İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
27 NİSAN-2 MAYIS 2014

AVRUPA KOMİSYONU VE AVRUPA MERKEZ BANKASI AB’DE MALİ BÜTÜNLEŞME ÜZERİNE RAPORLARI YAYIMLANDI

28 Nisan 2014 tarihinde Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) tarafından yayımlanan raporlar, son yıllarda kaydedilen ilerlemelere rağmen AB ve Avro Alanı’nda finansal bölünmüşlüğün halen yüksek düzeyde olduğunu ortaya koyuyor. Avrupa Merkez Bankası’nın Avrupa’da Finansal bütünleşme, Avrupa Komisyonu’nun raporu ise Finansal İstikrar ve Finansal Bütünleşme başlığı ile yayımlandı.

Raporlardan çıkan başlıca sonuçlar şu şekildedir:

2012 yılının ortalarından başlayan finansal piyasaların bütünleşmesi ve toparlanma süreci 2014’ün ilk aylarında da devam etti. Bu iyileşme büyük ölçüde Avro Alanı’nın dağılma riskinin ortadan kalkmasına bağlı bulunuyor. 2013’te meydana gelen gelişmeler banka bilançolarının iyileşmeye devam ettiğini ve mali kurumların üye ülkeler arası kamu borç araçlarını daha fazla kullanır hale gelmeye başladılar ve aynı zamanda bankacılık sektöründe yoğunlaşma ve bankalar arası ilişkilerde artış meydana geldiği belirtiliyor.

2013’te finansal piyasaların bütünleşmesinde kaydedilen gelişme ve istikrar birçok faktörün sayesinde gerçekleşti. Bu faktörlerin başında doğrudan parasal işlemler, ilgili düzenleyici reformların kabul edilmesi, bankacılık birliğinin kurulmasında kaydedilen ilerleme, Avro Alanı ülkelerinde kararlı bir şekilde sürdürülen reform süreci geliyor. Avro Alanı ve Tek Pazar’ın ekonomik ve finansal olarak kriz öncesine göre daha fazla bölünmüş durumda bulunduğu gözlemleniyor. Kurumsal tahvil ve bonolarda, bankacılık ve sermaye piyasalarında daha fazla bütünleşmeye ihtiyaç buluyor.

AMB raporunda yeni bir gösterge olan SYNFINT finansal entegrasyon indeksini ortaya koyarak, bu indekse göre finansal bölünmüşlüğün halen yüksek düzeyde olduğunu belirtti. Finansal bütünleşmeye ilişkin söz konusu gösterge, para, hisse sendi, tahvil ve bankacılık olmak üzere dört ana piyasa segmentindeki gelişmeleri ortaya koyarken finansal krizin yol açtığı zararları da gözler önüne seriyor. Fiyat ve hisseye dayalı SYNFINT endeksi daha sonra geliştirilerek AMB’nin finansal bütünleşme raporlarında düzenli olarak kullanılacak. Bu indekse göre AB’de finansal bölünmüşlük halen yüksek düzeyde bulunuyor. Avrupa Komisyonu’nun Tek Pazardan Sorumlu üyesi Michael Barnier her iki raporda tek pazarda bankacılık birliğinin, finans sektörünün ekonomik faaliyetleri destekleme kapasitesinin toplum için fazla risk yaratmadan tesis edilmesindeki öneminin altını çizdi.

Piyasaların finansal bölünmüşlüğünün yüksek düzeyde olduğu belirtilen raporda, 2002 yılında tek para biriminin kullanılmaya başlamasından sonra Avro Alanı bankalarının birbirleriyle bütünleşmeye başladıkları ancak, mali krizden sonra bu eğilimin tersine döndüğü ve avronun kullanılmaya başlamasından önceki dönemdekine benzer bir duruma gerilediği belirtiliyor. Halen hafif bir iyileşme görülmekle birlikte bankacılık piyasalarında finans dışı kurumlarda borçlanma maliyetlerinin özelikle KOBİ’ler için önemli bir sorun teşkil ettiği gözlemleniyor.

Finans piyasalarının daha fazla bütünleşmesi kısa vadede sürekli olarak politika önlemlerinin alınması ve öncelikle de bankacılık birliğinin etkin bir şekilde uygulanmasına ve ulusal düzeyde de yapısal reformların gerçekleştirilmesine bağlı bulunuyor. Tek banka denetim mekanizması ve tek banka çözümleme mekanizmalarından oluşan bankacılık birliğinin tamamlanma süreci devam ediyor. Tek çözümleme mekanizması 1 Ocak 2015 itibariyle yürürlüğe girecek. AMB 1 Kasım 2014’ten itibaren Avrupa Bankacılık Birliğinin denetimini tamamen devralacak.