KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, 3 Kasım 2014 tarihinde, BMGS Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin 6 Kasım’da Ada’ya gerçekleştireceği ziyaret öncesinde bazı açıklamalarda bulundu. Eroğlu, BMGS Özel Danışmanı Eide’nin Türkiye Hükümeti’ne Ada’da çözüme yönelik öneriler sunduğunu, ancak bu önerilerin tavizler içerdiği için Ankara tarafından kabul görmediğini kaydetti. Müzakerelerin sürdürülmesi için GKRY’den gelecek önkoşulları kabul etmeyeceklerini ifade eden Eroğlu, aksi durumda GKRY’nin Güzelyurt’un iadesi gibi farklı taleplerde bulunabileceği uyarısında bulundu.
GKRY’nin Karpaz Bölgesi de dâhil olmak üzere toprak talebinde bulunduğunu belirten Eroğlu, KKTC’nin mülkiyet konusundaki prensibinin takas, tazminat ve iadeyi içerdiğini hatırlattı. Eroğlu, mümkün olduğunca az kişinin yer değiştirmesi taraftarı olduğunu ifade ederken, Türkiye’nin etkin ve fiili garantisinin Kıbrıslı Türkler için zorunlu koşul olduğunu vurguladı. KKTC Cumhurbaşkanı Eroğlu, BM Güvenlik Konseyi’nin uyuşmazlıkları rapor etmediğini ve BM’nin Kıbrıs meselesinde taraflı davrandığını belirtti.
Eroğlu ayrıca, Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisinin Doğu Akdeniz’de KKTC adına yürüttüğü araştırmalara ilişkin olarak, New York’taki BM Zirvesi’nde GKRY’nin hidrokarbon araştırma faaliyetlerine başlaması halinde, KKTC’nin birtakım önlemler almak zorunda kalacağı uyarısında bulunduğunu hatırlattı.
KKTC Cumhurbaşkanı Eroğlu GKRY’nin, kritik bir safhada Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki varlığını bahane ederek müzakere masasını terk ettiğini vurguladı. BMGS Özel Danışmanı Eide’nin Türkiye’nin gemilerini 3 aylık bir süre için geri çekmesi yönündeki önerisini değerlendiren Eroğlu, bunu çok düşünülmeden yapılmış bir öneri olarak nitelendirdi. Bunun bir prestij meselesi olduğuna değinen Eroğlu, Türkiye’nin GKRY’den daha yüksek prestije sahip olduğuna dikkat çekerek, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerinin hukuka aykırı ve haksız bir hareket olmadığını vurguladı. Eroğlu, bunun müzakere masasından kaçmak için geçerli bir neden olmadığını belirtti.
GKRY’nin tekrar müzakere masasına dönmek için Türkiye’nin sadece gemilerini çekmesini değil bir daha o bölgeye gelmeyeceğini taahhüt etmesini istediğini kaydeden Eroğlu, sismik araştırma gemilerinin hükümetin verdiği yetkiyle, KKTC Hükümeti adına sismik araştırma yaptığını yineledi.
KKTC Dışişleri Bakanı Özdil Nami, Tel Aviv’de 2014 İsrail Enerji ve Ticaret Toplantısı’nda gerçekleştirdiği açış konuşmasında, Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynakları ve yaşanan güncel gelişmeler hakkında açıklamalarda bulundu. KKTC Dışişleri Bakanı Nami, doğru kullanılması halinde, Kıbrıs açıklarındaki hidrokarbon kaynaklarının Kıbrıs konusuna kapsamlı çözüm bulacak dinamikleri harekete geçirmekle kalmayıp, bölgede ticaret, refah, karşılıklı bağımlılık ve güveni artıracağını vurguladı.
Konuşmasında, Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarında Kıbrıslı Türklerin hakkı bulunduğuna dikkat çeken KKTC Dışişleri Bakanı Nami, uluslararası toplumun bunu göz ardı etmemesi gerektiğini belirtti ve GKRY’nin attığı dışlayıcı ve tek yanlı adımları kabul etmemesi ve ödüllendirmemesi gerektiğini vurguladı.
Eide, KKTC Cumhurbaşkanı ile görüştü
BMGS Özel Danışmanı Espen Barth Eide, 6 Kasım 2014 tarihinde KKTC’ye bir ziyaret gerçekleştirerek, KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamada, Kıbrıs konusunda gerçekçi bir iyimserlik içerisinde olduğunu kaydeden Eide, statüko karşıtı görüşlerin gün geçtikçe güçlendiğini belirtti.
Görüşmede, Derviş Eroğlu’na Ankara ve Atina temasları hakkında bilgi verdiğini kaydeden Eide, her iki ülkenin de üzerine düşenleri yaparak çözüme en kısa zamanda ulaşmalarını umut ettiğini ifade etti. Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun müzakerelere başlamaya hazır olduğunu, ancak GKRY lideri Anastasiadis’in hazır olmadığını belirten Eide, her iki tarafın da müzakere masasına dönerek, müzakerelerin nasıl hızlandırılabileceğini konuşması gerektiğini vurguladı.
Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarından kısa zamanda gelir elde edilmesinin mümkün görünmediğini belirten Eide, bunlardan yararlanılmasının uzun vadede gerçekleşeceğine ve yüksek miktarda masrafa yol açacağına dikkat çekti.
Eide ile gerçekleştirdiği görüşmeye ilişkin açıklamada bulunan KKTC Cumhurbaşkanı Eroğlu, Eide’ye müzakere masasından kaçanın kendileri olmadığını ve kaldıkları yerden devam etmeye hazır olduklarını ilettiklerini, buna karşılık GKRY’nin müzakere masasına gelme düşüncesinde olmadığı kanısında olduğunu ifade etti.
Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarında Ada’daki her iki halkın da hakkı olduğunun Eide dâhil olmak üzere birçok kişi tarafından farklı platformlarda dile getirildiğini kaydeden Eroğlu, KKTC olarak bu kaynaklara ilişkin ortak bir komite kurulması gerektiği görüşünde olduklarını vurguladı.