ADALET VE İÇİŞLERİ KONSEYİ GAYRİ RESMİ TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİ

29-30 Ocak 2015 tarihlerinde AB üye ülke Adalet ve İçişleri Bakanları, AB Dönem Başkanı Letonya’nın ev sahipliğinde Riga’da Adalet ve İçişleri Konseyi Gayri Resmi toplantısı için bir araya geldi. İlgili bakanlar terörle mücadele kapsamında alınacak yeni tedbirleri masaya yatırdı. Bilindiği üzere Ocak ayı başında Paris’te mizah dergisi Charlie Hebdo’ya yönelik saldırı ve sonrasında yaşananlar AB’yi, iç ve dış sınırlarında güvenliğe ilişkin politikalarını yeniden gözden geçirmeye itmiş; saldırılardan hemen sonra Paris’te bir araya gelen AB üye ülke İçişleri Bakanları, terörle mücadele kapsamında bazı alanda çalışmalara hız verme kararı almıştı.

Adalet ve İçişleri Konseyi Gayri Resmi toplantısının birinci günü sonrasında yapılan “Riga Ortak Açıklaması” başlıklı bildiride Bakanlar, Avrupa çapında terörle etkin mücadele kapsamında AB’nin adımlarını sıklaştıracağı alanlara ilişkin somut eylemleri sıraladı. Bu çerçevede AB’nin terörle mücadele stratejisindeki yeni gündemini:

-Ortak bir AB PNR uygulamasının oluşturulması,

-AB’ye giriş ve çıkışlara ilişkin etkin bilgi paylaşımının sağlanması,

-Ateşli silahların dolaşımına ilişkin verilerin daha etkin paylaşımı ve

-Radikalleşme ile mücadele kapsamında sosyal medyanın daha etkin takip edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması oluşturuyor.

Ortak açıklama ile netlik kazanan ve Adalet ve İçişleri Konseyi’nde görüşülen bu konuların 12 Şubat 2015 tarihinde, olağanüstü terör gündemi ile toplanacak AB Liderler Zirvesinde, üye ülke Devlet ve Hükümet Başkanları tarafından da ele alınması ve karar bağlanması bekleniyor. Öte yandan Bakanlar, “iç güvenlik eylem planının” en geç Nisan ayının ortalarına kadar yayımlanması doğrultusunda Komisyon çalışmalarının hızlandırılması çağrısında bulundu.  Ayrıca radikal yaklaşımların internet üzerinden yayılmasını engellemeye yönelik olarak; Google, Twitter gibi büyük ölçekli şirketlerle işbirliğine gidilmesi de gündeme getirildi.

Üye devletlerin karşılıklı bilgi paylaşımının ve Europol’ün etkinliğinin artırılması kararına varılan toplantının ana gündem maddelerinin başında Ortak bir AB PNR uygulaması tartışmaları geldi. Bilindiği üzere, ortak PNR sistemi teklifi, önceki senelerde de AB’nin gündeminde yer almış fakat AP tarafından özel hayatın gizliliği temelli sebeplerle engellenmişti. Basına yansıdığı üzere 29 Ocak tarihli toplantıda ortak PNR sistemine yönelik yaklaşımlar olumluydu.

Gayri Resmi Toplantı’nın 30 Ocak 2015 tarihindeki ikinci bölümünün ana gündem maddesi, suçla mücadelede yüksek seviye veri güvenliğini garanti altına alan yeni bir yönetmeliğin oluşturulmasıydı. Yönetmelik, soruşturma ve kovuşturma evrelerinde kolluk güçlerinin, ilgili verilerin kontrolünü etkin bir şekilde sağlayabilmesine yönelik kuralları içeriyor. Öte yandan toplantıda tartışıldığı üzere suçla mücadele dışında kalan konuların tamamında, tasarı halindeki Veri Güvenliği Tüzüğü’nün geçerli kılınması planlanıyor.

30 Ocak tarihli toplantıların bir diğer ana gündem maddesi, Ortak Dijital Pazar’ın oluşturulabilmesi için günümüzde varlığını devam ettiren sorunların nasıl aşılacağıydı. Bu bağlamda, e-ticarete ilişkin AB çapında geçerli düzenlemelerin daha anlaşılır ve kullanışlı hale getirilmesi kararına varıldı. Avrupa Komisyonu’nun Adalet, Tüketici ve Cinsiyet Eşitliğinden Sorumlu Üyesi Vera Jourova’nın ifade ettiği üzere, AB’de internet üzerinden alışveriş yapan tüketicinin sadece yüzde 15’i diğer AB ülkelerinden ve yüzde 5’i üçüncü ülkelerden alışverişini gerçekleştiriyor. Jourova’ya göre, AB tüketicileri internet üzerinden alışverişlerini daha etkin şekilde sürdürebilseydi 2014 yılında 11,7 trilyon avro tasarruf sağlanabilecekti.

30 Ocak tarihli toplantılarda, adalet alanında belirlenen beş öncelik ise şöyle:

-Anti-semitizm, Müslüman düşmanlığı ve yabancı düşmanlığı ile mücadeleye yönelik düzenlemelerin güçlendirilmesi;

-EUROJUST ve EUROPOL arasındaki işbirliğinin artırılması;

-Radikalleşmenin önüne geçilmesi;

-Kara paranın Aklanmasının Önlenmesi Yönergesi aracılığıyla terörün finansmanının önlenmesi;

-Adli ve cezai meselelerde yüksek seviyede veri güvenliği sağlamaya yönelik yeni bir veri güvenliği yönetmeliğinin oluşturulmasıydı.

Konuya ilişkin İKV Başkanı Sayın Ömer Cihad Vardan’ın ve İKV Genel Sekreter Yardımcısı ve Araştırma Müdürü Melih Özsöz’ün değerlendirmelerine buradan ulaşılabilir.