AB’NİN RUSYA`YA YÖNELİK YENİ YAPTIRIMLARI YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

AB’nin Rusya'ya yönelik güçlendirilmiş yaptırımları, 12 Haziran 2014 tarihinde AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yaptırımlar arasında devlet kontrolündeki bazı Rus şirketlerin AB finansmanına erişimine kısıtlamalar getirilmesi ve Rus siyasetçilerin varlıklarının dondurulması da yer alıyor.

Bilindiği üzere, 5 Eylül 2014 tarihinde AB Daimi Temsilciler Komitesi’nde (COREPER) Rusya’ya yönelik güçlendirilmiş bir yaptırımlar paketi üzerinde anlaşmaya varılmıştı. Söz konusu yaptırımlar, 8 Eylül 2014 onaylamış, ancak aynı gün içerisinde, yaptırımların yürürlüğe girmesinin ertelenmesi yönünde bir karar almıştı. Finlandiya dâhil birkaç ülkenin, gelişmelerin gözlemlenmesi ve bu noktada yaptırımların uygulanmasının olası ateşkesi tehlikeye atabilme riski nedeniyle uygulamayı ertelemenin gerekliliğinden yana oldukları belirtilmişti. AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy da, AB’nin bu erteleme ile bir ateşkes anlaşmasının ve barış planın hazırlanması için gerekli zamanı tanıdığını belirtmişti. Ancak, AB 11 Eylül 2014 tarihinde, Ukrayna'da ilan edilen ateşkesin sonuçlarını görmek için beklemeye aldığı yaptırımları yürürlüğe koymaya hazır olduğunu açıkladı.

12 Eylül tarihinde yürürlüğe giren güçlendirilmiş yaptırımlar paketi, Rusya’nın AB sermaye piyasalarına erişimini ve AB vatandaşlarının ve şirketlerinin beş Rus devlet bankasına borç vermesinin engellenmesinin yanı sıra, bu bankaların çıkarttığı tahvil, hisse senedi veya benzer mali araçların ticaretine kısıtlamalar getirilmesini kapsıyor. Bunun yanında, Rusya’daki başlıca üç enerji ve üç savunma şirketinin AB sermayesine erişiminin engellenmesini öngörüyor. Bunun yanında yaptırımlarla, çift kullanımlı ürünlere uygulanan ihracat yasağı güçlendirilirken, Rusya’nın derin su petrol araması ve üretimi, Arktik petrol sondajı veya üretimi ile kaya gazı projelerine erişimi için gerekli bazı hizmetlerin kısıtlanması öngörüldü. Donbas bölgesinin yeni üst yönetimi, Kırım hükümeti, bazı Rus karar alıcılar ve oligarklardan oluşan 24 kişi de seyahat yasağı kapsamına alınarak, bunların AB’deki malvarlıkları donduruldu. Böylece Ukrayna’daki durum nedeniyle yaptırımlar kapsamına alınan kişi sayısı 119’a, şirket sayısı ise 23’e ulaştı.

11 Eylül 2014 tarihinde, COREPER’in Eylül ayı sonuna kadar barış planının uygulanmasını kapsamlı bir şekilde gözden geçireceğini belirten AB Konseyi Başkanı Van Rompuy, değerlendirme ve sahadaki durum ışığında, Komisyon ve Avrupa Dış İlişkiler Servisi’nin (EEAS) yaptırımların tamamının veya bir kısmının tadil edilmesi, askıya alınması veya yürürlükten kaldırılması yönünde teklifler verebileceğini kaydetti.