek ve Avrupa Komisyonu Başkanı’nın kim olacağını tartışacak. Yeni Avrupa Komisyonu Başkanı, AB Konsey Başkanı ve AB Güvenlik ve Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi makamlarına Kasım ayında atama yapılması öngörülüyor.