TUSK, AB KONSEYİ YENİ BAŞKANI; MOGHERINI AB DIŞİŞLERİ YENİ YÜKSEK TEMSİLCİSİ OLARAK ATANDI

30 Ağustos 2014 tarihinde AB üst yönetimini oluşturacak görevlerin yeni sahiplerinin kim olacağını belirlemek üzere ikinci kez bir araya gelen AB liderleri, AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un ve AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın yerine gelecek isimler üzerinde uzlaştı. Polonya Başbakanı Donald Tusk, AB Konseyi Başkanı seçilirken, İtalya Dışişleri Bakanı Frederica Mogherini AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi olarak atandı.

Hatırlanacağı üzere, daha önce 16 Temmuz 2014 tarihinde, aynı gündemle bir araya gelen AB liderleri bu konuda bir uzlaşmaya varamamıştı. AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, Tusk ve Mogherini’nin bu görevlere getirilmesinin AB Konseyi’nin tam desteğini aldığını vurguladı.

AB Konseyi’nin Yeni Başkanı Donald Tusk

Polonya’nın merkez sağ görüşlü Başbakanı Donald Tusk, AB Konseyi Başkanlığı görevini 1 Aralık 2014 tarihinde Herman Van Rompuy’dan devralacak. 2,5 yıllık görev süresi 31 Mayıs 2017 tarihine kadar sürecek ve bir kez yenilenebilecek olan Tusk, ayrıca Avro Alanı Liderleri Zirvelerine (Euro Summit) başkanlık edecek. AB Konseyi Başkanı seçilmesi sürecinde AB’deki merkez sol bloğun muhalefetiyle karşılaşan Tusk, kısıtlı İngilizce bilgisinin ve Fransızca bilmemesinin AB liderleri arasında kilit konularda uzlaşı sağlamasını zorlaştıracağı gerekçesiyle bazı kesimler tarafından eleştirilmekteydi.

Zirve’nin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Tusk’un AB yanlısı niteliklerini vurgulayan AB Konseyi Başkanı Van Rompuy, Tusk’un Polonya’yı ekonomik krizden çıkarmadaki başarısından da övgüyle bahsetti. AB Konseyi Başkanı Van Rompuy, görev süresi boyunca Tusk’un karşılaşabileceği üç önemli zorluğun, AB ekonomisindeki durgunluk, Ukrayna krizi ve İngiltere’nin AB içerisindeki konumu olacağını ifade etti.

Tusk ise, AB Konseyi Başkanlığı görevine getirilmesinin AB’de Doğu Avrupa konusunda birikime her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğu bir dönemde gerçekleştiğine dikkat çekerek, Rusya ve Ukrayna arasındaki krizin çözümünde AB Üye Devletleri arasında uzlaşının sağlanması için çalışacağını belirtti. “Birleşik bir Avrupa fikrine derinden inanan bir ülkeden geldiğini” ifade eden Tusk, AB’ye akılcı bir alternatif olmadığını da sözlerine ekledi.

Öğrencilik yıllarında Polonya’da komünizm karşıtı Dayanışma (Solidarnosc) hareketinde aktif rol alan Tusk, 2007’den bu yana Polonya Başbakanı olarak görev yapmaktaydı. 57 yaşındaki Donald Tusk, 2009-2012 yılları arasında AP Başkanlığı görevini yerine getiren Jerzy Buzek’ten sonra üst düzey bir AB görevine getirilen ikinci Polonyalı olma özelliğine sahip.

Yeni Yüksek Temsilci Frederica Mogherini

İtalya’nın 41 yaşındaki merkez sol görüşlü Dışişleri Bakanı Mogherini ise, Yüksek Temsilcilik görevini, 1 Kasım 2014 tarihinde mevcut Yüksek Temsilci Ashton’dan devralacak. Mogherini 31 Ekim 2019 tarihine kadar sürecek olan beş yıllık görev süresi boyunca yeni Komisyon Başkan Yardımcılığı görevini de yürütecek.

Mogherini, atanması sürecinde Dışişleri Bakanlığı görevinde altı ay gibi kısa bir süredir bulunması ve Ukrayna krizi bağlamında Rusya’ya yönelik yeterince sert bir politika izleyemeyeceği konusunda Baltık ülkeleri ve Polonya’nın muhalefetiyle karşılaşmıştı. Ortak basın toplantısında, kendisine dışişleri alanında kısıtlı deneyime sahip olduğu yönünde eleştiriler getirildiği hatırlatıldığında, G-7 üyesi bir ülkenin Dışişleri Bakanı olduğunu vurgulayan Mogherini, 20 yıldır AB ve dış politika alanında çalıştığı yanıtını verdi.

Rusya yanlısı olduğu konusunda getirilen eleştiriler konusunda, Dönem Başkanı İtalya’nın Dışişleri Bakanı olarak ilk resmi ziyaretini Kiev’e yaptığını ifade eden Mogherini, taraflar arasında diyalog kurulması yönündeki çabaları koordine etmeye çalıştığını belirtti ve yaptırımlar üzerinde çalışırken, diplomatik yolların da açık tutulması gerektiğine dikkat çekti.